คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
สุทิน เลิศวิรุฬห์

เจ้าพนักงานตำรวจเห็นคนร้ายซึ่งเป็นพวกของจำเลยกำลังยื้อแย่งกระเป๋าถือจากผู้เสียหาย จึงวิ่งเข้าไปบอกให้หยุดพร้อมกับยิงปืนขึ้นฟ้า 1 นัด กระเป๋าตกลงกับพื้นแล้วผู้เสียหายเอาคืนไปการที่กระเป๋าตกลงกับพื้นก็เพราะเสียงของเจ้าพนักงานตำรวจร้องบอกให้หยุดยื้อแย่งและเพราะผู้เสียหายกับคนร้ายตกใจเสียงปืน คนร้ายยังไม่ได้กระเป๋าไป ดังนี้ การกระทำของจำเลยกับพวกจึงมีความผิดเพียงพยายามปล้นทรัพย์

สัญญาต่างตอบแทนเป็นสัญญาที่ก่อให้เกิดเพียงบุคคลสิทธิ มีผลผูกพันเฉพาะคู่กรณีเท่านั้น คือผู้ที่เป็นคู่สัญญาเดิมกับจำเลย จะไปผูกพันโจทก์ซึ่งเป็นผู้รับโอนและมิได้ยินยอมปฏิบัติตามข้อตกลงนั้นด้วยหาได้ไม่ และเมื่อเจ้าของเดิมตกลงยอมให้จำเลยเช่าต่อไปอีก 5 ปีด้วยวาจา จำเลยก็จะอ้างประโยชน์ตามมาตรา 569 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ไม่ได้ โจทก์เป็นเจ้าของบ้านพิพาทย่อมฟ้องขับไล่จำเลยได้

ที่ดินซึ่งน้ำทะเลท่วมถึงเป็นที่ชายตลิ่ง เป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินประเภทพลเมืองใช้ร่วมกัน โจทก์ไม่อาจได้ สิทธิครอบครอง จำเลยจึงมิได้อาศัยสิทธิครอบครองของโจทก์ทำประโยชน์ในที่พิพาท จำเลยครอบครอง โจทก์ขับไล่ไม่ได้เมื่อโจทก์มิได้เสียหายพิเศษ

ที่พิพาทเป็นส่วนหนึ่งของที่ดินมีโฉนดซึ่งโจทก์ได้มาโดยเป็นมรดกของบิดา ต่อมาระหว่างโจทก์เป็นผู้เยาว์ มารดาโจทก์ได้ขายที่ดินทั้งแปลงให้แก่จำเลย จำเลยได้เข้าครอบครองแล้ว เมื่อมารดาขายส่วนของโจทก์ไปโดยไม่มีอำนาจ โจทก์ย่อมมีสิทธิติดตามเอาคืนได้เสมอ แต่ถ้าจำเลยได้กรรมสิทธิ์ที่พิพาทตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1382 เสียแล้ว อำนาจติดตามเอาคืนของโจทก์ก็ย่อมหมดไป
แม้การซื้อขายที่ดินระหว่างมารดาโจทก์กับจำเลยจะมิได้รับอนุญาตจากศาลตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1546(1)(เดิม) ไม่ผูกพันโจทก์ก็ตาม แต่เมื่อโจทก์ยอมรับว่าจำเลยได้ครอบครองปรปักษ์ที่พิพาทด้วยเจตนาเป็นเจ้าของมากกว่า 10 ปีแล้ว จำเลยย่อมได้กรรมสิทธิ์ที่ดินส่วนของโจทก์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1382

การที่ผู้รับจ้างทำการติดตั้งเครื่องปรับอากาศโดยมิได้อยู่ในความควบคุมของผู้ว่าจ้าง เครื่องมือต่าง ๆ สำหรับใช้ทำการติดตั้งให้สำเร็จผู้รับจ้างก็เป็นผู้จัดหา เมื่อติดตั้งสำเร็จแล้วจะได้สินจ้างจากผู้ว่าจ้างนั้น เป็นการจ้างทำของและแม้การติดตั้งเครื่องปรับอากาศดังกล่าวจะได้ติดตั้งในโรงแรมของผู้ว่าจ้าง ก็ไม่ใช่เป็นการที่ได้ทำเพื่ออุตสาหกรรมของผู้ว่าจ้าง เพราะคำว่า "อุตสาหกรรม" ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 165(1) ตอนท้ายนั้น หมายถึงการประดิษฐ์หรือผลิตหรือทำสิ่งของขึ้นให้เป็นสินค้าเพื่อจำหน่ายขายสินค้านั้น ๆ ไป การติดตั้งเครื่องปรับอากาศเป็นเพียงเพื่อปล่อยความเย็นเข้าไปในห้องหรือสถานที่ของโรงแรมเท่านั้น หาได้มีการประดิษฐ์หรือผลิตหรือทำสิ่งของขึ้นจากเครื่องปรับอากาศให้เป็นสินค้าหรือจำหน่ายขายสินค้านั้น ๆ ไปไม่ อายุความสิทธิเรียกร้องค่าจ้างติดตั้งเครื่องปรับอากาศดังกล่าวจึงมีกำหนด 2 ปี

การที่ผู้รับจ้างทำการติดตั้งเครื่องปรับอากาศ โดยมิได้อยู่ในความควบคุมของผู้ว่าจ้าง เครื่องมือต่าง ๆ สำหรับใช้ทำการติดตั้งให้สำเร็จผู้รับจ้างก็เป็นผู้จัดหา เมื่อติดตั้งสำเร็จแล้วจะได้สินจ้างจากผู้ว่าจ้างนั้น เป็นการจ้างทำของ และแม้การติดตั้งเครื่องปรับอากาศดังกล่าวจะได้ติดตั้งในโรงแรมของผู้ว่าจ้าง ก็ไม่ใช่เป็นการที่ได้ทำเพื่ออุตสาหกรรมของผู้ว่าจ้าง เพราะคำว่า "อุตสาหกรรม" ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 165(1)ตอนท้ายนั้นหมายถึงการประดิษฐ์หรือผลิตหรือทำสิ่งของขึ้นให้เป็นสินค้าเพื่อจำหน่ายขายสินค้านั้น ๆ ไป การติดตั้งเครื่องปรับอากาศเป็นเพียงเพื่อปล่อยความเย็นเข้าไปในห้องหรือสถานที่ของโรงแรมเท่านั้น หาได้มีการประดิษฐ์หรือผลิตหรือทำสิ่งของขึ้นจากเครื่องปรับอากาศให้เป็นสินค้าหรือจำหน่ายขายสินค้านั้น ๆ ไปไม่ อายุความสิทธิเรียกร้องค่าจ้างติดตั้งเครื่องปรับอากาศดังกล่าวจึงมีกำหนด 2 ปี

ในกรณีที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ร้องขอให้เพิกถอนการฉ้อฉลตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ดังที่บัญญัติไว้ในมาตรา 113 แห่งพระราชบัญญัติล้มละลาย อายุความต้องเป็นไปตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 240 คือมีกำหนดระยะเวลาหนึ่งปี แต่ในกรณีที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ร้องขอให้เพิกถอนการโอนตามพระราชบัญญัติล้มละลาย มาตรา 114 และ 115 ซึ่งมิได้มีบทบัญญัติเรื่องอายุความไว้ ต้องนำอายุความสิบปีตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 164 มาใช้บังคับ

ในกรณีที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ร้องขอให้เพิกถอนการฉ้อฉลตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ดังที่บัญญัติไว้ในมาตรา 113 แห่งพระราชบัญญัติล้มละลาย อายุความต้องเป็นไปตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 240 คือมีกำหนดระยะเวลาหนึ่งปี แต่ในกรณีที่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ร้องขอให้เพิกถอนการโอนตามพระราชบัญญัติล้มละลาย มาตรา 114 และ115 ซึ่งมิได้มีบทบัญญัติเรื่องอายุความไว้ ต้องนำอายุความสิบปีตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 164 มาใช้บังคับ

คำขอท้ายฟ้องของโจทก์ที่ขอให้ศาลพิพากษาว่าที่ดินพิพาทซึ่งเป็นที่ดินมือเปล่าตามแผนที่สังเขปท้ายฟ้องเป็นของโจทก์นั้น หาได้มุ่งถึงกรรมสิทธิ์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1382 ไม่ และศาลย่อมมีอำนาจพิพากษาว่าโจทก์มีสิทธิครอบครองในที่ดินพิพาทได้

คำขอท้ายฟ้องของโจทก์ที่ขอให้ศาลพิพากษาว่าที่ดินพิพาทซึ่งเป็นที่ดินมืองเปล่าตามแผนที่สังเขปท้ายฟ้องเป็นของ โจทก์นั้น หาได้มุ่งถึงกรรมสิทธิ์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1382 ไม่ และศาลย่อมมีอำนาจพิพากษาว่าโจทก์มีสิทธิครอบครองในที่ดินพิพาทได้