คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 98/2495

ร้านของจำเลยเป็นผู้ทำการติดต่อซื้อน้ำมันจากบริษัทต่างประเทศ และร้านซึ่งโจทก์จำเลยเป็นหุ้นส่วนกันรับช่วงซื้อน้ำมันจากร้านจำเลยเอามาขาย การที่จำเลยซึ่งเป็นผู้จัดการร้านหุ้นส่วนด้วยได้เอาเงินของร้านหุ้นส่วนส่งไปซื้อน้ำมันยังบริษัทต่างประเทศแล้วถูกบริษัทต่างประเทศหักเงินเป็นค่าถังเปล่า ซึ่งร้านจำเลยค้างส่งแก่บริษัทเสียนั้น ได้ชื่อว่าจำเลยทำการนอกเหนืออำนาจ เป็นเหตุให้ร้านหุ้นส่วนเสียหาย จำเลยจึงต้องรับผิดในเงินที่ส่งไปนั้น

โจทก์ฟ้องว่า เดิมจำเลยเป็นเจ้าของและผู้จัดการร้านยี่ห้อหงิมหิ้นจั่น ได้สั่งน้ำมันต่างๆจากบริษัทเอเชียติ๊ค ฯลฯ จำกัดมาจำหน่าย ต่อมาโจทก์จำเลยได้ทำสัญญาเข้าหุ้นส่วนกันใช้สมญาว่า "ฮกหิ้นกงษี" ทำการค้าน้ำมันต่างๆรับผูกขาดจากยี่ห้อหงิมหิ้นจั่น จนเกิดสงคราม โจทก์จำเลยเลิกหุ้นส่วนกันมีการชำระบัญชีปรากฎว่าจำเลยเอาเงินของหุ้นส่วนไปซื้อน้ำมันของบริษัทเอเชียติ๊คๆ ยังไม่ส่งน้ำมันมาให้จำเลย บริษัทจึงเป็นลูกหนี้ห้างหุ้นส่วนฮกหิ้นกงษี อันเป็นรายได้ของโจทก์กึ่งหนี่ง เป็นเงิน ๒๗๒๐ เหรียญ ๓๐ เซ็นต์สิงคโปร์ โจทก์ขอให้จำเลยถอนเงินมาแบ่งปัน จำเลยได้รับแล้วไม่จัดการตามคำเรียกร้องของโจทก์ โจทก์จึงขอให้ศาลบังคับให้จำเลยใช้เงินส่วนของโจทก์ ๒๗๒๐.๓๐ - เหรียญสิงคโปร์ พร้อมทั้งดอกเบี้ย

จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาตรวจปรึกษาคดีแล้ว ข้อเท็จจริงคงฟังได้ว่า การติดต่อซื้อน้ำมันจากบริษัทต่างประเทศนั้น เป็นของยี่ห้อหงิมหิ้นจั่น ซึ่งจำเลยเป็นเจ้าของ ยี่ห้อฮกหิ้นกงษี ซึ่งโจทก์จำเลยเป็นหุ้นส่วนกันนั้น เป็นแต่รับช่วงซื้อน้ำมันจากยี่ห้อหงิมหิ้นจั่นเอามาขายเท่านั้น ฉะนั้นการที่จำเลยซึ่งเป็นผู้จัดการห้างหุ้นส่วนฮกหิ้นกงษี ด้วย เอาเงินของห้างหุ้นส่วน ส่งไปซื้อน้ำมันยังบริษัทต่างประเทศ ถูกบริษัทต่างประเทศหักเงินเป็นค่าถึงเปล่า(ซึ่งร้านยี่ห้อหงิมหิ้นจั่นของจำเลยค้างส่ง) เสียนั้น ได้ชื่อว่า จำเลยทำการนอกเหนืออำนาจเป็นเหตุให้ห้างหุ้นส่วนเสียหายจำเลยต้องรับผิดในเงินที่ส่งไป ดังศาลล่างทั้งสองชี้ขาดมา

ฯลฯ

จึงพิพากษายืน