คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
พ.ร.บ.สำรวจและห้ามกักกันข้าว พ.ศ.2489 ม. 13.

ข้าที่จำเลยขนย้ายออกนอกเขต ได้รับอนุญาตเพียงลำเดียวส่วนอีก 3 ลำขนย้ายโดยไม่ได้รับอนุญาตนั้น ข้าวและเรือที่ขนย้ายโดยไม่ได้รับอนุญาต ต้องถูกริบตาม พ.ร.บ.สำรวจและห้ามกักกันข้าว./

ผู้ที่จะมีความผิดตาม พ.ร.บ.สำรวจและห้ามกักกันข้าว 2489 มาตรา 10 ต้องปรากฎว่าได้ขนย้ายข้าวจากเขตต์จังหวัดหนึ่งไปยังจังหวัดอื่น หากขนย้ายในเขตต์จังหวัดเดียวกันแล้ว ไม่ผิดตามมาตรานี้
และเมื่อไม่ผิดตามมาตรา 10 แล้วจะใช้ พ.ร.บ.สำรวจและห้ามกักกันข้าว (ฉะบับที่ 2) 2489 มาใช้บังคับไม่ได้.

ขนย้ายข้าวภายในเขตต์จังหวัดเดียวกัน ไม่ผิดมาตรา 10,13 และประกาศคณะกรรมการ ฯ
(อ้างฎีกาที่ 637/2492)

โจทก์ฟ้องหาว่าจำเลยย้ายข้าวอกนอกเขตต์ในทางทะเลโดยไม่ได้รับอนุญาต เมื่อคดีฟังไม่ได้ว่าจำเลยพยายามจะขนออกนอกเขตต์ คดีก็ไม่มีทางลงโทษจำเลยตาม พ.ร.บ. สำรวจและห้ามกักกันข้าว พ.ศ. 2489 มาตรา 10,13 เพราะสองมาตรานี้เอาผิดแก่ผู้ขนย้ายข้าวออกนอกเขตต์ซึ่งคณะกรรมการกำหนด

ฟ้องโจทก์หาว่า จำเลยตั้งใจขนย้ายข้าวภายในเขตต์จังหวัดเดียวกัน โดยขนย้ายไปทางทะเลนั้น ดังนี้ การกระทำของจำเลยไม่เป็นผิดตามมาตรา 10,13 พ.ร.บ.สำรวจและห้ามกักกันข้าว ซึ่งเอาผิดแก่ผู้ขนย้ายข้าวออกนอกเขตต์ ซึ่งคณะกรรมการประกาศกำหนดคดีก็ไม่มีทางลงโทษจำเลยได้
คดีหาว่า จำเลยขนย้ายข้าวทางทะเล อันเป็นการฝ่าฝืนประกาศของคณะกรมการจังหวัด ซึ่งออกตามความใน พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องอุปโภคบริโภคนั้น เมื่อพะยานหลักฐานฝ่ายโจทก์มิได้แสดงว่าจำเลยได้ทราบหรือควรได้ทราบประกาศของพนักงานเจ้าหน้าที่แล้ว คดีก็ลงโทษจำเลยไม่ได้.

การมีข้าวไว้ในครอบครอง จะมีความผิดต่อเมื่อได้มีประกาศของคณะกรรมการ ฯ ซึ่งประกาศให้ไปแจ้งปริมาณและสถานที่เก็บ แล้วผู้มีข้าวไม่ไปแจ้ง เพื่อขอรับอนุญาตให้มีภายในระยะเวลาที่กำหนดไว้ในประกาศนั้น ฟ้องของโจทก์ไม่ปรากฏว่าได้มีประกาศของคณะกรรมการเกี่ยวกับเรื่องนี้แล้ว ฟ้องของโจทก์จึงไม่แสดงให้เห็นเป็นความผิด ลงโทษจำเลยไม่ได้