คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
สุไพศาล วิบุลศิลป์

จำเลยถูกฟ้องขอให้ลงโทษในฐานความผิด 3 กระทงมาใน สำนวน เดียวกัน เมื่อโทษจำคุกที่ศาลลงแก่จำเลยแต่ละกระทง ไม่เกินกระทงละ 2 ปี ซึ่งเท่ากับว่าศาลพิพากษาลงโทษจำคุกจำเลยในคดีหนึ่ง ๆ เป็นรายคดีตามสำนวนกระทงความผิดที่โจทก์รวมฟ้องมาไม่เกินคดีละสองปี ศาลย่อมมีอำนาจใช้ดุลพินิจรอการลงโทษจำคุกจำเลยได้ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา56

คดีระหว่างโจทก์กับจำเลยที่ 2 เป็นเรื่องโจทก์ฟ้องเรียกค่าทดแทนจากจำเลยที่ 2 ซึ่งโจทก์กล่าวหาว่า เป็นชู้กับจำเลยที่ 1 ภรรยาโจทก์ ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1505 (เดิม) ซึ่งกำหนดอายุความตามมาตรา 1509 ว่า สามเดือนนับแต่วันที่โจทก์รู้หรือควรรู้ความจริงซึ่งอาจยกขึ้นกล่าวอ้าง ปรากฏว่า โจทก์ได้ทราบว่าจำเลยที่ 2 เป็นชู้กับจำเลยที่ 1 เมื่อวันที่ 16 ตุลาคม 2519 ซึ่งเป็นวันที่ ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 5 ที่ได้ตรวจชำระใหม่ พ.ศ. 2519 ใช้บังคับจึงยกอายุความที่บัญญัติไว้ในกฎหมายฉบับนี้ มาตรา 1529 ซึ่งมีกำหนด 1 ปีมาใช้บังคับไม่ได้ เพราะขัดต่อ พระราชบัญญัติให้ใช้ ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 5 มาตรา 9

คดีระหว่างโจทก์กับจำเลยที่ 2 เป็นเรื่องโจทก์ฟ้องเรียกค่าทดแทนจากจำเลยที่ 2 ซึ่งโจทก์กล่าวหาว่าเป็นชู้กับจำเลยที่ 1 ภรรยาโจทก์ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1505(เดิม) ซึ่งกำหนดอายุความตามมาตรา 1509 ว่าสามเดือนนับแต่วันที่โจทก์รู้หรือควรรู้ความจริงซึ่งอาจยกขึ้นกล่าวอ้าง. ปรากฏว่าโจทก์ได้ทราบว่าจำเลยที่ 2 เป็นชู้กับจำเลยที่ 1เมื่อวันที่ 12-14 เมษายน 2519 ครบสามเดือนเมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม 2519 ก่อนวันที่ 16 ตุลาคม 2519 ซึ่ง เป็นวันที่ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ5 ที่ได้ตรวจชำระใหม่ พ.ศ.2519 ใช้บังคับ จึงยกอายุความที่บัญญัติไว้ในกฎหมายฉบับนี้ มาตรา 1529 ซึ่งมีกำหนด1 ปี มาใช้บังคับไม่ได้ เพราะขัดต่อพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 5 มาตรา 9

ผู้เป็นหุ้นส่วนต้องมีเงิน ทรัพย์สินอื่น หรือแรงงานมาลงหุ้นถ้าไม่ได้ลงหุ้น ก็ไม่เป็นหุ้นส่วน
ฎีกาว่าโจทก์จำเลยไม่เป็นหุ้นส่วนเป็นคำขอคำนวณเป็นราคาเงินไม่ได้

ปรากฏตามรายงานการเดินหมายของพนักงานเดินหมายตลอดมาว่า จำเลยไม่ได้มีภูมิลำเนาหรือสำนักทำการงาน ณ สถานที่ซึ่งระบุไว้ในฟ้อง แต่ได้ย้ายไปอยู่ที่อื่นแล้ว จึงไม่ใช่กรณีที่ส่งหมายให้จำเลยไม่ได้เพราะหาที่อยู่ไม่พบ ทั้งจำเลยได้รับอนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวโดยมีประกัน และยังติดต่อกับนายประกันอยู่ เมื่อส่งหมายให้จำเลยไม่ได้ศาลก็ชอบที่จะส่งหมายถึงนายประกันให้ส่งตัวจำเลยมาศาลตามนัด ไม่มีเหตุอันควรสงสัยว่าจำเลยจะหลบหนี ดังนั้น การที่ศาลชั้นต้นออกหมายจับจำเลยและอ่านคำพิพากษาลับหลังจำเลย จึงเป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาที่ไม่ชอบ

ปรากฏตามรายงานการเดินหมายของพนักงานเดินหมายตลอดมาว่าจำเลยไม่ได้มีภูมิลำเนาหรือสำนักทำการงาน ณ สถานที่ซึ่งระบุไว้ในฟ้อง แต่ได้ย้ายไปอยู่ที่อื่นแล้ว จึงไม่ใช่กรณีที่ส่งหมายให้จำเลยไม่ได้เพราะหาที่อยู่ไม่.พบ ทั้งจำเลยได้รับอนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวโดยมีประกัน และยังติดต่อกับนายประกันอยู่ เมื่อส่งหมายให้จำเลยไม่ได้ศาลก็ชอบที่จะส่งหมายถึงนายประกันให้ส่งตัวจำเลยมาศาลตามนัด ไม่มีเหตุอันควรสงสัยว่าจำเลยจะหลบหนี ดังนั้น การที่ศาลชั้นต้นออกหมายจับจำเลยและอ่านคำพิพากษาลับหลังจำเลย จึงเป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาที่ไม่ชอบ

ในการตีความแสดงเจตนานั้นประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 132 ให้เพ่งเล็งถึงเจตนาอันแท้จริงยิ่งกว่าถ้อยคำสำนวนตามตัวอักษร
จำเลยเสียเงินช่วยค่าก่อสร้างให้ บ. ผู้ให้เช่าแล้วได้จดทะเบียนการเช่ามีกำหนด 20 ปี ย่อมแสดงถึงเจตนาของทั้งสองฝ่ายให้สัญญาเช่ามีผลผูกพันกัน 20 ปี เว้นแต่คู่สัญญาฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งผิดสัญญา โจทก์รับโอนตึกแถวพิพาทจาก บ. ต้องรับไปทั้งสิทธิและหน้าที่ของผู้โอนตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 569 เมื่อจำเลยเพิ่งอยู่ในตึกแถวพิพาทไม่ครบ 4 ปี การที่มีข้อสัญญาให้ผู้เช่ายอมออกจากตึกแถวที่เช่าในกรณีที่มีการขายทรัพย์สินที่เช่าก่อนครบกำหนดสัญญาเช่านั้น ข้อสัญญาดังกล่าวขัดกับเจตนาอันแท้จริงของคู่สัญญาโจทก์จึงไม่มีสิทธิบอกเลิกสัญญาเช่าก่อนกำหนดเวลาโดยอาศัยข้อสัญญาดังกล่าว

เขตควบคุมการแปรรูปไม้ต้องมีประกาศของรัฐมนตรีและคัดสำเนาประกาศปิดในที่ต่าง ๆ ตามที่กำหนดไว้ในพระราชบัญญัติป่าไม้ มาตรา 5จำเลยมิได้รับสารภาพว่าทราบอยู่แล้วว่าที่เกิดเหตุเป็นเขตควบคุมการแปรรูปไม้และโจทก์ไม่ได้นำสืบตามที่กำหนดไว้ก็ลงโทษจำเลยไม่ได้

โจทก์ทำหนังสือตกลงยอมให้จำเลยอาศัยอยู่ในบ้านพิพาทจนตลอดชีวิตของจำเลย แม้จะมิได้จดทะเบียนการได้มาซึ่งสิทธิอาศัยนั้นกับพนักงานเจ้าหน้าที่ อันเป็นเหตุให้สิทธินั้นไม่บริบูรณ์เป็นทรัพยสิทธิแต่จำเลยก็ยกเอาสิทธิที่มีอยู่ตามเอกสารนั้นขึ้นยันโจทก์ผู้เป็นคู่สัญญาได้ในฐานะเป็นบุคคลสิทธิโจทก์ไม่มีสิทธิบอกเลิกสัญญาขับไล่จำเลยก่อนกำหนดดังกล่าว

ศาลชั้นต้นพิพากษาลงโทษฐานมีกันชาไว้ในครอบครองเพื่อจำหน่ายตาม พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 มาตรา 76 จำคุกหนึ่งปีหกเดือน ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้เป็นลงโทษฐานมีกัญชาไว้ในครอบครองโดยไม่ได้รับอนุญาตตามบทกฎหมายเดียวกัน ลงโทษจำคุกหนึ่งปี เป็นการแก้ไขเล็กน้อย ต้องห้ามมิให้ฎีกาในปัญหาข้อเท็จจริงตาม ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 218
ฎีกาในปัญหาว่าจำเลยมีกัญชาของกลางไว้ในครอบครองเพื่อจำหน่ายหรือไม่เป็นฎีกาในปัญหาข้อเท็จจริง