คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่าในภาวะคับขัน พ.ศ.2489

สัญญาเช่าที่ดินมีข้อความว่า เช่าเพื่อจะใช้เป็นแหล่งการค้าเสาไม้กระดาน และเครื่องอุปกรณ์และอื่นๆ หาปรากฏว่าจะใช้เป็นที่อยู่อาศัยไม่และผู้เช่าซึ่งเป็นนิติบุคคลก็ได้ใช้ที่นี้เป็นที่ตั้งสำนักงานบริษัทของผู้เช่าดังนี้ เป็นการเช่าเพื่อประโยชน์ในการค้าโดยตรง ไม่ได้รับความคุ้มครองตาม พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ(อ้างฎีกาที่ 11/2492)
นิติบุคคลเช่าห้องแถว ให้คนงานของตนอยู่อาศัยในบริเวณที่ดินซึ่งนิติบุคคลนั้นเช่าตั้งสำนักงานประกอบการค้าขายนั้น ถือว่าเป็นการเช่าเพื่อประโยชน์แก่การค้าของนิติบุคคลนั้นเอง. ไม่ได้รับความคุ้มครองตาม พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ
สัญญาเช่าทำกันเองในฉบับเดียวกันแบ่งเวลาเช่าเป็น 2 งวดงวดแรก3 ปี งวดหลัง 2 ปี ดังนี้ มีผลเท่ากับทำคราวเดียวกำหนด 5 ปี ฉะนั้นตามกฎหมายย่อมมีผลบังคับได้เพียง 3 ปีเท่านั้น

การที่จำเลยใช้ห้องของโจทก์เป็นที่พักคนเดินทางมาจากต่างประเทศและจะไปต่างประเทศโดยจำเลยมิได้มีเจตนาจะใช้ห้องของโจทก์เป็นที่อยู่อาศัยของตน ดังนี้จำเลยจะใช้ห้องของโจกท์เป็นที่อยู่อาศัยของตน ดังนี้จำเลยจะอ้างความคุ้มครองจาก พ.ร.บ.ควบคุมคาเช่าฯ (อ้างฏีกา 1097 ถึง 1147/2491)

การที่จำเลยใช้ห้องของโจทก์เป็นที่พักคนเดินทางมาจากต่างประเทศและจะไปต่างประเทศ โดยจำเลยมิได้เจตนาจะใช้ห้องของโจทก์เป็นที่อยู่อาศัยของตน ดังนี้จำเลยจะอ้างความคุ้มครองจากพ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่าฯ ไม่ได้
(อ้างฎีกา 1097 ถึง 1147/2491)

เมื่อจำเลยเป็นผู้เช่าห้องพิพาทจากโจทก์ แม้ผู้เข้าอยู่กับจำเลยซึ่งเป็นบุตรผู้เช่าจะไปจดทะเบียนสำมะโนครัวว่าตนเป็นเจ้าบ้านและไปจดทะเบียนพาณิชย์ว่าตนเป็นผู้ประกอบพาณิชกิจในห้องนั้น ส่วนจำเลยเป็นเพียงผู้อาศัยก็ดี ย่อมถือว่าเป็นผู้เข้าอยู่นั้นเป็นบริวารของจำเลย

เมื่อจำเลยเป็นผู้เช่าห้องพิพาทจากโจทก์ แม้ผู้เข้าอยู่กับจำเลยซึ่งเป็นบุตรผู้เช่าจะไปจดทะเบียนสำมะโนครัวว่าตนเป็นเจ้าบ้านและไปจดทะเบียนพาณิชย์ว่าตนเป็นผู้ประกอบพาณิชยกิจในห้องนั้น ส่วนจำเลยเป็นเพียงผู้อาศัยก็ดี ย่อมถือว่าผู้เข้าอยู่นั้นเป็นบริวารของจำเลย

เมื่อจำเลยเป็นผู้เช่าห้องพิพาทจากโจกท์ แม้คนที่อยู่กับจำเลยจะไปลงสำมะโนครัวว่าตนเป็นเจ้าบ้านและอ้างว่าจำเลยเป็นเพียงลูกจ้างก็ดี ย่อมถือว่าผู้นั้นเป็นบริวารของจำเลยด้วย

เมื่อจำเลยเป็นผู้เช่าห้องพิพาทจากโจทก์ แม้คนที่อยู่กับจำเลยจะไปลงสำมะโนครัวว่าตนเป็นเจ้าบ้านและอ้างว่าจำเลยเป็นเพียงลูกจ้างก็ดีย่อมถือว่าผู้นั้นเป็นบริวารของจำเลยด้วย

ตึกรายพิพาทตั้งอยู่ทำเลการค้าและมีป้ายว่า เศรษฐกิจโกศล และมีตัวอย่างสินค้าบางชนิดแสดงว่าเป็นตัวแทนการค้าตัวจำเลยก็อยู่ในตักนี้บ้างไปอยู่ที่อื่นบ้าง รูปคดีเป็นการใช้ทรัพย์ที่เช่าในการประกอบธุรกิจในการค้าจึงไม่ได้รับความคุ้มครอง ตาม พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่าฯ และแม้จะมีบริวารของจำเลยอยู่ในตึกเป็นประจำนั้น ก็ไม่ได้รับความคุ้มครองเช่นเดียวกัน

ตึกรายพิพาทตั้งอยู่ในทำเลการค้า และจำเลยได้จดทะเบียนการค้าและมีป้ายว่า เศรษฐกิจโกศล และมีตัวอย่างสินค้าบางชนิดแสดงว่าเป็นตัวแทนการค้า ตัวจำเลยก็อยู่ในตึกนี้บ้างไปอยู่ที่อื่นบ้าง รูปคดีเป็นการใช้ทรัพย์ที่เช่าในการประกอบธุรกิจในการค้าจึงไม่ได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ และแม้จะมีบริวารของจำเลยอยู่ในตึกเป็นประจำนั้น ก็ไม่ได้รับความคุ้มครองเช่นเดียวกัน

การที่ผู้ดูแลห้องชั่วคราวของผู้ให้เช่าเดิม เอาห้องให้ผู้อื่นเช่าโดยผู้เช่าเดิมมิได้อนุญาตหรือรู้เห็นยินยอมด้วยนั้น ผู้เช่าจะอ้างสิทธิการเช่าขึ้นต่อสู้และอ้างความคุ้มครองตาม พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ หาได้ไม่ ผู้เช่าเดิมฟ้องขับไล่ได้