คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 718/2475

ที่ ๆ จะขอประทานบัตร์ทำเหมืองหรืออาชญาบัตร์ตรวจแร่ต้องเป็นที่ว่างเปล่าถ้าเป็นที่มีเจ้าของอยู่ก่อนแล้วต้องตกลงกับเจ้าของก่อนจึงจะทำการได้ ประมวลแพ่ง ละเมิด พ.ร.บ.ฎีกาอุทธรณ์ คนบังคับอังกฤษเป็นคู่ความ

วิธีพิจารณาแพ่ง อำนาจศาล ตัวการเป็นอังกฤษตั้งตัวแทนไทยฟ้องความ+

ที่พิพาทจำเลยเป็นเจ้าของกรรมสิทธิอยู่ก่อน โจทก์เป็นผู้ขอประทานบัตร์ทำเหมืองแร่ทับที่จำเลย บัดนี้โจทก์ฟ้องขอให้ห้ามจำเลย อย่าให้ขัดขวางในที่จะโจทก์จะรับประทานบัตร์ จึงมีปัญหาว่า (๑) ที่ ๆ โจทก์จะถืออาชญาบัตร์หรือขอประทานบัตร์นั้น โจทก์จะต้องครอบครองแลมีกรรมสิทธิในที่นั้นด้วยหรือไม่ แล (๒)การที่จำเลยแสดงตนเป็นเจ้าของในที่ ๆ โจทก์ขอประทานบัตร์จะเป็นการรอนสิทธิโจทก์แลโจทก์มีอำนาจฟ้องหรือไม่

ศาลฎีกาเห็นว่า ปัญหาข้อ ๑ ตาม พ.ร.บ.เหมืองแร่ พ.ศ. ๒๔๖๑ ม.๑๔ แล ๕๑ ผู้ถืออาชญาบัตร์หรือขอประทานบัตร์ไม่จำเป็นต้องครอบครองเป็นเจ้าของกรรมสิทธิในที่นั้น แต่ต้องเป็นที่ว่างเปล่าไม่มีผู้ถือกรรมสิทธิอยู่ก่อน ถ้าเป็นที่มีเจ้าของผู้ถือประทานบัตร์ต้องตกลงกับเจ้าของที่เสียก่อน จึงจะเข้าทำแร่ได้ส่วนปัญหาข้อ ๒ เมื่อจำเลยเป็นเจ้าของกรรมสิทธิที่พิพาทแล้วก็หาเป็นการรอนสิทธิโจทก์ไม่ จึงตัดสินให้ยกฟ้องโจทก์