คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
พ.ร.บ.ป้องกันการค้ากำไรเกินควร พ.ศ.2490 ม. 18

คณะกรรมการส่วนจังหวัดป้องกันการค้ากำไรเกินควรได้ประกาศระบุให้เนื้อสุกรเป็นสิ่งที่ควบคุมและประกาศห้ามมิให้จำหน่ายเนื้อสุกรเกินกว่าราคาที่กำหนดไว้ด้วย คณะกรรมการฯ จึงมีอำนาจประกาศห้ามมิให้ผู้ใดเคลื่อนย้ายสุกรมีชีวิตเข้าหรือออกนอกเขตอำเภอได้ ประกาศของคณะกรรมการฯ ดังกล่าวจึงเป็นประกาศที่ชอบด้วยกฎหมาย จำเลยฝ่าฝืนก็ต้องมีความผิด
สิ่งของที่จะพึงริบตามมาตรา 29 พระราชบัญญัติป้องกันการค้ากำไรเกินควรฯ จะต้องเป็นสิ่งของที่เกี่ยวกับการกระทำผิดในการค้ากำไรโดยตรงคือเป็นสิ่งของที่เกี่ยวกับการกระทำผิดตามมาตรา 18 เมื่อการกระทำผิดของจำเลยเป็นเพียงฝ่า ประกาศของคณะกรรมการฯ ตามมาตรา 17 สุกรของกลางจึงไม่ใช่เป็นของอันจะพึงริบ

จำเลยขายข้าวเกินราคาที่ควบคุม ประกาศฉบับที่ 1 ซึ่งออกประกาศโดยอาศัยอำนาจตามความในมาตรา 8 แห่ง พระราชบัญญัติป้องกันการค้ากำไรเกินควร พ.ศ.2490 ภายหลังที่จำเลยถูกจับและคดีอยู่ในระหว่างพิจารณาของศาล มีประกาศฉบับที่ 2ยกเลิกการควบคุมราคาข้าวดังกล่าว เช่นนี้ ความผิดของจำเลยตามประกาศฉบับที่ 1 ก็ยังคงเป็นความผิดอยู่ ประกาศฉบับที่ 2 ไม่ลบล้างความผิดที่จำเลยได้กระทำไปแล้ว เพราะประกาศฉบับที่ 2 ไม่ใช่เป็นกฎหมายที่ยกเลิกความผิดหรือยกเว้นโทษตามความในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 39(5)(7) ความผิดดังกล่าวของจำเลยจึงยังคงอยู่

จำเลยขายข้าวเกินราคาที่ควบคุมประกาศฉบับที่ 1 ซึ่งออกประกาศโดยอาศัย อำนาจตามความในมาตรา 8 แห่งพ.ร.บ. ป้องกันการค้ากำไรเกินควร พ.ศ. 2490 ภายหลังจำเลยถูกจับและคดีอยู่ในระหว่างพิจารณาของศาล มีประกาศฉบับที่ 2 ยกเลิกการควบคุมราคาข้าวดังกล่าว เช่นนี้ ความผิดของจำเลยตามประกาศฉบับที่ 1 ก็ยังคงเป็นความผิดอยู่ ประกาศฉบับที่ 2 ไม่ลบล้างความผิดที่จำเลยได้กระทำไปแล้ว เพราะประกาศฉบับที่ 2 ไม่ใช่เป็นกฎหมายที่ยกเลิกความผิดหรือยกเว้นโทษตามความในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 39 (5) (7) ความผิดดังกล่าวของจำเลยจึงยังคงอยู่

คดีที่หาว่า จำเลยกระทำผิดฐานไม่ปิดป้ายแสดงราคาฝ่าฝืนประกาศคณะกรรมการฯ และหาว่า จำเลยขายของเกินราคาควบคุม ซึ่งเจ้าพนักงานจับของกลางรวมกันมานั้น ศาลต้องแยกพิเคราะห์ดูว่า ของกลางสิ่งใดจำเลยได้ขายเกินราคาควบคุม และศาลคงริบได้เฉพาะสิ่งของที่หาว่า จำเลยขายเกินราคาควบคุมอันเป็นการค้ากำไรเกินควรโดยตรงเท่านั้นส่วนสิ่งของที่หาว่าจำเลยกระทำผิดฝ่าฝืนประกาศฯ ไม่เป็นของจะพึงริบให้คืนไป

คดีที่หาว่า จำเลยกระทำผิดฐานไม่ปิดป้ายแสดงราคาฝ่าฝืนประกาศคณะกรรมการฯ และหาว่า จำเลยขายของเกินราคาควบคุม ซึ่งเจ้าพนักงานจับของกลางรวมกันมานั้น ศาลต้องแยกพิเคราะห์ดูว่า ของกลางสิ่งใดจำเลยได้ขายเกินราคาควบคุม และศาลคงริบได้ฉะเพาะสิ่งของที่หาว่า จำเลยขายเกินราคาควบคุมอันเป็นการค้ากำไรเกินควรโดยตรงเท่านั้น ส่วนสิ่งของที่หาว่าจำเลยกระทำผิดฝ่าฝืนประกาศฯ ไม่เป็นของจะพึงริบ ให้คืนไป

ของกลางที่จะพึงริบตามมาตรา 29 นั้นจะต้องเป็นของที่เกี่ยวแก่การกระทำผิดในการค้ากำไรโดยตรงตามมาตรา 18 ส่วนสิ่งของที่เกี่ยวเนื่องกับการกระทำผิด ตามมาตรา 17 คือกระทำฝ่าฝืนประกาศหรือคำสั่งคณะกรรมการหรือของพนักงานเจ้าหน้าที่ไม่เป็นของอันจะพึงริบตามมาตรา 29
สุกรของกลางที่นำออกนอกเขตต์จังหวัดฝ่าฝืนประกาศคณะกรรมการฯ ไม่เป็นของอันจะพึงริบ ให้คืนเจ้าของไป
เมื่อไม่มีของกลางที่ศาลได้สั่งให้ริบไว้ คงให้จ่ายเงินรางวัลจากค่าปรับเท่านั้น

ของกลางที่จะพึงริบตามมาตรา 29 นั้นจะต้องเป็นของที่เกี่ยวแก่การกระทำผิดในการค้ากำไรโดยตรง ตาม มาตรา 18 ส่วนสิ่งของที่เกี่ยวเนื่องกับการกระทำผิด ตาม มาตรา 17 คือกระทำฝ่าฝืนประกาศหรือคำสั่งคณะกรรมการหรือของพนักงานเจ้าหน้าที่ ไม่เป็นของอันจะพึงริบตามมาตรา 29
สุกรของกลางที่นำออกนอกเขตจังหวัดฝ่าฝืนประกาศคณะกรรมการฯไม่เป็นของอันจะพึงริบ ให้คืนเจ้าของไป
เมื่อไม่มีของกลางที่ศาลได้สั่งให้ริบไว้ คงให้จ่ายเงินรางวัลจากค่าปรับเท่านั้น
ประชุมใหญ่ครั้งที่ 3/2493

สิ่งของที่จำเลยขายโดยไม่ปิดป้ายแสดงราคา ฝ่าฝืนประกาศคณะกรรมการฯ ตามมาตรา 17 นั้น ไม่ใช่ของอันจะพึงริบตามมาตรา 29 ของอันพึงริบ จะต้องเป็นสิ่งของที่เกี่ยวกับการทำผิดในการค้ากำไรโดยตรง ตามมาตรา 18

สิ่งของที่จำเลยขายโดยไม่ปิดป้ายแสดงราคา ฝ่าฝืนประกาศคณะกรรมการฯ ตามมาตรา 17 นั้น ไม่ใช่ของอันจะพึงริบตามมาตรา 29ของอันพึงริบ จะต้องเป็นสิ่งของที่เกี่ยวกับการทำผิดในการค้ากำไรโดยตรง ตามมาตรา 18 ประชุมใหญ่ครั้งที่ 3/2493