คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ. ม. 810

ตัวแทนเมื่อพ้นหน้าที่เป็นตัวแทน จะต้องส่งมอบทรัพย์สินที่ตนปกครองดูแลคืนให้ตัวการโดยสิ้นเชิง, ทรัพย์สิ่งใดที่ตัวแทนยังคงยึดถือครอบครองไว้ ไม่ส่งคืนให้ตัวการ โดยตัวการไม่ทราบนั้น ตัวแทนจะอ้างว่าเป็นการครอบครองโดยปรปักษ์เพื่อเอาเป็นของตนเสียมิได้ ต้องถือว่ายังคงยึดถือครอบครองไว้แทนตัวการและผู้อื่นที่เข้าครอบครองโดยตัวแทนแบ่งให้เมื่อทราบว่าตัวแทนไม่มีอำนาจเอาทรัพย์นั้นมาแบ่งให้ตนแล้ว การที่ผู้อื่นเข้าครอบครอง จึงตกอยู่ในฐานะเป็นผู้ครอบครองแทนตัวการเช่นเดียวกับตัวแทนนั้นซึ่งจะอ้างมาใช้ยันตัวการไม่ได้ จนกว่าจะได้บอกกล่าวเปลี่ยนลักษณะการครอบครองแห่งการครอบครองตาม ป.ม.แพ่ง ฯ มาตรา 1381, 93 แล้ว

ตัวแทนเมื่อพ้นหน้าที่เป็นตัวแทน จะต้องส่งมอบทรัพย์สินที่ตนปกครองดูแลคืนให้ตัวการโดยสิ้นเชิง ทรัพย์สิ่งใดที่ตัวแทนยังคงยึดถือครอบครองไว้ ไม่ส่งคืนให้ตัวการโดยตัวการไม่ทราบนั้น ตัวแทนจะอ้างว่าเป็นการครอบครองโดยปรปักษ์เพื่อเอาเป็นของตนเสียมิได้ ต้องถือว่ายังคงยึดถือครอบครองไว้แทนตัวการและผู้อื่นที่เข้าครอบครองโดยตัวแทนแบ่งให้ เมื่อทราบว่าตัวแทนไม่มีอำนาจเอาทรัพย์นั้นมาแบ่งให้ตนแล้ว การที่ผู้อื่นเข้าครอบครอง จึงตกอยู่ในฐานะเป็นผู้ครอบครองแทนตัวการเช่นเดียวกับตัวแทนนั้น ซึ่งจะอ้างการครอบครองมาใช้ยันตัวการไม่ได้ จนกว่าจะได้บอกกล่าวเปลี่ยนลักษณะแห่งการครอบครองตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา1381 แล้ว

คดีที่โจทก์ฟ้องว่าให้จำเลยเป็นตัวแทนไปรับโอนการเช่าและเช่าตึกมาแล้วกลับไม่ยอมโอนให้โจทก์นั้นเป็นเรื่อง ตัวการเรียร้องเอาผลประโยชน์จากการที่ตัวแทนกระทำ แม้การตั้งตัวแทนไม่มีหนังสือตัวแทนก็มีหน้าที่ต้องคืนให้โจทก์ศาลจะยกเอาเหตุการตั้งตัวแทนไม่มีหนังสือมายก ฟ้องโจทก์เสียมิได้
(อ้างฏีกา 640/2489)
คดีที่ศาลฎีกายกคำพิพากษาศาลล่างให้ศาลชั้นต้นพิพากษาใหม่เนื่องจากศาลชั้นต้นยกบทกฎหมายขึ้นยกฟ้องโจทก์โดยไม่ตรงกับรูปคดีนั้น ศาลฎีกามีอำนาจที่จะยกเว้นมิให้โจทก์ต้องเสียค่าธรรมเนียมศาลในการอุทธรณ์ฎีกาต่อไปได้

คดีที่โจทก์ฟ้องว่าให้จำเลยเป็นตัวแทนไปรับโอนการเช่าและเช่าตึกมาแล้วกลับไม่ยอมโอนให้โจทก์นั้น เป็นเรื่องตัวการเรียกร้องเอาผลประโยชน์จากการที่ตัวแทนกระทำ แม้การตั้งตัวแทนไม่มีหนังสือ ตัวแทนก็มีหน้าที่ต้องคืนให้โจทก์ ศาลจะยกเอาเหตุการตั้งตัวแทนไม่มีหนังสือมายกฟ้องโจทก์เสียมิได้ (อ้างฎีกา 640/2489)
คดีที่ศาลฎีกายกคำพิพากษาศาลล่างให้ศาลชั้นต้นพิพากษาใหม่เนื่องจากศาลชั้นต้นยกบทกฎหมายขึ้นยกฟ้องโจทก์โดยไม่ตรงกับรูปคดีนั้นศาลฎีกามีอำนาจที่จะยกเว้นมิให้โจทก์ต้องเสียค่าธรรมเนียมศาลในการอุทธรณ์ฎีกาต่อไปได้

จำเลยเป็นผู้แทนรับโอนที่ดินแทนโจทก์ แม้มิได้มีหนังสือเป็นหลักฐานในการที่ตั้งจำเลยเป็นตัวแทน โจทก์ก็ฟ้องขอให้จำเลยโอนโฉนดให้ตนได้
แม้โฉนดมีชื่อจำเลยเป็นผู้ถือกรรมสิทธิ์ โจทก์สืบว่าความจริงเป็นที่ของโจทก์ได้ ไม่ต้องห้ามตามวิธีพิจารณาความแพ่ง

จำเลยเป็นผู้แทนรับโอนที่ดินแทนโจทก์ แม้มิได้มีหนังสือเป็นหลักฐานในการที่ตั้งจำเลยเป็นตัวแทน โจทก์ก็ฟ้องขอให้จำเลยโอนโฉนดให้ตนได้
แม้โฉนดมีชื่อจำเลยเป็นผู้ถือกรรมสิทธิ์ โจทก์สืบว่าความจริงเป็นที่ของโจทก์ได้ ไม่ต้องห้ามตามวิธีพิจารณาความแพ่ง

คู่กรนีอาดนำสืบได้ว่าผุ้มีชื่อไนไบทเบียนรถยนต์ไม่ไช่เปนเจ้าของ ความจิงคนไห้ผู้นั้นลงชื่อรับโอนแทนได้
จำเลยรับว่าเปนคนต่างด้าวจะมีชื่อไนทเบียนรถยนต์ไม่ได้ดังนี้ อาจจะฟังว่าทางราชการห้ามไม่ไห้รับโอนรถยนต์ยังไม่ได้

คู่กรณีอาจนำสืบได้ว่าผู้มีชื่อในใบทะเบียนรถยนต์ไม่ใช่เป็นเจ้าของความจริงตนให้ผู้นั้นลงชื่อรับโอนแทนได้ จำเลยรับว่าเป็นคนต่างด้าวจะมีชื่อในทะเบียนรถยนต์ไม่ได้ดังนี้ศาลจะฟังว่าทางราชการห้ามไม่ให้รับโอนรถยนต์ยังไม่ได้

เหมืองแร่ซึ่งภริยาอ้างว่าเป็นสินเดิมนั้น ถ้ามิได้สืบว่า เมื่อได้กับสามีมีราคาเท่าไรแล้ว ถือว่าคำนวณราคาไม่ได้ เหมืองแร่ลงทุนไว้ก่อนแต่งงาน 3,000 บาท แต่งงานแล้วขายได้ 800 บาทภริยาได้สืบว่าเมื่อแต่งงานแล้วราคาเท่าไร ถือว่าเป็นสินเดิม 800 บาท +ทรัพย์เป็นสินเดิมอันอาจใช้ประกอบอาชีพตามฐานะได้แล้ว แม้มิได้นำมามอบให้สามี ก็หักสมรสใช้เดิมซึ่งสูญไปนั้นได้ สามีเอาเงินสมรสไปซื้อทรัพย์ให้บุตรที่ติดมาโดยความยินยอมของภริยา ทรัพย์นั้นเป็นสิทธิแก่บุตร ผู้จัดการร้านค้าของบิดาเอาเงินของร้านไปปลูกสร้างในที่ดินของตัว ถือว่าสิ่งปลูกสร้างเป็นของผู้จัดการแทนนั้น แต่ถ้าเอาไปซื้อทั้งทีดินและสิ่งปลูกสร้าง ก็ถือว่าทรัพย์ที่ซื้อเป็นของร้าน ฟ้องเรียกสินเดิมสินสมรสจากผู้รับมรดกผู้ตาย ได้ความว่าจำเลยเป็นหนี้ผู้ตาย ศาลไม่ตัดสินให้จำเลยใช้เงินที่เป็นหนี้นั้น

เหมืองแร่ซึ่งภริยาอ้างว่าเป็นสินเดิมนั้น. ถ้ามิได้สืบว่า เมื่อได้กับสามีมีราคาเท่าไรแล้ว. ถือว่าคำนวณราคาไม่ได้. เหมืองแร่ลงทุนไว้ก่อนแต่งงาน 3,000 บาท. แต่งงานแล้วรายได้ 800 บาท. ภริยามิได้สืบว่าเมื่อแต่งงานแล้วมีราคาเท่าไร. ถือว่าเป็นสินเดิม 800 บาท. มีทรัพย์เป็นสินเดิมอันอาจใช้ประกอบอาชีพตามฐานะได้แล้ว. แม้มิได้นำมามอบให้สามี. ก็หักสมรสใช้เดิมซึ่งสูญไปนั้นได้. สามีเอาเงินสมรสไปซื้อทรัพย์ให้บุตรที่ติดมาโดยความยินยอมของภริยา. ทรัพย์นั้นเป็นสิทธิแก่บุตร. ผู้จัดการร้านค้าของบิดาเอาเงินของร้านไปปลูกสร้างในที่ดินของตัว. ถือว่าสิ่งปลูกสร้างเป็นของผู้จัดการแทนนั้น.แต่ถ้าเอาไปซื้อทั้งที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง. ก็ถือว่าทรัพย์ที่ซื้อเป็นของร้าน. ฟ้องเรียกสินเดิมสินสมรสจากจำเลยซึ่งเป็นผู้รับมรดกผู้ตาย.ได้ความว่าจำเลยเป็นหนี้ผู้ตาย. ศาลไม่ตัดสินให้จำเลยใช้เงินที่เป็นหนี้นั้น.(ประชุมใหญ่ ครั้งที่ 10/2485).