คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.วิ.อ. ม. 119

ผิดสัญญาประกันต่อศาล ศาลชั้นต้นสั่งปรับตามสัญญาประกันและนายประกันร้องขอให้ลดค่าปรับ ศาลชั้นต้นมีคำสั่งไม่ลด และมีอุทธรณ์ฎีกาต่อมาจนถึงที่สุดไปแล้วครั้งหนึ่ง ไม่มีข้อห้ามไม่ให้นายประกันร้องขอลดค่าปรับอีก โดยเหตุอื่นที่แตกต่างไปจากเหตุที่ขอลดค่าปรับคราวก่อน และเมื่อศาลชั้นต้นสั่งประการใด ก็เป็นการที่ศาลชั้นต้นสั่งบังคับตามสัญญาประกันตามอำนาจในมาตรา 119 แห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ซึ่งศาลชั้นต้นมีอำนาจสั่งได้ตามบทกฎหมายบทนี้

ผิดสัญญาประกันต่อศาล ศาลชั้นต้นสั่งปรับตามสัญญาประกันและนายประกันร้องขอให้ลดค่าปรับ ศาลชั้นต้นมีคำสั่งไม่ลด และมีอุทธรณ์ฎีกาต่อมาจนถึงที่สุดไปแล้วครั้งหนึ่ง ไม่มีข้อห้ามไม่ให้นายประกันร้องขอลดค่าปรับอีก โดยเหตุอื่นที่แตกต่างไปจากเหตุที่ขอลดค่าปรับคราวก่อน และเมื่อศาลชั้นต้นสั่งประการใด ก็เป็นการที่ศาลชั้นต้นสั่งบังคับตามสัญญาประกันตามอำนาจในมาตรา 119 แห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ซึ่งศาลชั้นต้นมีอำนาจสั่งได้ตามบทกฎหมายบทนี้

ถึงวันนัดส่งตัวจำเลยต่อศาล นายประกันยื่นคำร้องว่า จำเลยได้ชำระเงินแก่ผู้เสียหายแล้ว ผู้เสียหายไม่ติดใจเอาความ และผู้เสียหายยื่นคำร้องขอถอนคำร้องทุกข์ศาลสอบโจทก์
โจทก์แถลงว่าไม่อาจรับรองได้ว่าเป็นผู้เสียหายจริงหรือไม่ ขอสอบถามพนักงานสอบสวน ศาลสั่งนัดพร้อม ครั้นถึงวันนัดพร้อม นายประกันแถลงว่าไม่สามารถนำตัวจำเลยส่งศาลได้ และผู้เสียหายไม่มาศาล ดังนี้ เมื่อนายประกันไม่สามารถส่งตัวจำเลยต่อศาลได้ตามกำหนด ต้องถือว่านายประกันผิดสัญญาประกัน ส่วนคำร้องของผู้ที่อ้างว่าเป็นผู้เสียหายขอถอนคำร้องทุกข์นั้นศาลยังไม่ได้สั่ง จึงต้องถือว่ายังไม่มีการขอถอนคำร้องทุกข์ที่มีผลตามกฎหมาย คดีไม่ระงับไปตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 39 การที่ศาลจะสั่งคำร้องของผู้เสียหายหรือไม่นั้น เป็นเรื่องระหว่างศาลกับผู้เสียหาย ไม่ทำให้นายประกันพ้นความรับผิด

ถึงวันนัดส่งตัวจำเลยต่อศาล นายประกันยื่นคำร้องว่าจำเลยได้ชำระเงินแก่ผู้เสียหายแล้ว ผู้เสียหายไม่ติดใจ เอาความและผู้เสียหายยื่นคำร้องขอถอนคำร้องทุกข์ศาลสอบโจทก์ โจทก์แถลงว่าไม่อาจรับรองได้ว่าเป็นผู้เสียหายจริงหรือไม่ ขอสอบถามพนักงานสอบสวน ศาลสั่งนัดพร้อม ครั้นถึงวันนัดพร้อมนายประกันแถลงว่าไม่สามารถนำตัวจำเลยส่งศาลได้ และผู้เสียหายไม่มาศาล ดังนี้ เมื่อนายประกันไม่สามารถส่งตัวจำเลยต่อศาลได้ตามกำหนด ต้องถือว่านายประกันผิดสัญญาประกัน ส่วนคำร้องของผู้ที่อ้างว่าเป็นผู้เสียหายขอถอนคำร้องทุกข์นั้นศาลยังไม่ได้สั่ง จึงต้องถือว่ายังไม่มีการขอถอนคำร้องทุกข์ที่มีผลตามกฎหมาย คดีไม่ระงับไปตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 39 การที่ศาลจะสั่งคำร้องของผู้เสียหายหรือไม่ นั้น เป็นเรื่องระหว่างศาลกับผู้เสียหายไม่ทำให้นายประกันพ้นความรับผิด

คดีที่ศาลอุทธรณ์พิพากษาปรับนายประกันยืนตามศาลชั้นต้น นายประกันฎีกาปรากฏว่าระหว่างที่ศาลชั้นต้นยังไม่ได้อ่านคำพิพากษาศาลอุทธรณ์เรื่องปรับนายประกันนั้น นายประกันได้มายื่นคำร้องต่อศาลชั้นต้นว่าจำเลยได้ถูกขังในคดีอื่น ศาลชั้นต้นจึงเบิกตัวจำเลยมาพิพากษาลงโทษ และจำเลยได้ต้องโทษมาครบตามคำพิพากษาของศาลชั้นต้นแล้วดังนี้ ศาลฎีกาย่อมลดจำนวนค่าปรับให้ต่ำลงได้

คดีที่ศาลอุทธรณ์พิพากษาปรับนายประกันยืนตามศาลชั้นต้นนายประกันฎีกา ปรากฏว่าระหว่างที่ศาลชั้นต้นยังไม่ได้อ่านคำพิพากษาศาลอุทธรณ์เรื่องปรับนายประกันนั้น นายประกันได้มายื่นคำร้องต่อศาลชั้นต้นว่าจำเลยได้ถูกขังในคดีอื่น ศาลชั้นต้นจึงเบิกตัวจำเลยมาพิพากษาลงโทษ และจำเลยได้ต้องโทษมาครบตามคำพิพากษาของศาลชั้นต้นแล้ว ดังนี้ศาลฎีกาย่อมลดจำนวนค่าปรับให้ต่ำลงได้

ไม่มีบทกฎหมายใดตัดสิทธิเจ้าหนี้ตามคำพิพากษาในการยึดทรัพย์ของบุคคลที่ประกันจำเลยในคดีอาญา และหากเจ้าหนี้ตามคำพิพากษายึดทรัพย์เพื่อขายทอดตลาดก็ไม่มีบทกฎหมายใดให้อำนาจศาลหรืออัยการขอให้ถอนการยึดหรือแย่งยึดทรัพย์นั้นการดำเนินการยึดทรัพย์ของทั้งสองฝ่ายตกอยู่ภายในบังคับของประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 290 ซึ่งห้ามมิให้ยึดซ้ำอีกโดยให้อำนาจในทางร้องขอเฉลี่ย ฉะนั้น ในกรณีที่ศาลสั่งปรับนายประกัน ๆ ก็ตกเป็นลูกหนี้ตามคำพิพากษา
แผ่นดินย่อมมีฐานะเป็นเจ้าหนี้ตามคำพิพากษาซึ่งเจ้าหนี้ตามคำพิพากษาอื่นย่อมมีสิทธิร้องขอเฉลี่ยเงินที่ขายทอดตลาดได้

นายประกันส่งตัวจำเลยต่อศาลตามกำหนดนัดไม่ได้ โดยจำเลยถูกจับในคดีอื่นเสียก่อนและถูกควบคุมตัวตลอดมา ทั้งในวันนัดพิจารณา นายประกันได้มาแจ้งเหตุภายหลังเวลานัดเพียงเล็กน้อย ดังนี้ ไม่ถือว่านายประกันผิดสัญญา ศาลจะสั่งปรับนายประกันไม่ได้

ในกรณีผิดสัญญาประกันที่ทำไว้ในชั้นอัยการโดยไม่ส่งผู้ต้องหาตามกำหนดนั้น เมื่ออัยการฟ้องขอให้ศาลบังคับให้นายประกันชำระค่าปรับ หากคดีปรากฏพฤติการณ์และเหตุผลตามสมควรแล้ว ศาลจะพิพากษาลดค่าปรับ หากคดีปรากฎพฤติการณ์ และเหตุผลตามสมควรแล้ว ศาลจะพิพากษาลดค่าปรับนายประกันให้รับผิดลดน้อยลงไม่เต็มตามสัญญาที่ทำไว้ก็ได้ (ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 383)

คดีที่ขึ้นศาลทหารและพวกทหารได้สั่งเรื่องประกันไปอย่างไรแล้ว จะอุทธรณ์คำสั่งไปยังศาลอุทธรณ์อันเป็นศาลพลเรือนไม่ได้