คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 998/2505

กรณีที่บิดามิได้จดทะเบียนรับรองบุตรนอกสมรส อำนาจปกครองบุตรย่อมอยู่แก่มารดา แต่ถ้าบิดาได้จดทะเบียนรับรอง บุตรนั้นก็เป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของบิดาอำนาจปกครองย่อมโอนมาอยู่แก่บิดา ไม่ใช่อยู่แก่บิดาและมารดาทั้งสองคน

ผู้ใช้อำนาจปกครองจะมีได้เพียงคนเดียว ผิดกับผู้ปกครองซึ่งอาจมีหลายคนได้

คดีได้ความว่า โจทก์จำเลยเป็นสามีภริยากันโดยมิได้จดทะเบียนสมรส เกิดบุตรชายคนหนึ่ง ต่อมาโจทก์จำเลยผิดใจกันจำเลยพาบุตรไปอยู่ที่อื่น โจทก์ได้จดทะเบียนรับรองบุตรแล้วให้จำเลยส่งบุตรคืน จำเลยเพิกเฉยเสีย

ศาลแพ่งพิพากษาให้จำเลยส่งบุตรคืนโจทก์

จำเลยอุทธรณ์

ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า กรณีที่บิดามิได้จดทะเบียนรับรองบุตรนอกสมรสอำนาจปกครองบุตรย่อมอยู่แก่มารดา ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1538(5) แต่ถ้าบิดาได้จดทะเบียนรับรองว่าเป็นบุตร บุตรนอกสมรสก็เป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของบิดา อำนาจปกครองย่อมโอนมาอยู่แก่บิดาตามมาตรา 1537 วรรค 2 หาใช่ว่าอำนาจปกครองอยู่แก่บิดาและมารดาทั้งสองคนดังที่จำเลยฎีกาไม่ ผู้ใช้อำนาจปกครองจะมีได้เพียงคนเดียวผิดกับผู้ปกครองซึ่งอาจมีหลายคนได้ โจทก์ได้จดทะเบียนรับรองบุตรแล้วโจทก์จึงเป็นผู้ใช้อำนาจปกครองเพียงคนเดียว จำเลยไม่มีสิทธิจะหน่วงเหนี่ยวบุตรไว้

พิพากษายืน