คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
ประศาสน์วินิจฉัย

แม้ในหนังสือที่จำเลยอ้างจะมีข้อความว่าเป็นใบแทนพินัยกรรมก็ดี แต่ข้อความที่บรรยายไว้ ผู้ทำหาได้กำหนดการเผื่อตายในเรื่องทรัพยสินเพื่อให้มีผลบังคับเมื่อตนตายอย่างไรไม่ ฉะนั้นจึงไม่มีลักษณะเป็นพินัยกรรมตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1646 คงมีลักษณะเป็นการให้โดยเสน่หาเท่านั้น เมื่อไม่ได้จดทะเบียนจึงไม่สมบูรณ์

การขายฝากเรือนในที่เช่า แม้เรือนจะเป็นอสังหาริมทรัพย์ก็ตาม เมื่อไม่มีข้อตกลงไว้เป็นอย่างอื่น สิทธิในการเช่าก็หาตกติดมากับการขายฝากเรือนด้วยไม่

การขายฝากเรือนในที่เช่า แม้เรือนจะเป็นอสังหาริมทรัพย์ก็ตาม เมื่อไม่มีข้อตกลงไว้เป็นอย่างอื่น สิทธิในการเช่าก็หาตกติดมากับการขายฝากเรือนด้วยไม่

การสลักหลังเช็คซึ่งสั่งให้ใช้เงินแก่ผู้ถือนั้น ย่อมเป็นเพียงประกัน(อาวัล)สำหรับผู้สั่งจ่ายเมื่อผู้ใดสลักหลังเช็คนั้น ก็ต้องรับผิดในฐานเป็นผู้สลักหลัง

การสลักหลังเช็คซึ่งสั่งให้ใช้เงินแก่ผู้ถือนั้น ย่อมเป็นเพียงประกัน(อาวัล)สำหรับผู้สั่งจ่าย เมื่อผู้ใดสลักหลังเช็คนั้น ก็ต้องรับผิดในฐานเป็นผู้สลักหลัง

ฟ้องว่าตั้งตัวแทนให้นำเงินไปชำระค่าที่ดินแทนตัวแทนเอาเงินนั้นไปชำระให้ผู้ขายแต่เพียงบางส่วนซ้ำยังใส่ชื่อตนเองเป็นผู้ซื้อที่ดินเสียด้วยจึงขอให้ศาลบังคับตัวแทนยอมให้ตัวการลงชื่อเป็นเจ้าของที่ดินหรือถ้าบังคับไม่ได้ก็ให้บังคับให้คืนเงินให้ดังนี้กรณีไม่ต้องด้วย ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 798 จึงไม่จำต้องมีหลักฐานการตั้งตัวแทนเป็นหนังสือ (เทียบฎีกาที่ 640/2489).

ฟ้องว่าตั้งตัวแทนให้นำเงินไปชำระค่าที่ดินแทน ตัวแทนเอาเงินนั้นไปชำระให้ผู้ขายแต่เพียงบางส่วน ซ้ำยังใส่ชื่อตนเองเป็นผู้ซื้อที่ดินเสียด้วย จึงขอให้ศาลบังคับตัวแทนยอมให้ตัวการลงชื่อเป็นเจ้าของที่ดิน หรือถ้าบังคับไม่ได้ก็ให้บังคับให้คืนเงินให้ ดังนี้กรณีไม่ต้องด้วย ป.พ.พ. มาตรา 798 จึงไม่จำต้องมีหลักฐานการตั้งตัวแทนเป็นหนังสือ (เทียบฎีกาที่ 640/2489)

ข้อบังคับของบริษัทมีว่า 'คณะกรรมการมีอำนาจตั้งตัวแทนกำหนดอำนาจตัวแทนได้ตามที่เห็นสมควรและให้คณะกรรมการเป็นโจทก์จำเลยในคดีแพ่งหรืออาญาโดยกรรมการ 2 นายมีอำนาจลงนามและประทับตราและให้คณะกรรมการเป็นผู้ดำเนินการของบริษัทโดยความควบคุมของที่ประชุมใหญ่' ดังนี้เมื่อคณะกรรมการยังไม่ได้มอบอำนาจให้ผู้จัดการฟ้องคดีผู้จัดการจะอ้างนามบริษัทฟ้องไม่ได้

ข้อบังคับของบริษัทมีว่า "คณะกรรมการมีอำนาจตั้งตัวแทน กำหนดอำนาจตัวแทนได้ตามที่เห็นสมควรและให้คณะกรรมการเป็นโจทก์จำเลยในคดีแพ่งหรืออาญา โดยกรรมการ 2 นายมีอำนาจลงนามและประทับตราและให้คณะกรรมการเป็นผู้ดำเนินการของบริษัท โดยความควบคุมของที่ประชุมใหญ่" ดังนี้ เมื่อคณะกรรมการยังไม่ได้มอบอำนาจให้ผู้จัดการฟ้องคดีผู้จัดการจะอ้างนามบริษัทฟ้องไม่ได้

แม้ในชั้นแรกจำเลยจะเช่าห้องพิพาทเพื่ออยู่อาศัยก็ตามเมื่อในชั้นหลังนี้ข้อเท็จจริงได้ความว่าจำเลยใช้ห้องพิพาทเป็นที่ประกอบการค้าแล้วจำเลยก็ไม่ได้รับความคุ้มครองตาม พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าในภาวะคับขัน
จำเลยอุทธรณ์คัดค้านคำพิพากษาศาลชั้นต้นแต่ฝ่ายเดียว ฉะนั้นโจทก์จะขอถอนฟ้องของโจทก์ทั้งที่จำเลยยอมให้ถอนนั้นไม่ได้เพราะโจทก์ไม่มีคำฟ้องชั้นอุทธรณ์ที่จะถอนฟ้องได้
(ฎีกาที่ 624,625,626,627,628/2495 ฯลฯ)