คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 944/2496

เมื่อบิดาของผู้เยาว์ประพฤติตนไม่สมควร มีพฤติการณ์ส่อไปในทางที่เป็นภัยแก่ทรัพย์สินของผู้เยาว์และเลี้ยงดูผู้เยาว์โดยไม่สมควร ซึ่งถือได้ว่าเป็นการใช้อำนาจปกครองเด็กโดยมิชอบ ดังนี้ ลุงของผู้เยาว์มีอำนาจที่จะฟ้องศาลขอให้โอนอำนาจปกครองผู้เยาว์ จากบิดาผู้เยาว์โดยตั้งลุงผู้เยาว์เป็นผู้ปกครองแทนได้

คดีนี้ เดิมโจทก์ซึ่งเป็นลุงของนางสาวไพบูลย์ ทวนทองผู้เยาว์ยื่นคำร้องขอทำนิติกรรมแทนผู้เยาว์ จำเลยผู้เป็นบิดานางสาวไพบูลย์คัดค้าน จึงได้มีการร้องเพิ่มเติมเป็นว่า ขอให้ศาลสั่งถอนอำนาจปกครองผู้เยาว์ของจำเลย และตั้งโจทก์เป็นผู้ปกครองทั้งขออนุญาตทำนิติกรรมขายอสังหาริมทรัพย์ของผู้เยาว์ด้วย ศาลสั่งเป็นคดีมีข้อพิพาท โดยจำเลยยืนยันว่าจำเลยยังสมควรเป็นผู้ใช้อำนาจปกครองผู้เยาว์นั้นอยู่และโจทก์เป็นผู้ไม่สมควร

ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว เห็นว่าพฤติการณ์ของจำเลยส่อไปในทางที่ว่าจำเลยเป็นภัยแก่ทรัพย์สินของเด็ก ไม่เลี้ยงดูเด็กโดยสมควร ก็เป็นการใช้อำนาจปกครองเด็กโดยมิชอบ ผู้เยาว์ควรอยู่ในความปกครองของโจทก์ ผู้เป็นลุง

จึงพิพากษาให้ถอนอำนาจปกครองของจำเลยต่อนางสาวไพบูลย์ให้โจทก์เป็นผู้ปกครอง และอนุญาตให้โจทก์ทำนิติกรรมขายที่ดินของนางสาวไพบูลย์ ฯลฯ เพื่อเอาเงินมาอุปการะเลี้ยงดูให้การศึกษาและหาผลประโยชน์ให้แก่นางสาวไพบูลย์ตามขอ

จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกา พิพากษายืน