คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
กฎหมายลักษณะอาญา ม. 187

จำเลยจุดเผากอไผ่ของจำเลยในขณะที่มีลมแต่เพียงเล็กน้อยตามธรรมดาของฤดูกาลในเวลานั้น ภายหลังเกิดมีลมกล้าขึ้นมา พัดพาเอาลูกไฟปลิวไปไหม้บ้านเรือนผู้อื่น ซึ่งอยู่ห่างออกไปถึง 5 เส้น โดยจำเลยไม่อาจคาดคิดเห็นได้เลยในขณะที่จำเลยจุดเผากอไผ่นั้น จะถือว่าจำเลยจุดเผากอไผ่โดยลักษณะอันน่ากลัวว่าจะเป็นอันตรายแก่ผู้คนหรือทรัพย์ของผู้อื่นอันเป็นผิดตาม กฎหมายลักษณะอาญา มาตรา 187 ยังไม่ได้

ความผิดฐานวางเพลิงตามมาตรา 185 หมายความว่าเป็นการก่อวินาศภัยเป็นการใหญ่ โดยใช้เพลิงเผาผลาญเป็นลักษณะแห่งการกระทำให้เกิดหรือน่าจะเกิดภยันตราย หรือหวานเสียวตื่นเต้นแก่สาธารณะชนถึงแม้จะเป็นผิดเพียงพยายามก็มีความผิดฐานพยายามวางเพลิง ไม่ใช่เรื่องทำให้เสียทรัพย์ตามมาตรา 189
ส่วนความผิดตามมาตรา 189 นั้น สำหรับกรณีย์เล็กน้อยไม่เกี่ยวเป็นภยันตรายแก่สาธารณะชนหรือผู้หนึ่งผู้ใดซึ่งที่แท้เป็นเรื่องทำให้เสียทรัพย์นั่นเอง แต่โดยวิธีใช้ไฟเผา
การที่จะวินิจฉัยว่าเป็นการวางเพลิงจุดเผาทรัพย์ตามความในมาตรา 185 จะต้องดูถึงกิจการที่พึงกระทำนั้นว่า มีลักษณะเป็นเรื่องใหญ่หรือน้อยและอาจเกี่ยวแก่ภยันตรายของบุคคล หรือสาธารณะชนหรือไม่มิใช่ดูแต่ราคาทรัพย์ที่เสียหายว่า ถ้าราคาน้อยแล้ว จะเป็นความผิดฐานทำให้เสียทรัพย์หามิได้
จำเลยใช้ตะเกียงจุดหญ้าที่มุงหลังคาเรือนจนไฟไหม้หญ้าคาไป 4 ตับ โดยจำเลยมีเจตนาจุดเผาเรือนนั้น แม้ทรัพย์ที่ถูกเผาไหม้จะมีราคาเล็กน้อยก็ตาม จะเรียกว่าเป็นการกระทำแก่ทรัพย์มีราคาเล็กน้อยไม่ได้ ด้วยกระทำแก่เคหะสถานทั้งหลัง จำเลยจึงมีความผิดฐานวางเพลิงสำเร็จแล้ว.

ความผิดฐานวางเพลิงตามมาตรา 185 หมายความว่าเป็นการก่อวินาศภัยเป็นการใหญ่ โดยใช้เพลิงเผาผลาญเป็นลักษณะแห่งการกระทำให้เกิดหรือน่าจะเกิดภยันตราย หรือหวาดเสียวตื่นเต้นแก่สาธารณชน ถึงแม้จะเป็นผิดเพียงพยายามก็มีความผิดฐานพยายามวางเพลิง ไม่ใช่เรื่องทำให้เสียทรัพย์ตามมาตรา 189
ส่วนความผิดตามมาตรา 189 นั้น สำหรับกรณีเล็กน้อยไม่เกี่ยวเป็นภยันตรายแก่สาธารณชนหรือผู้หนึ่งผู้ใดซึ่งที่แท้เป็นเรื่องทำให้เสียทรัพย์นั่นเอง แต่โดยวิธีใช้ไฟเผา
การที่จะวินิจฉัยว่าเป็นการวางเพลิงจุดเผาทรัพย์ตามความในมาตรา 185 จะต้องดูถึงกิจการที่พึงกระทำนั้นว่า มีลักษณะเป็นเรื่องใหญ่หรือน้อยและอาจเกี่ยวแก่ภยันตรายของบุคคล หรือสาธารณชนหรือไม่มิใช่ดูแต่ราคาทรัพย์ที่เสียหายว่า ถ้าราคาน้อยแล้ว จะเป็นความผิดฐานทำให้เสียทรัพย์หามิได้
จำเลยใช้ตะเกียงจุดหญ้าที่มุงหลังคาเรือนจนไฟไหม้หญ้าคาไป 4 ตับโดยจำเลยมีเจตนาจุดเผาเรือนนั้น แม้ทรัพย์ที่ถูกเผาไหม้จะมีราคาเล็กน้อยก็ตาม จะเรียกว่าเป็นการกระทำแก่ทรัพย์มีราคาเล็กน้อยไม่ได้ ด้วยกระทำแก่เคหะสถานทั้งหลัง จำเลยจึงมีความผิดฐานวางเพลิงสำเร็จแล้ว

โจทก์บรรยายฟ้องอันเป็นความผิดฐานวางเพลิงตามกฎหมายลักษณะอาญามาตรา 186 มาตราเดียวแม้ข้อเท็จจริงจะปรากฏว่าจำเลยมีผิดตาม มาตรา 187 ศาลก็ลงโทษไม่ได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 192 วรรคสาม

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเผาฟืนในเตาเพื่อเคี่ยวนมมีลักษณะน่ากลัวอันตรายแก่คนและห้องแถวและเกิดไฟไหม้หลังคาห้องแถวคิดเป็นเงิน 20 บาทขอให้ลงโทษตามมาตรา 186,187 กฎหมายลักษณะอาญา ศาลพิจารณาเห็นว่า จำเลยควรมีผิดเพียงฐานประมาทตาม มาตรา 201 และโจทก์ไม่ได้กล่าวถึงการประมาท และไม่ได้อ้างกฎหมายเรื่องการประมาทลงโทษจำเลยไม่ได้(ฎีกาที่ 574/2483)

ภริยาน้อยเผาเรือนซึ่งสามีและภริยาหลวงอยู่ร่วมเรือนด้วยกันไม่เป็นความผิดตามมาตรา 186(1) (อ้างฎีกาที่389/2483)