คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ. ม. 461

ผู้ขายได้ขายที่ติดจำนองแก่ผู้ซื้อ ผู้รับจำนองฟ้องบังคับจำนองและผู้ขายไถ่ถอนจำนองแล้ว ดังนี้ เมื่อไม่มีข้อตกลงไว้เป็นอย่างอื่น สัญญาซื้อขายนั้นไม่เลิกกัน
ขายที่ดินบางส่วนซึ่งติดการจำนองผู้ซื้อฟ้องขอให้บังคับผู้ขายแบ่งแยกโอนให้ตนได้ไม่กระทบกระเทือนถึงสิทธิจำนอง
ขายที่ดินเฉพาะบางส่วนให้แก่หลายคน แม้จะไม่พอแบ่งแยกให้แก่ผู้ซื้อทุกๆ คนก็ตาม ถ้ายังไม่มีการแบ่งแยกที่ดินไป ผู้ซื้อคนหนึ่งก็มาฟ้องขอให้แบ่งแยกโอนขายให้ตนได้
ที่ดินหลายเจ้าของเมื่อเจ้าของคนหนึ่ง ๆ รับโอนมาโดยทราบถึงนิติกรรมการซื้อขายก่อนแล้ว ศาลก็บังคับให้ปฏิบัติตามสัญญาซื้อได้ ไม่ขัดกับประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1361 วรรคสอง

ผู้ขายได้ขายที่ติดจำนองแก่ผู้ซื้อ ผู้รับจำนองฟ้องบังคับจำนองและผู้ขายไถ่ถอนจำนองแล้ว ดังนี้เมื่อไม่มีข้อตกลงไว้เป็นอย่างอื่นสัญญาซื้อขายนั้นไม่เลิกกัน
ขายที่ดินบางส่วนซึ่งติดการจำนองผู้ซื้อฟ้องขอให้บังคับผู้ขายแบ่งแยกโอนให้ตนได้ไม่กระทบกระเทือนถึงสิทธิ-จำนอง
ขายที่ดินเฉพาะบางส่วนให้แก่หลายคน แม้จะไม่พอแบ่งแยกให้แก่ผู้ซื้อทุกๆคนก็ตาม ถ้ายังไม่มีการแบ่งแยกที่ดินไป ผู้ซื้อหนึ่งคนหนึ่งก็มาฟ้องขอให้แบ่งแยกโอนขายให้ตนได้.
ที่ดินหลายเจ้าของเมื่อเจ้าของคนหนึ่ง ๆ รับโอนมาโดยทราบถึงนิติกรรมการซื้อขายก่อนแล้ว ศาลก็บังคับให้ปฏิบัติตามสัญญาซื้อได้ ไม่ขัดกับประมวลแพ่งฯ ม.1361 วรรค 2

ฟ้องว่า จำเลยกู้เงินโจทก์เอาที่ไม่มีหนังสือสำคัญมอบทำต่างดอกเบี้ย จำเลยไม่ใช้เงินตามสัญญา โจทก์ได้ใช้สิทธิครอบครองเป็นเจ้าของโดยสงบมาเกิน 1 ปีแล้วจึงขอบังคับจำเลยทำสัญญาขายหรือใช้ราคา ดังนี้ฟ้องเป็นการกล่าวพฤตติการณ์ที่เป็นจริง จึงไม่ขัดกับคำขอบังคับท้ายฟ้อง ศาลรับตัดสินตามคำขอได้.
ทำสัญญากันเองมีข้อความว่า "เงินที่กู้จะใช้ใน 1 ปีนับแต่วันทำสัญญาที่นาเป็นกรรมสิทธินั้น" แปลว่าเมื่อพ้น 1 ปีแล้วไม่ชำระเงินก็ให้ที่นาเป็นกรรมสิทธิแก่เจ้าหนี้ เมื่อครบ 1 ปี ลูกหนี้ไม่ชำระเงินก็ถือว่าเจ้าหนี้ได้สิทธิครอบครองในที่ดิน อ้างฎีกาที่ 859/81
ในกรณีที่ลูกหนี้มอบที่ดินมือเปล่าให้ทำต่างดอกเบี้ยและยอมให้หลุดเป็นสิทธิเมื่อไม่ชำระเงินภายในกำหนดนั้นเมื่อที่หลุดเป็นสิทธิแล้วเจ้าหนี้มาฟ้องขอให้โอนหรือใช้ราคา ศาลย่อมไม่บังคับให้โอน แต่บังคับไว้ด้วยว่าถ้าจำเลยไปโอนขายแก่คนอื่นก็ให้จำเลยใช้ราคา.

ฟ้องว่า จำเลยกู้เงินโจทก์เอาที่ไม่มีหนังสือสำคัญมอบทำต่างดอกเบี้ยจำเลยไม่ใช้เงินตามสัญญา โจทก์ได้ใช้สิทธิครอบครองเป็นเจ้าของโดยสงบมาเกิน 1 ปีแล้วจึงขอบังคับจำเลยทำสัญญาขายหรือใช้ราคาดังนี้ ฟ้องเป็นการกล่าวพฤติการณ์ที่เป็นจริง จึงไม่ขัดกับคำขอบังคับท้ายฟ้อง ศาลรับตัดสินตามคำขอได้
ทำสัญญากันเองมีข้อความว่า'เงินที่กู้จะใช้ใน 1 ปีนับแต่วันทำสัญญาที่นาเป็นกรรมสิทธิ์นั้น 'แปลว่า เมื่อพ้น 1 ปีแล้ว ไม่ชำระเงินก็ให้ที่นาเป็นกรรมสิทธิ์แก่เจ้าหนี้ เมื่อครบ 1 ปีลูกหนี้ไม่ชำระเงินก็ถือว่าเจ้าหนี้ได้สิทธิครอบครองในที่ดิน อ้างฎีกาที่859/81
ในกรณีที่ลูกหนี้มอบที่ดินมือเปล่าให้ทำต่างดอกเบี้ยและยอมให้หลุดเป็นสิทธิเมื่อไม่ชำระเงินภายในกำหนดนั้นเมื่อที่หลุดเป็นสิทธิแล้วเจ้าหนี้มาฟ้องขอให้โอนหรือใช้ราคา ศาลย่อมไม่บังคับให้โอนแต่บังคับไว้ด้วยว่าถ้าจำเลยไปโอนขายแก่คนอื่นก็ให้จำเลยใช้ราคา

ค่าเสียหายฐานผิดสัญญาซื้อขายนั้นต้องคำนวณเอาจากวันที่ผิดสัญญา
ถ้าโจทก์นำสืบค่าเสียหายให้แน่นอนไม่ได้ ศาลก็กำหนดให้ตามจำนวนที่เห็นสมควร
โจทก์ฟ้องค่าเสียหายฐานผิดสัญญา จำเลยต่อสู้ว่าไม่ได้ผิดสัญญา แม้ไม่กล่าวถึงค่าเสียหายโจทก์ก็ต้องนำสืบถึงจำนวนค่าเสียหาย

ค่าเสียหายฐานผิดสัญญาซื้อขายนั้นต้องคำนวณเอาจากวันที่ผิดสัญญา ถ้าโจทก์นำสืบค่าเสียหายให้แน่นอนไม่ได้ ศาลก็กำหนดให้ตามจำนวนที่เห็นสมควร โจทก์ฟ้องค่าเสียหายฐานผิดสัญญา จำเลยต่อสู้ว่าไม่ได้ผิดสัญญาแม้ไม่กล่าวถึงค่าเสียหายโจทก์ก็ต้องนำสืบถึงจำนวนค่าเสียหาย

ผู้ขายส่งมอบทรัพย์ ผู้ซื้อไม่ยอมรับ ผู้ขายได้บอกกล่าวแล้วผู้ซื้อก็ไม่ยอมปฏิบัติตามสัญญาผู้ขายเอาข้าวออกขายทอดตลาดได้โดยไม่ต้องบอกกล่าวผู้ซื้อให้ขายก่อน เมื่อขายไปโดยสุจริตแล้ว ผู้ซื้อก็ต้องรับผิดในเงินราคาที่ยังขาดอยู่

ผู้ขายส่งมอบทรัพย์ ผู้ซื้อไม่ยอมรับ ผู้ขายได้บอกกล่าวแล้วผู้ซื้อก็ไม่ยอมปฏิบัติตามสัญญา ผู้ขายเอาข้าวออกขายทอดตลาดได้โดยไม่ต้องบอกกล่าวผู้ซื้อให้ทราบก่อน เมื่อขายไปโดยสุจริตแล้ว ผู้ซื้อก็ต้องรับผิดในเงินราคาที่ยังขาดอยู่

คำสั่งของศาลชั้นต้นในเรื่องหน้าที่นำสืบที่ว่าให้คู่ความฝ่ายใดสืบ ก่อนสืบหลังนั้น ถ้าคู่ความไม่ได้โต้แย้งไว้เสียแต่ต้น จะมาอุทธรณ์คำสั่งนั้นในภายหลังไม่ได้

โจทฟ้องเรียกเรือจากจำเลย จำเลยต่อสู้ว่า โจทขายไห้และมีหนังสือสัญญา โจทก์ว่าไม่ได้ขายเรือรายพิพาท และปรากตว่าขนาดกว้างยาวและน้ำหนักเรือตามที่ปรากตไนหนังสือสัญญาไม่ตรงกับเรือรายพิพาทดังนี้ คู่ความนำพยานบุคคลมาสืบได้.