คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 847/2511

หนี้ตามเอกสารหมาย จ.1 มีความที่จำเลยเขียนไว้ว่า'ได้รับยืมเงินคุณพระ (โจทก์) 60,000บาท จะใช้คืนทั้งหมดในเมื่อรับเงินขายที่ 24 ไร่ได้ จะคืนคุณพระหมด'หนี้ตามเอกสารหมาย จ.3 มีความว่า'ขอกวนใจช่วยอีก 20,000 บาทเท่ากับให้ผมยืมก่อน และเวลาขายที่นาของผมได้ ผมก็จะอนุญาตให้คุณพระหักไปเลย' ดังนี้ข้อความที่จำเลยเขียนระบุไว้นั้น เป็นเพียงคำปรารภหรือคำกล่าวอ้างของจำเลยในเวลายืมรับรองว่าจะชำระหนี้คืน เมื่อจำเลยขายที่ดินของจำเลยได้ เนื่องจากจำเลยยังมีที่ดินพอจะขายเอาเงินมาชำระหนี้ให้โจทก์ได้เท่านั้น คำรับรองดังกล่าวหาใช่เงื่อนไขในการชำระหนี้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา144 ไม่

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยยืมเงินโจทก์ไป ๔ คราว จำนวนรวม ๑๐๒,๕๐๐ บาท และยืมเงินโจทก์อีก ๓,๐๐๐ บาท โดยเขียนเช็คให้ไว้เงิน ๓ รายแรกจะชำระภายในวันที่ ๒๘ พฤศจิกายน ๒๕๐๐ ส่วนรายอื่นจะชำระให้เมื่อขายที่ดินโฉนดที่ ๑๐๖๖ จำเลยไม่ชำระภายในกำหนดและเบี่ยงบ่ายไม่ยอมขายที่ดินโฉนดที่ ๑๐๖๖ ขอให้ศาลบังคับให้ใช้เงิน ๑๐๕,๕๐๐ บาท ฯลฯ

จำเลยให้การปฏิเสธ

ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยใช้เงิน ๑๐๒,๕๐๐ บาทพร้อมดอกเบี้ยส่วนหนึ่งราย ๓,๐๐๐ บาท ที่จำเลยเขียนเช็ค เห็นว่าเช็คไม่ใช่หลักฐานแห่งการกู้ยืม จึงไม่บังคับให้

จำเลยอุทธรณ์ว่าหนี้ยังไม่ถึงกำหนดชำระ

ศาลอุทธรณ์พิพากษายกอุทธรณ์จำเลย

จำเลยฎีกาว่า หนี้รายที่จำเลยยืมจากโจทก์มีเงื่อนไขว่า จะชำระคืนทั้งหมดเมื่อขายที่นา ๒๔ ไร่แล้ว

ศาลฎีกาเห็นว่า ข้อที่เป็นปัญหามาสู่ศาลฎีกาเกี่ยวกับหนี้เงินยืมเฉพาะ ๒ ราย คือ หนี้ตามเอกสารหมาย จ.๑ ลงวันที่ ๑๘กรกฎาคม ๒๕๐๐ มีความที่จำเลยเขียนไว้ว่า "ได้รับยืมเงินคุณพระ๖๐,๐๐๐ บาท จะใช้คืนทั้งหมดในเมื่อรับเงินขายที่ ๒๔ ไร่ได้จะคืนคุณพระหมด" และหนี้ตามเอกสารหมาย จ.๓ ลงวันที่ ๕ พฤศจิกายน๒๕๐๐ มีความว่า "ขอกวนใจช่วยอีก ๒๐,๐๐๐ บาท เท่ากับให้ผมยืมก่อนและเวลาขายที่นาของผมได้ ผมก็จะอนุญาตให้คุณพระหักไปเลย"

ศาลฎีกาได้พิจารณาเอกสารทั้งสองฉบับดังกล่าวแล้ว เห็นว่าข้อความที่จำเลยเขียนระบุไว้นั้น เป็นเพียงคำปรารภหรือคำกล่าวอ้างของจำเลยในเวลายืมรับรองว่าจะชำระหนี้ดังกล่าวคืนเมื่อจำเลยขายที่ดินของจำเลยได้ เนื่องจากจำเลยยังมีที่ดินพอจะขายเอาเงินมาชำระหนี้ให้โจทก์ได้เท่านั้น คำรับรองของจำเลยดังกล่าวหาใช่เงื่อนไขในการชำระหนี้ตามความหมายแห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา ๑๔๔ ไม่ เพราะถ้าถือว่าเป็นเงื่อนไขในการชำระหนี้ตามจำเลยกล่าวอ้าง หากจำเลยบ่ายเบี่ยงไม่ยอมขายที่ดิน จำเลยมิไม่ต้องชำระหนี้ให้โจทก์ หรืออีกนัยหนึ่งโจทก์คงไม่มีสิทธิจะเรียกร้องให้จำเลยชำระหนี้ได้ตลอดไปหรือ

พิพากษายืน