คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
พ.ร.บ.การค้าข้าว พ.ศ.2489 ม. 8

ผู้รับฝากข้าวมีหน้าที่จะต้องคืนทรัพย์ที่รับฝากแก่ผู้ฝาก ผู้รับฝากจะนำทรัพย์ออกใช้สอยหรือมอบให้ผู้อื่นโดยไม่ได้รับความยินยอมจากผู้ฝากหาได้ไม่ กรณีมิใช่เป็นการฝากเงินซึ่งผู้รับฝากไม่จำเป็นต้องส่งคืนเงินอันเดียวกันกับที่รับฝากไว้ การฝากข้าวซึ่งเป็น
สังกมะทรัพย์นั้น หากผู้รับฝากยักยอกเอาข้าวไปโดยทุจริตไม่สามารถส่งคืนข้าวที่รับฝากไว้ให้แก่ผู้ฝากได้ ผู้รับฝากอาจต้องส่งคืนข้าวชนิดและประเภทเดียวกันให้แก่ผู้ฝากซึ่งเป็นการชำระหนี้ในทางแพ่งเท่านั้น หามีผลให้ผู้รับฝากพ้นความรับผิดฐานยักยอกในทางอาญาไม่
เมื่อศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า จำเลยที่ 1 ยักยอกข้าวโดยมีจำเลยที่ 2 เป็นผู้ให้ความช่วงเหลือ แม้ศาลอุทธรณ์จะไม่ลงโทษจำเลยที่ 1 ด้วย เพราะคดีสำหรับจำเลยที่ 1 เป็นอันยุติไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้นแล้ว ศาลอุทธรณ์ก็ลงโทษจำเลยที่ 2 ฐานเป็นผู้สนับสนุนได้
ความผิดฐานยักยอกตามประมวลกฎหมายอาญากับความผิดฐานยักย้ายข้าวจากสถานที่เก็บโดยไม่ได้รับอนุญาตตามพระราชบัญญัติการค้าข้าว พุทธศักราช2489 เป็นความผิดที่มีองค์ประกอบต่างกันและเป็นอิสระจากกัน การกระทำกรรมเดียวอาจเป็นความผิดทั้งสองฐานได้ มิใช่เป็นกรณีที่ถ้าการกระทำเป็นความผิดฐานหนึ่งแล้วมิอาจเป็นความผิดอีกฐานหนึ่งได้ เมื่อข้อเท็จจริงฟังได้ว่าในการยักย้ายข้าวซึ่งเป็นความผิดฐานยักยอกนั้น จำเลยที่ 2 มิได้รับอนุญาตจากคณะกรรมการตามพระราชบัญญัติการค้าข้าว พุทธศักราช 2489 จำเลยที่ 2 ก็มีความผิดตามพระราชบัญญัติดังกล่าวด้วย

ผู้รับฝากมีหน้าที่ต้องคืนทรัพย์ที่รับฝากแก่ผู้ฝากจะนำทรัพย์ออกใช้สอยหรือมอบให้ผู้อื่นโดยไม่ได้รับความยินยอมจากผู้ฝากหาได้ไม่ในการฝากข้าวซึ่งเป็นสังกมะทรัพย์นั้นถ้าผู้รับฝากยักยอกเอาข้าวไปโดยทุจริตไม่สามารถส่งคืนข้าวที่รับฝากไว้ให้แก่ผู้ฝากได้ผู้รับฝากอาจต้องส่งคืนข้าวชนิดและประเภทเดียวกันให้แก่ผู้ฝากก็เป็นเรื่องของการชำระหนี้ในทางแพ่งเท่านั้นหามีผลให้ผู้รับฝากพ้นความรับผิดฐานยักยอกในทางอาญาไม่ ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่าจำเลยที่1ยักยอกข้าวขององค์การตลาดเพื่อเกษตรกรโดยมีจำเลยที่2เป็นผู้ให้ความช่วยเหลือศาลอุทธรณ์ย่อมลงโทษจำเลยที่2ฐานเป็นผู้สนับสนุนได้แม้ว่าจะมิได้พิพากษาลงโทษจำเลยที่1ด้วยเพราะว่าคดีสำหรับจำเลยที่1ได้ยุติไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้นแล้วก็ตาม ความผิดฐานยักยอกตามป.อ.กับความผิดฐานยักย้ายข้าวจากสถานที่เก็บโดยไม่ได้รับอนุญาตตามพ.ร.บ.การค้าข้าวเป็นความผิดที่มีองค์ประกอบต่างกันและเป็นอิสระจากกันการกระทำกรรมเดียวอาจเป็นความผิดทั้งสองฐานได้เมื่อข้อเท็จจริงฟังได้ว่าในการยักย้ายข้าวซึ่งเป็นความผิดฐานยักยอกนั้นจำเลยมิได้รับอนุญาตจากคณะกรรมการตามพ.ร.บ.การค้าข้าวจำเลยก็มีความผิดตามพ.ร.บ.ดังกล่าวด้วย.

ผู้รับฝากข้าวมีหน้าที่จะต้องคืนทรัพย์ที่รับฝากแก่ผู้ฝากผู้รับฝากจะนำทรัพย์ออกใช้สอยหรือมอบให้ผู้อื่นโดยไม่ได้รับความยินยอมจากผู้ฝากหาได้ไม่กรณีมิใช่เป็นการฝากเงินซึ่งผู้รับฝากไม่จำเป็นต้องส่งคืนเงินอันเดียวกันกับที่รับฝากไว้การฝากข้าวซึ่งเป็นสังหมะทรัพย์นั้นหากผู้รับฝากยักยอกเอาข้าวไปโดยทุจริตไม่สามารถส่งคืนข้าวที่รับฝากไว้ให้แก่ผู้ฝากได้ผู้รับฝากอาจต้องส่งคืนข้าวชนิดและประเภทเดียวกันให้แก่ผู้ฝากซึ่งเป็นการชำระหนี้ในทางแพ่งเท่านั้นหามีผลให้ผู้รับฝากพ้นความรับผิดฐานยักยอกในทางอาญาไม่. เมื่อศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่าจำเลยที่1ยักยอกข้าวโดยมีจำเลยที่2เป็นผู้ให้ความช่วงเหลือแม้ศาลอุทธรณ์จะไม่ลงโทษจำเลยที่1ด้วยเพราะคดีสำหรับจำเลยที่1เป็นอันยุติไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้นแล้วศาลอุทธรณ์ก็ลงโทษจำเลยที่2ฐานเป็นผู้สนับสนุนได้ ความผิดฐานยักยอกตามประมวลกฎหมายอาญากับความผิดฐานยักย้ายข้าวจากสถานที่เก็บโดยไม่ได้รับอนุญาตตามพระราชบัญญัติการค้าข้าวพุทธศักราช2489เป็นความผิดที่มีองค์ประกอบต่างกันและเป็นอิสระจากกันการกระทำกรรมเดียวอาจเป็นความผิดทั้งสองฐานได้มิใช่เป็นกรณีที่ถ้าการกระทำเป็นความผิดฐานหนึ่งแล้วมิอาจเป็นความผิดอีกฐานหนึ่งได้เมื่อข้อเท็จจริงฟังได้ว่าในการยักย้ายข้าวซึ่งเป็นความผิดฐานยักยอกนั้นจำเลยที่2มิได้รับอนุญาตจากคณะกรรมการตามพระราชบัญญัติการค้าข้าวพุทธศักราช2489จำเลยที่2ก็มีความผิดตามพระราชบัญญัติดังกล่าวด้วย.

ประกาศกำหนดการควบคุมการค้าข้าวมีข้อความว่า "ห้ามมิให้ยักย้ายหรือขนย้ายข้าวทุกชนิดตั้งแต่ 200 กิโลกรัมขึ้นไป ออกไปจากสถานที่เก็บภายในเขตควบคุม เว้นแต่ได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากพนักงานเจ้าหน้าที่จังหวัดสตูลหรือผู้รักษาการแทน....ฯ" นั้น กินความถึงการขนย้ายข้าวทุกชนิดตั้งแต่ 200 กิโลกรัมขึ้นไป ออกจากสถานที่เก็บภายในเขตควบคุมโดยไม่ได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากพนักงานเจ้าหน้าที่ ฯ

พ.ร.บ.การค้าข้าวหาได้บัญญัติควบคุมเฉพาะผู้ค้าข้าวเท่านั้นไม่ แต่เป็นการควบคุมตลอดถึงกิจการต่างๆอันเกี่ยวเนื่องกับการค้าข้าวนั้นด้วย
จำเลยเป็นกสิกร มีข้าวเปลือก ซึ่งจำเลยทำจากนาของจำเลยเอง แต่จำเลยไปให้ถ้อยคำเท็จในการแจ้งปริมาณจำเลยย่อมมีผิดตาม พระราชบัญญัติการค้าข้าว
มีข้าวเปลือกไว้ในความครอบครอง 4 เกวียนหลวง แต่แจ้งปริมาณเพียง 1 เกวียนหลวงกับ 50 ถัง ดังนี้ ข้าว 4 เกวียนหลวงของกลางอันเกี่ยวเนื่องกับความผิด ต้องริบ

พ.ร.บ.การค้าข้าวหาได้บัญญัติควบคุมฉะเพาะผู้ค้าข้าวเท่านั้นไม่ แต่เป็นการควมคุมตลอดถึงกิจการต่าง ๆ อันเกี่ยวเนื่องกับการค้าข้าวนั้นด้วย.
จำเลยเป็นกสิกร มีข้าวเปลือก ซึ่งจำเลยทำจากนาของจำเลยเอง แต่จำเลยไปให้ถ้อยคำเท็จในการแจ้งปริมาณ จำเลยย่อมมีผิดตาม พ.ร.บ.การค้าข้าว
มีข้าวเปลือกไว้ในความครอบครอง 4 เกวียนหลวง แต่แจ้งปริมาณเพียง 1 เกวียนหลวงกับ 50 ถัง ดังนี้ ข้าว 4 เกวียนหลวงของกลางอันเกี่ยวเนื่องกับความผิด ต้องริบ.

ความผิดฐานไม่แจ้งปริมาณสถานที่เก็บข้าวนั้น ฟ้องไม่จำเป็นต้องระบุว่าจำเลยเป็นผู้ค้าข้าวหรือไม่

ความผิดฐานไม่แจ้งปริมาณสถานที่เก็บข้าวนั้น ฟ้องไม่จำเป็นต้องระบุว่าจำเลยเป็นผู้ค้าข้าวหรือไม่

ในกรณีที่เจ้าพนักงานห้ามยักย้ายข้าวเวลากลางคืนนั้น ฟ้องไม่จำต้องระบุว่า จำเลยเป็นผู้ค้าข้าวหรือไม่
การที่เจ้าพนักงานประกาศห้ามยักย้ายข้าวเวลากลางคืน ย่อมอยู่ภายในบังคับของมาตรา 8
การยักย้ายข้าวฝ่าฝืนประกาศของเจ้าพนักงาน ย่อมริบข้าวได้ตามมาตรา 21 ทวิ.
กับมีคดีและข้อวินิจฉัยอย่างเดียวกัน คือ
คดีดำ 636/91 ฎีกาที่ 682/91
คดีดำ 637/91 ฎีกาที่ 683/91
คดีดำ 638/91 ฎีกาที่ 707/91
คดีดำ 639/91 ฎีกาที่ 684/91
คดีดำ 640/91 ฎีกาที่ 685/91

ในกรณีที่เจ้าพนักงานห้ามยักย้ายข้าวเวลากลางคืนนั้น ฟ้องไม่ต้องระบุว่า จำเลยเป็นผู้ค้าข้าวหรือไม่
การที่เจ้าพนักงานประกาศห้ามยักย้ายข้าวเวลากลางคืน ย่อมอยู่ภายในบังคับของ มาตรา 8
การยักย้ายข้าวฝ่าฝืนประกาศของเจ้าพนักงาน ย่อมริบข้าวได้ตาม มาตรา 21 ทวิ