คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 998/2505

กรณีที่บิดามิได้จดทะเบียนรับรองบุตรนอกสมรส อำนาจปกครองบุตรย่อมอยู่แก่มารดา แต่ถ้าบิดาได้จดทะเบียนรับรองบุตรนั้นก็เป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของบิดา อำนาจปกครองยอมโอนมาอยู่แก่บิดา ไม่ใช่อยู่แก่บิดาและมารดาทั้งสองคน

ผู้ใช้อำนาจปกครองจะมีได้เพียงคนเดียว ผิดกับผู้ปกครองซึ่งอาจมีหลายคนได้.

คดีได้ความว่า โจทก์จำเลยเป็นสามีภริยากันโดยมิได้จดทะเบียนสมรส เกิดบุตรชายคนหนึ่ง ต่อมาโจทก์จำเลยผิดใจกันจำเลยพาบุตรไปอยู่ที่อื่น โจทก์ได้จดทะเบียนรับรอบบุตรแล้วให้ จำเลยส่งบุตรคืน จำเลยเพิกเฉยเสีย

ศาลแพ่งพิพากษาให้จำเลยส่งบุตรคืนโจทก์

จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน

จำเลยฎีกา

ศาลฎีกาเห็นว่า กรณีที่บิดามิได้จดทะเบียนรับรอบบุตรนอกสมรสอำนาจปกครองบุครอยู่แก่มารดา ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา ๑๕๓๘ (๕) แต่ถ้าบิดาได้จดทะเบียนรับรองว่าเป็นบุตร บุตรนอกสมรสก็เป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของบิดา อำนาจปกครองย่อมโอนมาอยู่แก่บิดาตามมาตรา ๑๕๓๗ วรรค ๒ หาใช่ว่าอำนาจปกครองอยู่แก่บิดาและมาดาทั้งสองคนดังที่จำเลยฎีกาไม่ ผู้ใข้อำนาจปกครองจะมีได้เพียงคนเดียว ผิดกับผู้ปกครอง ซึ่งอาจมีหลายคนได้ โจทก์ได้จดทะเบียนรับรองบุตรแล้ว โจทก์จึงเป็นผู้ใช้อำนาจปกครองเพียงคนเดียว จำเลยไม่มีสิทธิจะหน่วงเหนี่ยวบุตรไว้

พิพากษายืน.