คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 723-724/2472

กรรมสิทธิขายฝากที่ดินเกิน 10 ปี ที่หลุดเปนสิทธิแก่ผู้รับขายฝาก พ.ร.บ.ฎีกาอุทธรณ์ โจทก์ฟ้องตั้งทุนทรัพย์ไม่ถึงสองพันบาท แต่จำเลยฟ้องแย้งตั้งทุนทรัพย์เกินสองพันบาท เมื่อศาลเดิมศาลอุทธรณ์ตัดสินต้องกันให้จำเลยชนะ โจทก์ฎีกาข้อเท็จจริงได้ วิธีพิจารณาแพ่ง ทำกรมธรรม์ขายฝากสืบว่าเปนจำนองได้

โจทย์ฟ้องว่าทำกรมธรรม์ขายฝากที่นาไว้แก่จำเลย ๆ ยีดถือปกครองมา ๕ ปีได้คืนที่นาให้โจทก์ปกครองเสียดอกเบี้ยให้จำเลย โจทย์ฟ้องขอไถ่ จำเลยต่อสู้แลฟ้องแย้งว่า ได้ปกครองมา ๒๐ ปีแลโอนโฉนดเปนเจ้าของถือกรรมสิทธิแล้ว โจทก์พึ่งเช่าทำเมื่อ ๒ ปีนี้เอง ขอให้ขัลไล่แลเรียกค่าเสียหาย ๗๐๐ บาท

ศาลเดิมแลศาลอุทธรณ์ตัดสินว่าที่ตกเปนกรรมสิทธิของจำเลยแล้ว ให้ขับไล่โจทก์ แลให้โจทก์ใช้ค่าเสียหาย ๓๐๐ บาท

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า โจทก์ฎีกาในข้อเท็จจริงได้ เพราะจำเลยฟ้องแย้งมีทุนทรัพย์ ๒๑๐๐ บาท แต่ข้อที่โจทก์อ้างว่าเข้าทำนารายนี้โดยเสียดอกเบี้ยให้จำเลยนั้น โจทก์หามีใบเสร็จรับเงินค่าดอกเบี้ยที่จำเลยทำให้ไว้มาประกอบข้อเท็จจริงไม่แลโจทก์ยังเบิกความรับว่าตั้งแต่จำเลยมอบนาให้โจทก์ทำ จำเลยก็เปนผู้เสียค่านาตลอดมาดังนี้ ซึ่งแสดงให้เห็นว่าอำนาจความปกครองอยู่แก่จำเลยตั้งแต่แรกทำสัญญาขายฝาก โจทก์ไม่มีทางชนะคดีได้ จึงตัดสินตามศาลล่าง