คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.วิ.พ. ม. 226

ที่ดินซึ่งเป็นที่ป่าแสมบ้างเป็นที่นาบ้างและไม่มีหนังสือสำคัญนั้นต้องถืออายุความครอบครอง 1 ปี ไม่ใช่ 10 ปี อ้างฎีกาที่ 275/2474 ศาลชั้นต้นสั่งให้แยกฟ้องและเรียกค่าธรรมเนียมเพิ่มขึ้นเมื่อเสร็จการพิจารณาแล้ว เมื่อไม่ปรากฏว่าโจทก์ โต้แย้งไว้แล้วจะยกขึ้นอุทธรณ์และฎีกาไม่ได้ตามวิธีพิจารณามาตรา 226

โจทก์คัดสำเนาเอกสารส่งศาลพร้อมกับฟ้องและส่งให้จำเลยแล้วแล้วยื่นต้นฉบับต่อศาล ในวันสืบพยานโจทก์ ดังนี้ เป็นการชอบด้วยวิธีพิจารณาแล้ว จำเลยได้คัดค้านคำสั่งระหว่างพิจารณาของศาลชั้นต้น โดยได้ยื่นอุทธรณ์คำสั่งนั้นแล้ว แต่ศาลชั้นต้นไม่รับ ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้องโจทก์แล้ว แม้จำเลยมิได้อุทธรณ์ในประเด็นดังกล่าวนั้น จำเลยก็ยกขึ้นฎีกาได้

โจทก์คัดสำเนาเอกสารส่งศาลพร้อมกับฟ้องและส่งให้จำเลยแล้ว แล้วยื่นต้นฉะบับต่อศาล ในวันสืบพะยานโจทก์ดังนี้ เป็นการชอบด้วยวิธีพิจารณาแล้ว
จำเลยได้คัดค้านคำสั่งระหว่างพิจารณาของศาลชั้นต้นเคยได้ยื่นอุทธรณ์คำสั่งนั้นแล้ว แต่ศาลชั้นต้นไม่รับ ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้องโจทก์แล้ว แม้จำเลยมิได้อุทธรณ์ในประเด็นดังกล่าวนั้น จำเลยก็ยกขึ้นฎีกาได้

ไนคดีที่มีข้อโต้เถียงระหว่างคู่ความพลายข้อ สาลชั้นต้นตัดประเด็นข้ออื่น ๆ หมดลงเหลือประเด็นข้อเดียวที่ทำการพิจารนาและประเด็นที่ถูกตัดเสียนั้นคู่ความมิได้โต้เถียงแย้งคำสั่งสาลชั้นต้นไว้ แต่กลับอุธรน์ไปประเด็นข้อเดียวที่สาลชั้นต้นพิจารนามาเท่านั้น ดั่งนี้ประเด็นข้ออื่น ๆ เปนอันยุติ
สาลอุธรน์ไม่มีอำนาดย้อนสำนวนไปไหสาลชั้นต้นพิจารนาพิพากสาไหม่ไนประเด็นที่คู่ความมิได้อุธรน์
โจทชนะความแล้วยึดทรัพย์ สามีจำเลยร้องขัดทรัพย์ สาลชั้นต้นกะประเด็นไห้สืบข้อเดียวว่าทรัพย์ที่ยึดเปนสินเดิมหรือสินสมรส ส่วนประเด็นที่ว่าจำเลยได้รับอนุญาตไห้กู้หรือไม่และทำเพื่อประโยชน์ด้วยกันหรือไม่ ไม่ไห้นำสืบ และคู่ความมิได้คัดค้าน ดังนี้ สาลอุธรน์กะไห้สืบพยานไนข้อหลังนี้ไม่ได้

คำสั่งของศาลชั้นต้นในเรื่องหน้าที่นำสืบที่ว่าให้คู่ความฝ่ายใดสืบ ก่อนสืบหลังนั้น ถ้าคู่ความไม่ได้โต้แย้งไว้เสียแต่ต้น จะมาอุทธรณ์คำสั่งนั้นในภายหลังไม่ได้

คำสั่งของสาลชั้นต้นไนเรื่องหน้าที่นำสืบที่ว่าไห้คู่ความฝ่ายไดสืบก่อนสืบหลังนั้นถ้าคู่ความไม่ได้โต้แย้งไว้เสียแต่ต้น จะมาอุธรน์คำสั่งนั้นไนพายหลังไม่ได้

คดีที่ศาลฎีกาย้อนสำนวนไปให้ศาลอุทธรณ์พิจารณาพิพากษาใหม่นั้น เมื่อศาลอุทธรณ์พิพากษาใหม่และส่งไปอ่านให้คู่ความฟังแล้วแต่คู่ความไม่ยื่นฎีกาเสียภายในอายุฎีกาครั้นเกินกำหนดแล้ว คู่ความจะมาร้องขอต่อศาลชั้นต้นให้ส่งสำนวนไปยังศาลฎีกาอีกไม่ได้

ผู้ร้องยื่นคำร้องขอไห้สาลสั่งตั้งผู้ร้องเปนผู้จัดการมรดก มีผู้คัดค้านขึ้นมาโดยอ้างว่าพินายกัมที่ผู้ร้องเปนผู้ฟ้องคดี คำสั่งสาลเช่นนี้เปนคำสั่งระหว่างพิจารนา ต้องห้ามมิไห้อุธรน์.

ผู้ร้องยื่นคำร้องขอให้ศาลสั่งตั้งผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดก มีผู้คัดค้านขึ้นมาโดยอ้างว่าพินัยกรรมที่ผู้ร้องอ้างนั้นไม่สมบูรณ์ ศาลชั้นต้นสั่งให้ผู้ร้องเป็นผู้ฟ้องคดี คำสั่งศาลเช่นนี้เป็นคำสั่งระหว่างพิจารณาต้องห้ามมิให้อุทธรณ์

สาลชั้นต้นสั่งว่าฟ้องไม่เคลือบคลุมจำเลยมิได้คัดค้านไว้และมิได้อุธรน์พายไน 1 เดือนเมื่อสาลตัดสินแล้ว จำเลยจะยกขึ้น
อุธรน์ไม่ได้ และสาลอุธรน์จะยกขึ้นวินิฉัยไม่ได้