คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่าในภาวะคับขัน พ.ศ.2489

โจทก์ฟ้องขอให้ขับไล่จำเลยออกจากห้องเช่าของโจทก์ โดยอ้างว่า ห้องเช่าอยู่ในทำเลการค้า และจำเลยเช่าเพื่อประกอบการค้า
จำเลยต่อสู้ว่าเช่าห้องเป็นที่อยู่อาศัยและทำการค้าด้วยย่อมได้รับความคุ้มครองตามพ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า เพราะอยู่ในเขตเทศบาล
แม้โจทก์รับว่าห้องเช่าอยู่ในเขตเทศบาลและจำเลยใช้เป็นที่อยู่อาศัยด้วย จำเลยก็คงมีหน้าที่นำสืบว่า จำเลยมีเหตุสมควรได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายพิเศษอย่างไร

สัญญาเช่ามีข้อความว่าเช่าเพื่อการค้า ผู้เช่าก็มีสิทธิจะต่อสู้และนำสืบได้ว่าตนเช่าเพื่ออยู่อาศัยได้

สัญญาเช่ามีข้อความว่าเช่าเพื่อการค้า ผู้เช่าก็มีสิทธิจะต่อสู้และนำสืบได้ว่าตนเช่าเพื่ออยู่อาศัยได้

คณะกรรมการควบคุมค่าเช่า ฯลฯ มีอำนาจแต่เฉพาะการเช่าที่อยู่ภายใต้ พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า ฯลฯ ฉะนั้นก่อนครบกำหนดสัญญาเช่าจำเลยย่อมได้รับความคุ้มครอง ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ไม่ใช่เรื่องของพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ มติของคณะกรรมการควบคุมค่าเช่าที่ให้ความยินยอมแก่ผู้ให้เช่าเข้าอยู่ในเคหะที่เช่าเองได้นั้นย่อมไม่มีผลแก่ผู้ให้เช่า
เอกสารรับเงินค่าเซ้งบ้าน มีข้อความเริ่มต้นระบุว่าผู้รับเป็นเจ้าของบ้านได้รับเงินค่าเซ้งบ้านจำนวนหนึ่งไว้แล้วและมีข้อความว่า ให้สัญญาว่าบ้านหลังนั้นจะให้ผู้ชำระเงินเช่า คิดค่าเช่าเดือนละ 40 บาท ไปจนกว่าจะหมดความต้องการแล้วลงชื่อเจ้าของบ้านผู้ให้เช่า ลงชื่อผู้เช่าและพยาน ดังนี้ ถือว่าเอกสารนี้เป็นสัญญาเช่าแล้ว

คณะกรรมการควบคุมค่าเช่า ฯลฯมีอำนาจแต่เฉพาะการเช่าที่อยู่ภายใต้ พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ฯลฯ ฉะนั้น ก่อนครบกำหนดสัญญาเช่าจำเลยย่อมได้รับความคุ้มครอง ตาม ป.ม.กฎหมายแพ่ง ฯ ไม่ใช่เรื่องของ พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ฯ มติของคณะกรรมการควบคุมค่าเช่าที่ให้ความยินยอมแก่ผู้ให้เช่าเข้าอยู่ในเคหะที่เช่าเองได้นั้น ย่อมไม่มีผลแก่ผู้ให้เช่า
เอกสารรับเงินค่าเซ้งบ้าน มีข้อความเริ่มต้นระบุว่าผู้รับเป็นเจ้าของบ้านได้รับเงินค่าเซ้งบ้านจำนวนหนึ่งไว้แล้ว และมีข้อความว่า ให้สัญญาว่าบ้านหลังนั้นจะให้ผู้ชำระเงินเช่า คิดค่าเช่าเดือนละ 40 บาทไปจนกว่าจะหมดความต้องการแล้วลงชื่อผู้เช่าและพยาน ดังนี้ถือว่าเอกสารนี้เป็นสัญญษเช่าแล้ว

เช่าสิ่งปลูกสร้างใช้เป็นที่อยู่อาศัย แม้จะมีการประกอบธุรกิจหรือการค้าบ้างก็ต้องนับว่าเป็นเคหะ แต่ถ้าใช้ประกอบธุรกิจหรือการค้าแม้จะมีการอยู่อาศัยด้วย ก็ยังไม่ถือว่าเป็นเคหะตามความหมายแห่งพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ
เช่าตึกแถวถนนสำราญชัยอำเภอสัมพันธวงศ์ จังหวัดพระนครมา18-19 ปีแล้ว โดยใช้ตึกแถวนี้เป็นที่อยู่อาศัยและทำการเป็นแพทย์ผดุงครรภ์มีป้ายติดหน้าบ้านเมื่อมีคนไข้ก็ไปทำการคลอดนอกสถานที่ ชั้นบนใช้เป็นที่หลับนอนชั้นล่างใช้รับแขกและนั่งเล่น มีตู้บรรจุขวดยาที่เปิดใช้แล้ว ดังนี้ ถือว่าไม่ถึงขนาดที่จะเรียกว่า เช่าเพื่อใช้เป็นที่ประกอบธุรกิจหรือการค้า การเช่าจึงยังตกอยู่ภายใต้ พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ

เช่าสิ่งปลูกสร้างใช้เป็นที่อยู่อาศัย แม้จะมีการประกอบธุระกิจหรือการค้าบ้างก็ต้องนับว่าเป็นเคหะ แต่ถ้าใช้ประกอบธุระกิจหรือการค้า แม้จะมีการอยู่อาศัยด้วย ก็ยังไม่ถือว่าเป็นเคหะตามความหมายแห่ง พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ฯ
เช่าตึกแถวถนนสำราญชัยอำเภอสัมพันธวงศ์ จังหวัดพระนครมา 18-19 ปี แล้วโดยใช้ตึกแถวนี้เป็นที่อยู่อาศัยและทำการเป็นแพทย์ผดุงครรภ์มีป้ายติดหน้าบ้าน เมื่อมีคนไข้ก็ไปทำการคลอดนอกสถานที่ชั้นบนใช้เป็นที่หลับนอน ชั้นล่างใช้รับแขกและนั่งเล่น มีตู้บรรจุขวดยาที่เปิดใช้แล้ว ดังนี้ ถือว่าไม่ถึงขนาดที่จะเรียกว่า เช่าเพื่อใช้เป็นที่ประกอบธุระกิจหรือการค้า การเช่าจึงยังตกอยู่ภายใต้ พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่าฯ

ทำสัญญาเช่า 2 ฉบับเป็นการเช่า 2 รายคือ เช่าตึกด้านหน้าทำเป็นโรงกลึงรายหนึ่งและเช่าที่ดินหลังตึกปลูกเรือนอยู่อาศัยอีกรายหนึ่ง แม้การเช่าตึกทำเป็นโรงกลึงถือว่าเป็นการเช่าประกอบการค้าไม่ได้รับความคุ้มครองจาก พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่าก็ดี แต่การเช่าที่ปลูกเรือนอยู่ด้านหลังนั้นเป็นการเช่าใช้เป็นที่อยู่อาศัยโดยเฉพาะ ย่อมได้รับความคุ้มครองตาม พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ฯ แม้ที่เช่าด้านหลังต้องใช้ทางออกทางตึกด้านหน้าก็ดี ก็ไม่ทำให้การวินิจฉัยเปลี่ยนแปลงไปได้

ทำสัญญาเช่า 2 ฉบับเป็นการเช่า 2 รายคือ เช่าตึกด้านหน้าทำเป็นโรงกลึงรายหนึ่งและเช่าที่ดินหลังตึกปลูกเรือนอยู่อาศัยอีกรายหนึ่งแม้การเช่าตึกทำเป็นโรงกลึงถือว่าเป็นการเช่าประกอบการค้าไม่ได้รับความคุ้มครองจากพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าก็ดีแต่การเช่าที่ปลูกเรือนอยู่ด้านหลังนั้นเป็นการเช่าใช้เป็นที่อยู่อาศัยโดยเฉพาะย่อมได้รับความคุ้มครองตาม พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ แม้ที่เช่าด้านหลังต้องใช้ทางออกทางตึกด้านหน้าก็ดี ก็ไม่ทำให้การวินิจฉัยเปลี่ยนแปลงไปได้

เช่าแผงลอยเป็นที่ขายข้าวต้ม ตั้งอยู่ที่ทางเข้าออกโรงงิ้ว มีสิ่งของสำหรับวางเครื่องขายข้าวต้ม ดังนี้ไม่มีทางจะเห็นได้ว่าใช้เป็นที่อยู่อาศัย จึงย่อมไม่ได้รับความคุ้มครองตาม พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ฯลฯ