คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 793/2524

โจทก์ฟ้องจำเลยที่ 1 ขณะที่จำเลยที่ 1 ลี้ภัยไปอยู่ต่างประเทศเพิ่งกลับเข้ามาเมื่อศาลพิจารณาพิพากษาเสร็จไปแล้ว และได้ยื่นคำขอให้พิจารณาใหม่ภายในกำหนดสิบห้าวันนับแต่วันที่กลับเข้ามา ดังนี้ การที่จำเลยที่ 1 ขาดนัดไม่สามารถมาศาลได้ หาใช่จงใจขาดนัดไม่ มีเหตุสมควรที่จะอนุญาตให้มีการพิจารณาคดีใหม่ และการที่จำเลยที่ 1ไม่อาจยื่นคำขอก่อนกลับเข้ามาประเทศไทยก็เป็นกรณีที่ไม่สามารถ ยื่นคำขอโดยพฤติการณ์นอกเหนือไม่อาจบังคับได้

ศาลชั้นต้นไต่สวนแล้วมีคำสั่งยกคำร้องขอให้พิจารณาคดีใหม่ จำเลยที่ 1 อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้ศาลชั้นต้นดำเนินการพิจารณาใหม่ งดการบังคับคดีไว้ โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า "ระหว่างที่โจทก์ฟ้องและศาลพิจารณาพิพากษาคดีนี้ จำเลยที่ 1 ไม่ได้อยู่ในประเทศไทย และเพิ่งกลับมาเมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน 2521 เหตุที่จำเลยที่ 1 ขาดนัดก็เพราะมีความจำเป็นต้องลี้ภัยไปอยู่ต่างประเทศไม่สามารถมาศาลได้ หาใช่จงใจขาดนัดไม่ย่อมมีเหตุสมควรที่ศาลจะอนุญาตให้มีการพิจารณาคดีใหม่ ก่อนจำเลยที่ 1 กลับเข้ามายังประเทศไทย จำเลยที่ 1 ไม่สามารถยื่นคำขอโดยพฤติการณ์นอกเหนือไม่อาจบังคับได้ แต่ก็ได้ยื่นภายในกำหนดสิบห้าวันนับแต่วันที่กลับเข้ามาในประเทศไทย อันถือได้ว่าเป็นวันที่พฤติการณ์นั้นได้สิ้นสุดลง"

พิพากษายืน