คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ. ม. 456

ในเอกสารที่ระบุว่าฝ่ายโจทก์ได้กู้เงินเอานาไม่มีโฉนดหนึ่งแปลงยกให้เป็นกรรมสิทธิ์ต่อไป ซึ่งจำเลยได้ครอบคอรงที่นามานั้นมากกว่า 20 ปีแล้ว ดังนี้ เป็นการซื้อขายที่ทำไม่ถูกแบบ โจทก์จะฟ้องเรียกที่นาคืนมิได้

โจทก์ฟ้องเรียกที่ดินอันมีโฉนดเป็นหลักฐานของโจทก์คืนจากจำเลยแม้โจทก์จะได้อ้างในฟ้องว่า ให้จำเลยทำกินต่างดอกเบี้ยเงินกู้ และข้อเท็จจริงฟังได้ตามที่จำเลยต่อสู้ว่า เป็นเรื่องที่โจทก์ขายให้แก่จำเลยแล้วก็ดีก็ยังหาทำให้คดีโจทก์ตกไปไม่ จะต้องพิจารณาต่อไปว่าจำเลยได้กรรมสิทธิ์ในที่รายนี้ แล้วหรือยัง เมื่อคดีปรากฏว่า จำเลยไม่จดทะเบียนการซื้อขายและการครอบครองที่รายนี้มายังไม่ถึง 10 ปี จำเลยก็ยังไม่ได้กรรมสิทธิ์ต้องคืนที่ให้แก่โจทก์

โจทก์ฟ้องเรียกที่ดินอันมีโฉนดเป็นหลักฐานของโจทก์คืนจากจำเลย แม้โจทก์จะได้อ้างในฟ้องว่า ให้จำเลยทำกินต่างดอกเบี้ยเงินกู้ และข้อเท็จจริงฟังได้ตามที่จำเลยต่อสู้ว่า เป็นเรื่องที่โจทก์ขายให้แก่จำเลยแล้วก็ดีก็ยังหาทำให้คดีโจทก์ตกไปไม่ จะต้องพิจารณาต่อไปว่าจำเลยได้กรรมสิทธิในที่รายนี้ แล้วหรือยังเมื่อคดีปรากฎว่า จำเลยไม่จดทะเบียนการซื้อขายและการครอบครองที่รายนี้มายังไม่ถึง 10 ปี จำเลยก็ยังไม่ได้กรรมสิทธิต้องคืนที่ให้แก่โจทก์

มารดากับบุตรทำสัญญาจะขายทรัพย์มรดกรายเดียวกันให้แก่ผู้ซื้อ ถือว่า เป็นสัญญาไม่อาจแบ่งแยก ผู้ซื้อจะมาฟ้องบังคับผู้ขายคนใดคนหนึ่งมิได้
สัญญาจะซื้อขายที่ดินซึ่งมีเงื่อนไขว่า ฝ่ายผู้ขายจะไปขอโอนใส่ชื่อผู้ขายเป็นเจ้าของแล้วจะโอนขายให้ผู้ซื้อใน 3 เดือนนั้น เมื่อผู้ขายยังไปโอนใส่ชื่อผู้ขายไม่ได้โดยมีอุปสรรคอยู่ หากผู้ซื้อมาฟ้องบังคับตามสัญญาจะซื้อขาย ดังนี้ ถือว่าผู้ซื้อมาฟ้องก่อนการเป็นไปตามเงื่อนไข

มารดากับบุตรทำสัญญาจะขายทรัพย์มฤดกรายเดียวกันให้แก่ผู้ซื้อ ถือว่า เป็นสัญญาไม่อาจแบ่งแยก ผู้ซื้อจะมาฟ้องบังคับผู้ขายคนใดคนหนึ่งมิได้
สัญญาจะซื้อขายที่ดินซึ่งมีเงื่อนไขว่า ฝ่ายผู้ขายจะไปขอโอนใส่ชื่อผู้ขาย เป็นเจ้าของแล้วจะโอนขายให้ผู้ซื้อใน 3 เดือนนั้น เมื่อผู้ขายยังไปโอนใส่ชื่อผู้ขายไม่ได้โดยมีอุปสรรคอยู่ หากผู้ซื้อมาฟ้องบังคับตามสัญญาจะซื้อขาย ดังนี้ ถือว่าผู้ซื้อมาฟ้องก่อนการเป็นไปตามเงื่อนไข

โจทก์ฟ้องว่า ขายฝากที่ดินไว้ แต่ได้ทำสัญญาเป็นซื้อขายกรรมสิทธิ์ต่อกัน โดยไม่มีเจตนาจะผูกพัน หากสัญญาขายฝากที่อ้างไม่ได้ทำต่อหน้าเจ้าพนักงาน ก็ไม่จำเป็นต้องวินิจฉัยว่าเป็นนิติกรรมอำพรางหรือไม่ เพราะการขายฝากที่อ้างนั้นเป็นโมฆะ (อ้างฎีกาที่ 352/2492)

โจทก์ฟ้องว่า ขายฝากที่ดินไว้ แต่ได้ทำสัญญาเป็นซื้อขายกรรมสิทธิต่อกัน โดยไม่มีเจตนาจะผูกพัน หากสัญญาขายฝากที่อ้างไม่ได้ทำต่อหน้าเจ้าพนักงาน ก็ไม่จำเป็นต้องวินิจฉัยว่าเป็นนิติกรรมจำนองหรือไม่ เพราะการขายฝากที่อ้างนั้นเป็นโมฆะ.
(อ้างฎีกาที่ 352/2492)

ใบสั่งซื้อของโจทก์มีว่าโจทก์ตกลงซื้อสารส้มกับจำเลย บริษัทจำเลยตอบรับตกลงตามราคาและเงื่อนไขที่แจ้งตามใบสั่งซื้อนั้นทุกประการ จึงเป็นการตกลงซื้อขายกันไม่ใช่เป็นเรื่องจำเลยจะจัดการหาซื้อให้ทำนองตัวแทนหรือนายหน้าหากจำเลยผิดนัด ต้องใช้ค่าสินไหมทดแทน
ห้างหุ้นส่วนสามัญ อันมิได้จดทะเบียน ซึ่งโจทก์เป็นเจ้าของและผู้จัดการและได้ทำการซื้อขายในนามของโจทก์เอง แม้จะระบุตำแหน่งผู้จัดการไว้ด้วยโจทก์ก็มีอำนาจฟ้องได้ ไม่ต้องห้ามตามมาตรา 1049
ศาลพิพากษาว่าให้จำเลยขายสารส้มให้โจทก์ตามจำนวนและราคาในฟ้อง หรือให้จำเลยชดใช้ผลกำไรที่โจทก์ควรได้รับเป็นเงิน 49,000 บาทแก่โจทก์นั้น จำเลยย่อมเลือกปฏิบัติอย่างใดอย่างหนึ่งได้

เจ้าของสวนยางร่วมกันคนหนึ่ง ยกส่วนของตนตีใช้หนี้แก่อีกคนหนึ่ง โดยมิได้จดทะเบียน ภายหลังผู้ที่รับตีใช้หนี้โอนขายสวนยาง ผู้ซื้อรับซื้อไว้โดยสุจริต ดังนี้เจ้าของเดิมมาฟ้องเรียกสวนยางคืนไม่ได้

เจ้าของสวนยางร่วมกันคนหนึ่ง ยกส่วนของตนตีใช้หนี้แก่อีกคนหนึ่ง โดยมิได้จดทะเบียน ภายหลังผู้ที่รับตีใช้หนี้โอนขายสวนยาง ผู้ซื้อรับซื้อไว้โดยสุจริต ดังนี้ เจ้าของเดิมมาฟ้องเรียกสวนยางคืนไม่ได้