คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 969/2472

เงินสินบนนำจับฝิ่นเถื่อนเมื่อจำเลยมีทรัพย์ต้องชำระค่าปรับจนเต็มก่อนแล้วจึงจ่ายเป็นสินบนนำจับ ประมวลแพ่ง ม.328 หนี้ที่ถึงกำหนดพร้อมกันรายใดที่ตกหนักที่สุดแก่ลูกหนี้ การชำระหนี้ต้องเปลื้องรายนั้นก่อน

คดีนี้ศาลตัดสินปรับจำเลยฐานมีฝิ่นเถื่อนและให้จำเลยใช้เงินรางวัลแก่ผู้นำจับด้วย คดีถึงที่สุดโจทก์ยื่นคำร้องขอให้ศาลยึดทรัพย์ของจำเลยขายทอดตลาดใช้เงินรางวัลนำจับ

ศาลจังหวัดลำปางและศาลอุทธรณ์สั่งว่า เมื่อขายได้เงินแล้วต้องชำระเงินค่าปรับก่อน เมื่อเงินเหลือจึงช่วยเป็นค่าสินบน

ศาลฎีกาเห็นว่า เงินค่าสินบนในเรื่องจับฝิ่นที่รัฐบาลได้เสียไป ไม่ใช่ค่าเสียหายตาม ม.๙๔ ข้อ ๒ แห่งกฎหมายลักษณอาญา และหนี้ของจำเลยในเรื่องนี้เป็นเรื่องหนี้ที่ถึงกำหนดพร้อม กันตามประมวลแพ่ง ม.๓๒๘ บัญญัติว่า ในระวางหนี้สินหลายรายที่มีประกันเท่า ๆ กัน ให้รายที่ตกหนักที่สุดเป็นอันเปลื้องไปก่อน ฉนั้นหนี้ตามคำพิพากษานี้หนี้ค่าปรับตกหนักที่สุดแก่จำเลย เพราะถ้าไม่มีเงินเสียจะต้องจำไถ่โทษ จึงต้องเอาทรัพย์ของจำเลยชำระก่อน จึงตัดสินยืนตามศาลอุทธรณ์