คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
ดุลยพากย์สุวมัณฑ์

โจทย์ฟ้องขับไล่จำเลยโดยอ้างว่าจำเลยอาศัย จำเลยต่อสู้ว่าโรงเรือนและที่พิพาทเป็นของจำเลยซื้อมาจากผู้อื่น แต่ทางการไม่อนุญาตให้ทำนิติกรรมเป็นผู้ซื้อได้ เพราะเป็นคนต่างด้าว จึงมอบให้จำเลยเป็นตัวแทนไปทำนิติกรรมแทนจำเลยดังนี้ ศาลชั้นต้นสั่งงดสืบพยานโจทก์จำเลยเสีย แล้วพิพากษาให้โจทก์ชนะคดี เป็นการไม่ชอบเพราะถ้าฟังตามคำให้การของจำเลยแล้ว รูปคดีไม่ใช่เรื่องอาศัย โจทก์ไม่มีสิทธิฟ้องจำเลยได้ จึงต้องฟังพยานต่อไป

โจทก์ฟ้องขับไล่จำเลยโดยอ้างว่าจำเลยอาศัย จำเลยต่อสู้ว่าโรงเรือนและที่พิพาทเป็นของจำเลย ซื้อมาจากผู้อื่น แต่ทางการไม่อนุญาตให้ทำนิติกรรมเป็นผู้ซื้อได้ เพราะเป็นคนต่างด้าว จึงมอบให้จำเลยเป็นตัวแทนไปทำนิติกรรมแทนจำเลย ดังนี้ ศาลชั้นต้นสั่งงดสืบพยานโจทก์จำเลยเสียแล้วพิพากษาให้โจทก์ชนะคดี เป็นการไม่ชอบเพราะถ้าฟังตามคำให้การของจำเลยแล้ว รูปคดีไม่ใช่เรื่องอาศัย โจทก์ไม่มีสิทธิฟ้องจำเลยได้ จึงต้องฟังพยานต่อไป (ประชุมใหญ่ ครั้งที่ 7/2497)

พวกจำเลยคนหนึ่งได้ชักวัตถุมีด้ามจากพุง ทำกริยาชักเข้าชักออกซึ่งผู้เสียหายเชื่อว่าเป็นมีดมีความกลัว แล้วพวกของจำเลยได้กระชากปากกาจากกระเป๋าเสื้อของผู้เสียหาย โดยผู้เสียหายมิได้ขัดขวางอย่างใดดังนี้ย่อมถือได้ว่าการกระทำของจำเลยกับพวกเป็นการขู่เข็ญจะทำร้าย เพื่อจะเอาทรัพย์หรือให้ผู้เสียหายส่งทรัพย์ให้และพวกของจำเลยได้ดึงปากกาที่กระเป๋าของผู้เสียหายไป จึงมีความผิดฐานชิงทรัพย์

พวกจำเลยคนหนึ่งได้ชักวัตถุมีด้ามจากพุง ทำกริยาชักเข้าชักออก ซึ่งผู้เสียหายเชื่อว่าเป็นมีดมีความกลัว แล้วพวกของจำเลยได้กระชากปากกาจากกระเป๋าเสื้อของผู้เสียหาย โดยผู้เสียหายมิได้ขัดขวางอย่างใด ดังนี้ ย่อมถือได้ว่าการกระทำของจำเลยกับพวกเป็นการขู่เข็ญจะทำร้าย เพื่อจะเอาทรัพย์หรือให้ผู้เสียหายส่งทรัพย์ให้และพวกของจำเลยได้ดึงปากกาที่กระเป๋าของผู้เสียหายไป จึงมีความผิดฐานชิงทรัพย์

ฟ้องโจทก์กล่าวว่าจำเลยเข้าไปในบ้านโจทก์ พาลหาเรื่องด่าว่าโจทก์เป็นการก่อความรำคาญเดือดร้อนแก่โจทก์ดังนี้ เรียกไม่ได้ว่าจำเลยโต้แย้งสิทธิของโจทก์ ที่จะห้ามมิให้ใครเข้าบ้าน โจทก์ไม่มีสิทธิฟ้องขอให้ศาลห้ามจำเลยได้

ฟ้องโจทก์กล่าวว่าจำเลยเข้าไปในบ้านโจทก์ พาลหาเรื่องด่าว่าโจทก์เป็นการก่อความรำคาญเดือดร้อนแก่โจทก์ดังนี้เรียกไม่ได้ว่าจำเลยโต้แย้งสิทธิของโจทก์ ที่จะห้ามมิให้ใครเข้าบ้าน โจทก์ไม่มีสิทธิฟ้องขอให้ศาลห้ามจำเลยได้

ผู้ร้องจะร้องขอให้ศาลแสดงว่าผู้ร้องมีสัญชาติไทยอย่างคดีไม่มีข้อพิพาทไม่ได้เพราะมิใช่เป็นเรื่องที่จะต้องใช้สิทธิทางศาล (อ้างฎีกาที่ 1317/2495)
สิทธินำคดีมาร้องฟ้องเป็นเรื่องเกี่ยวกับความสงบเรียบร้อยของประชาชน ศาลย่อมยกขึ้นวินิจฉัยเองได้

ผู้ร้องจะร้องขอให้ศาลแสดงว่าผู้ร้องมีสัญชาติไทยอย่างคดีไม่มีข้อพิพาทไม่ได้เพราะมิใช่เป็นเรื่องที่จะต้องใช้สิทธิทางศาล(อ้างฎีกาที่ 1317/2495)
สิทธินำคดีมาร้องฟ้องเป็นเรื่องเกี่ยวกับความสงบเรียบร้อยของประชาชน ศาลย่อมยกขึ้นวินิจฉัยเองได้

เมื่อคู่ความรับว่าที่พิพาทคือที่ปรากฎอยู่ภายในเส้นแดงตามแผนที่พิพาทเป็นแต่เถียงกันว่าเป็นของฝ่ายใดดังนี้แล้วก็ให้ศาลพิจารณาคดีไปตามนั้นไม่จำต้องวินิจฉัยถึงว่าจะควรวัดเขตที่ดินที่+ออกไปอย่างไร เพราะไม่มีข้อเถียงกัน

เมื่อคู่ความรับว่าที่พิพาทคือที่ที่ปรากฏอยู่ภายในเส้นสีแดงตามแผนที่พิพาท เป็นแต่เถียงกันว่าเป็นของฝ่ายใดดังนี้แล้วก็ให้ศาลพิจารณาคดีไปตามนั้น ไม่จำต้องวินิจฉัยถึงว่าจะควรวัดเขตที่ดินที่งอกออกไปอย่างไรเพราะไม่มีข้อเถียงกัน