คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคและของอื่น ๆ ในภาวะคับขัน พ.ศ.2488

ประกาศคณะกรรมการควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภค ให้แจ้งปริมาณและสถานที่เก็บเครื่องยนตร์ฉุดระหัส ได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา กับส่งกรมโฆษณาการโฆษณาทางวิทยุและทางหนังสือพิมพ์ แต่ไม่ปรากฎว่าได้ส่งประกาศนั้นไปทางอำเภอหรือกำนันผู้ใหญ่บ้านเพื่อแจ้งให้ราษฎรทราบ ซึ่งเป็นการสมควรจะกระทำ จำเลยเป็นผู้อยู่ห่างไกล ดังนี้ เชื่อได้ว่าจำเลยมิได้ทราบข้อความแห่งคำสั่งของพนักงานเจ้าหน้าที่ การที่จำเลยมิได้บัญญัติตามประกาศ จึงไม่เป็นการขัดคำสั่งเจ้าพนักงาน หรือฝ่าฝืนประกาศ อันจะเป็นผิดตามกฎหมาย

ฟ้องโจทก์หาว่า จำเลยตั้งใจขนย้ายข้าวภายในเขตต์จังหวัดเดียวกัน โดยขนย้ายไปทางทะเลนั้น ดังนี้ การกระทำของจำเลยไม่เป็นผิดตามมาตรา 10,13 พ.ร.บ.สำรวจและห้ามกักกันข้าว ซึ่งเอาผิดแก่ผู้ขนย้ายข้าวออกนอกเขตต์ ซึ่งคณะกรรมการประกาศกำหนดคดีก็ไม่มีทางลงโทษจำเลยได้
คดีหาว่า จำเลยขนย้ายข้าวทางทะเล อันเป็นการฝ่าฝืนประกาศของคณะกรมการจังหวัด ซึ่งออกตามความใน พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคนั้น เมื่อพะยานหลักฐานฝ่ายโจทก์มิได้แสดงว่าจำเลยได้ทราบหรือควรได้ทราบประกาศของพนักงานเจ้าหน้าที่แล้ว คดีก็ลงโทษจำเลยไม่ได้.

ฟ้องโจทก์หาว่า จำเลยตั้งใจขนย้ายข้าวภายในเขตจังหวัดเดียวกัน โดยขนย้ายไปทางทะเลนั้น ดังนี้การกระทำของจำเลย ไม่เป็นผิดตามมาตรา 10,13 พระราชบัญญัติสำรวจและห้ามกักกันข้าว ซึ่งเอาผิดแก่ผู้ขนย้ายข้าวออกนอกเขต ซึ่งคณะกรรมการประกาศกำหนดคดีก็ไม่มีทางลงโทษจำเลยได้
คดีหาว่า จำเลยขนย้ายข้าวทางทะเล อันเป็นการฝ่าฝืนประกาศของคณะกรมการจังหวัด ซึ่งออกตามความในพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคนั้น เมื่อพยานหลักฐานฝ่ายโจทก์มิได้แสดงว่า จำเลยได้ทราบหรือควรได้ทราบประกาศของพนักงานเจ้าหน้าที่แล้ว คดีก็ลงโทษจำเลยไม่ได้

คดีหาว่า จำเลยขายข้าวสารเกินกำหนดราคาสูงสุดที่คณะกรมการจังหวัดกำหนดไว้ ฟ้องโจทก์กล่าวแต่เพียงว่าคณะกรมการจังหวัดได้ประกาศโดยชอบด้วยกฎหมาย และในคำขอท้ายฟ้องขอให้ลงโทษตาม พระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคฯ คณะกรมการจังหวัดจะได้ออกประกาศโดยอาศัยพระราชบัญญัติที่โจทก์กล่าวหาว่าจำเลยกระทำผิดนั้นหรือไม่ ข้อเท็จจริงไม่ปรากฏ ดังนั้น จะลงโทษจำเลยตามพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคฯ ไม่ได้

คดีหาว่า จำเลยขายข้าวสารเกินกำหนดราคาสูงสุดที่คณะกรมการจังหวัดกำหนดไว้ ฟ้องโจทก์กล่าวแต่เพียงว่าคณะกรมการจังหวัดได้ประกาศโดยชอบด้วยกฎหมาย และในคำขอท้ายฟ้องขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภค ฯ คณะกรมการจังหวัดจะได้ออกประกาศโดยอาศัยพระราชบัญญัติที่โจทก์กล่าวหาว่าจำเลยกระทำผิดนั้นหรือไม่ ข้อเท็จจริงไม่ปรากฎ ดังนั้น จะลงโทษจำเลยตามพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภค ฯ ไม่ได้.

พระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคและของอื่นๆ ในภาวะคับขัน 2488 กับ พระราชบัญญัติสำรวจและห้ามกักกันข้าว 2489มิใช่กฎหมายที่ใช้แทนกันหรือขัดกัน (อ้างฎีกาที่ 197,198/2491)
คดีที่มีอัตราโทษอย่างสูงถึง 10 ปี แม้จำเลยให้การรับสารภาพ ศาลก็ต้องฟังพยานโจทก์จนกว่าจะพอใจว่าจำเลยได้กระทำผิดจริง

พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคและของอื่น ๆ ในภาวะคับขัน 2488 กับ พ.ร.บ.สำรวจและห้ามกักกันข้าว 2489 มิใช่กฎหมายที่ใช้แทนกันหรือขัดกัน
(อ้างฎีกา 197,198/2491)
คดีที่มีอัตราโทษอย่างสูงถึง 10 ปี แม้จำเลยให้การรับสารภาพ ศาลก็ต้องฟังพะยานโจทก์จนกว่าจะพอใจว่าจำเลยได้กระทำผิดจริง.

ประกาศของเจ้าหน้าที่ออกตาม พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคฯไม่ใช่กฎหมาย ฉะนั้น เมื่อภายหลังวันโจทก์หาว่าจำเลยได้ทำผิดคือยักย้ายผ้าได้มีประกาศเลิกการควบคุมผ้าจึงมิใช่เป็นเรื่องมีกฎหมายใหม่ยกเลิกความผิด
พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภค ฯลฯ ระบุว่า ผู้ใดฝ่าฝืนประกาศของคณะกรรมการฯมีความผิด หาได้มีข้อความจะพึงให้เห็นว่า จำเลยต้องมีเจตนาเพื่อมิให้ถูกควบคุมหรือเพื่อให้ควบคุมยากด้วยจึงจะมีความผิดไม่

ประกาศของเจ้าหน้าที่ออกตาม พ.ร.บ. ควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคฯ ไม่ใช่กฎหมาย ฉะนั้น เมื่อภายหลังวันโจทก์หาว่าจำเลยได้ทำผิดคือยักย้ายผ้าได้มีประกาศเลิกการควบคุมผ้า จึงมิใช่เป็นเรื่องมีกฎหมายใหม่ยกเลิกความผิด
พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภค ฯลฯ ระบุว่า ผู้ใดฝ่าฝืนประกาศของคณะกรรมการฯ มีความผิด หาได้มีข้อความจะพึงให้เห็นว่า จำเลยต้องมีเจตนาเพื่อมิให้ถูกควบคุมหรือเพื่อให้ควบคุมยากด้วยจึงจะมีความผิดไม่./

ประกาศของพนักงานเจ้าหน้าที่ซึ่งออกโดยอาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัติควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคและของอื่นๆ มีข้อความว่า "สำหรับผู้ไม่เคยแจ้งปริมาณ เมื่อได้มาในครอบครองซึ่งสิ่งของควบคุมตามจำนวนที่กำหนดไว้ในประกาศนี้ว่าต้องแจ้งปริมาณต้องไปแจ้งปริมาณและสถานที่เก็บตามกำหนดไว้ในวรรคก่อน" นั้นแสดงให้เห็นว่าสำหรับผู้ที่เคยแจ้งปริมาณไว้แล้ว หาต้องไปแจ้งใหม่ไม่