คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่าในภาวะคับขัน พ.ศ.2489 ม. 16

ภรรยาเป็นผู้ทำสัญญาเช่าจึงเป็นคู่สัญญากับผู้ให้เช่า สามีมิใช่คู่สัญญาด้วย ย่อมเป็นเพียงบริวารเท่านั้น (อ้างฎีกาที่ 898/2491) เมื่อสัญญาเช่าสิ้นอายุและภรรยาได้ออกไปจากห้องเช่าแล้ว สามีย่อมไม่มีสิทธิที่จะอยู่ในห้องเช่าต่อไป ไม่ได้รับความคุ้มครองจาก พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า ฯลฯ

เช่าเคหะโดยมีหนังสือสัญญาเช่าและมีข้อความห้ามเช่าช่วงเมื่อข้อเท็จจริงฟังได้ว่าผู้ให้เช่ายินยอมให้ผู้เช่าให้เช่าช่วงได้ แม้การยินยอมจะไม่ได้มีปรากฏเป็นลายลักษณ์อักษรผู้เช่าช่วงก็ได้รับความคุ้มครองจากพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า ฯลฯ(ประชุมใหญ่ครั้งที่ 6/2497)

เช่าเคหะโดยมีหนังสือสัญญาเช่าและมีข้อความห้ามเช่าช่วง เมื่อข้อเท็จจริงฟังได้ว่าผู้ให้เช่ายินยอมให้ผู้เช่าให้เช่าช่วงได้ แม้การยินยอมจะไม่ได้มีปรากฎเป็นลายลักษณ์อักษร ผู้เช่าช่วงก็ได้รับความคุ้มครองจาก พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ฯลฯ

ผู้เช่าซ่อมแซมทรัพย์ที่เช่าโดยผู้ให้เช่าปฏิเสธไม่ยินยอมให้ซ่อม และไม่รับรู้เรื่องค่าใช้จ่ายเช่นนี้ผู้เช่าจะหักค่าเช่าไว้เป็นค่าใช้จ่ายโดยผู้ให้เช่าไม่ยอมหาได้ไม่
ผู้เช่าชำระค่าเช่าไม่ครบติดๆ กัน 3 เดือน ย่อมไม่ได้รับความคุ้มครองจากพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า ฯลฯ

ผู้เช่าซ่อมแซมทรัพย์ที่เช่าโดยผู้ให้เช่าปฏิเสธไม่ยินยอมให้ซ่อม และไม่รับรู้เรื่องค่าใช้จ่ายเช่นนี้ ผู้เช่าจะหักค่าเช่าไว้เป็นค่าใช้จ่ายโดยผู้ให้เช่าไม่ยอมหาได้ไม่
ผู้เช่าชำระค่าเช่าไม่ครบติด ๆ กัน 3 เดือน ย่อมไม่ได้รับความคุ้มครองจากพ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ฯลฯ

การที่ผู้เช่าเอาห้องไปให้เช่าช่วงแล้ว ภายหลังกลับฟ้องขับไล่ผู้เช่าช่วงโดยอ้างเหตุว่าผู้เช่าช่วงฝ่าฝืนทำสัญญาเช่าโดยรู้อยู่แล้วว่าผู้ให้เช่าเดิมห้ามเช่าช่วงนั้น ศาลยกฟ้อง
คำฟ้องที่ประเด็นจะให้ศาลวินิจฉัยปัญหาอันหนึ่งด้วยแต่คู่ความต่างแถลงขอสืบในข้ออื่น ไม่ขอสืบในข้อนี้และฎีกาของโจทก์ก็มุ่งอ้างในข้ออื่น ดังนี้ศาลฎีกาไม่ยกปัญหานั้นขึ้นวินิจฉัยให้

การที่ผู้เช่าเอาห้องไปให้เช่าช่วงแล้ว ภายหลังกลับฟ้องขับไล่ผู้เช่าช่วงโดยอ้างเหตุว่าผู้เช่าช่วงฝ่าฝืนทำสัญญาเช่าโดยรู้อยู่แล้วว่าผู้ให้เช่าเดิมห้ามเช่าช่วงนั้น ศาลยกฟ้อง
คำฟ้องมีประเด็นจะให้ศาลวินิจฉัยปัญหาอันหนึ่งด้วย แต่คู่ความต่างแถลงขอสืบในข้ออื่น ไม่ขอสืบในข้อนี้ และฎีกาของโจทก์ก็มุ่งอ้างในข้ออื่น ดังนี้ศาลฎีกาไม่ยกปัญหานั้นขึ้นวินิจฉัยให้

พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่าฯ มิได้เปลี่ยนแปลงหลักกฎหมายในเรื่องเช่าตามมาตรา 538 ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ไปจนถึงว่าการเช่าแม้มิได้มีหนังสือเป็นหลักฐานก็ฟ้องร้องบังคับตามสัญญาได้ เพราะใน พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่าฯ นั้นเองมิได้มีข้อความใดอันจะชี้ให้เห็นได้ว่า เป็นการเปลี่ยนแปลงแก้ไขกฎหมายเดิม นอกจากจะจำกัดสิทธิผู้ให้เช่าไว้บางประการในภาวะที่เรียกว่าคับขันนี้เท่านั้น

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเช่าห้องของโจทก์ และค้างค่าเช่า 4 เดือน ขอให้ขับไล่และเรียกค่าเช่าที่ค้าง จำเลยให้การว่า โจทก์ขอขึ้นค่าเช่า จำเลยไม่ยอม โจทก์เลยไม่มาเก็บ จำเลยได้ยื่นคำร้องต่อกรมการอำเภอ ขอให้เรียกโจทก์มารับค่าเช่า โจทก์รับหมายแล้วไม่มาอำเภอ ดังนี้ คดียังไม่พอชี้ขาดว่าฝ่ายใดผิดนัด เพราะการที่จำเลยไปยื่นคำร้องขอให้อำเภอเรียกโจทก์มารับชำระค่าเช่านั้น ไม่เป็นเหตุพอให้ถือได้โดยเด็ดขาดว่าจำเลยได้ชำระค่าเช่าแก่โจทก์ คดีต้องฟังข้อเท็จจริงกันต่อไป.

โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเช่าห้องของโจทก์ และค้างค่าเช่า 4 เดือนขอให้ขับไล่และเรียกค่าเช่าที่ค้าง จำเลยให้การว่าโจทก์ขอขึ้นค่าเช่า จำเลยไม่ยอม โจทก์เลยไม่มาเก็บจำเลยได้ยื่นคำร้องต่อกรมการอำเภอ ขอให้เรียกโจทก์มารับค่าเช่า โจทก์รับหมายแล้วไม่มาอำเภอ ดังนี้ คดียังไม่พอชี้ขาดว่าฝ่ายใดผิดนัด เพราะการที่จำเลยไปยื่นคำร้องขอให้อำเภอเรียกโจทก์มารับชำระค่าเช่านั้น ไม่เป็นเหตุพอให้ถือได้โดยเด็ดขาดว่าจำเลยได้ชำระค่าเช่าแก่โจทก์คดีต้องฟังข้อเท็จจริงกันต่อไป