คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 996/2521

ข้อกำหนดในพินัยกรรมกำหนดให้ผู้จัดการมรดกรวบรวมทรัพย์สินจำหน่ายเป็นเงินสด และให้ใช้จ่ายเป็นค่าทำศพเจ้ามรดกก่อน หากยังมีเงินเหลืออีกเท่าใด ให้ผู้จัดการมรดกจัดสรรทำบุญ หรือมอบให้สถาบัน หรือสถานที่ หรือกิจการสาธารณกุศลใด ตามแต่ผู้จัดการมรดกเห็นสมควร การมอบเงินให้สถาบันหรือสถานที่ หรือกิจการสาธารณกุศลนั้น ถือได้ว่าเป็นการทำบุญ ซึ่งเจ้ามรดกได้ระบุข้อความดังกล่าวให้อยู่ในวงจำกัดแน่นอนว่า จะต้องมอบให้เฉพาะเพื่อสาธารณกุศาลเท่านั้น จะมอบให้บุคคลใดบุคคลหนึ่งทั่ว ๆ ไป หรือมิใช่เพื่อการกุศลตามแต่ใจของผู้จัดการมรดกไม่ได้ ไม่จำเป็นจะต้องระบุเจาะจงลงไปว่าเป็นสถาบันหรือสถานที่ หรือกิจการสาธารณกุศลใดโดนเฉพาะ ฉะนั้นข้อกำหนดในพินัยกรรมดังกล่าวถือได้ว่า เป็นการกำหนดบุคคลซึ่งอาจทราบตัวแน่นอนได้ จึงไม่เป็นโมฆะตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1706 (2)

ข้อกำหนดในพินัยกรรมได้ระบุว่า ให้ผู้จัดการมรดกนำเงินสดที่เหลือจากการทำศพ มอบให้แก่สถาบัน หรือสถานที่ หรือกิจการสาธารณกุศล เพื่อการกุศลตามแต่ผู้จัดการมรดกเห็นสมควร ไม่ใช่ให้ผู้จัดการมรดกเป็นผู้กำหนดให้มากน้อยเท่าใดตามแต่ใจ จึงไม่เป็นโมฆะตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1706 (3)

โจทก์ฟ้องว่า ข้อกำหนดในพินัยกรรมที่เจ้ามรดกทำไว้เป็นโมฆะ ทรัพย์มรดกตามที่ระบุไว้ในพินัยกรรมจึงตกแก่โจทก์ในฐานะทายาทโดยธรรม ขอให้จำเลยซึ่งเป็นผู้จัดการมรดกส่งมอบทรัพย์มรดกดังกล่าวแก่โจทก์

จำเลยให้การว่า ข้อกำหนดในพินัยกรรมไม่เป็นโมฆะ โจทก์ไม่มีอำนาจฟ้อง

ศาลชั้นต้นเห็นว่า ข้อเท็จจริงพอวินิจฉัยคดีได้ ให้งดสืบพยานโจทก์จำเลย แล้ววินิจฉัยว่า ข้อกำหนดในพินัยกรรมไม่เป็นโมฆะ พิพากษายกฟ้อง

โจทก์อุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

โจทก์ฎีกา

ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า พินัยกรรมได้กำหนดให้ผู้จัดการมรดกรวบรวมทรัพย์สินจำหน่ายเป็นเงินสด และให้ใช้จ่ายในการทำศพเจ้ามรดกก่อน หายังมีเงินเหลืออีกเท่าใด จึงให้ผู้จัดการมรดกจัดสรรทำบุญ หรือมอบให้สถาบันหรือสถานที่ หรือกิจการสาธารณกุศลใด ตามแต่ผู้จัดการมรดกเห็นสมควร การมอบเงินให้สถาบันหรือสถานที่ หรือกิจการสาธารณกุศล ถือได้ว่าเป็นการทำบุญ ซึ่งเจ้ามรดกได้ระบุข้อความดังกล่าว ให้อยู่ในวงจำกัดเป็นการแน่นอนว่าจะต้องมอบให้เฉพาะเพื่อสาธารณกุศลเท่านั้น จะมอบให้บุคคลใดบุคคลหนึ่งทั่ว ๆ ไป หรือมิใช่การกุศล ตามแต่ใจของผู้จัดการมรดกไม่ได้ ไม่จำเป็นต้องระบุเจาะจงลงไปว่า เป็นสถาบันหรือสถานที่ หรือกิจการสาธารณกุศลอันใดอันหนึ่งโดยเฉพาะ ฉะนั้น ข้อกำหนดในพินัยกรรมดังกล่าวถือได้ว่าเป็นการกำหนดบุคคล ซึ่งอาจทราบตัวแน่นอน จึงไม่เป็นโมฆะ

ข้อกำหนดในพินัยกรรมได้ระบุว่า ให้ผู้จัดการมรดกนำเงินสดที่เหลือจากการทำศพ มอบให้แก่สถาบันหรือสถานที่ หรือกิจการสาธารณกุศลตามแต่ผู้จัดการมรดกเห็นสมควร ไม่ใช่ให้ผู้จัดการมรดกเป็นผู้กำหนดให้มากน้อยเท่าใดตามแต่ใจ จึงไม่เป็นโมฆะเช่นกัน

พิพากษายืน