คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.วิ.พ. ม. 88

นัดพิจารณาครั้งแรกโจทก์มีหน้าที่นำสืบก่อน โจทก์ยื่นคำร้องขอเลื่อน อ้างว่ากำลังเจรจาหาทางประนีประนอมยอมความกับจำเลย ศาลเลื่อนการพิจารณาไป ครั้นถึงวันนัดโจทก์แถลงว่าได้ทำความตกลงกันเป็นส่วนใหญ่แล้ว คงเหลือแต่บางข้อ ยังไม่ได้เตรียมพยานมา ขอเลื่อนคดีไป ดังนี้ แม้โจทก์มิได้ระบุพยานเป็นการบกพร่องตาม มาตรา 88 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง ก็ตาม แต่รูปคดีมีเหตุอันควรอนุญาตให้โจทก์เลื่อนการพิจารณาได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 40

ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นดำเนินกระบวนพิจารณาใหม่ ศาลชั้นต้นได้อ่านคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ให้คู่ความฟัง และให้ดำเนินกระบวนพิจารณาใหม่ ในวันที่ 26 มิถุนายน 2490 ครั้นถึงวันนัดพิจารณา จำเลยให้การว่าตามที่โจทก์ขอเพิ่มเติมฟ้อง เรื่อง เพิ่มโทษว่าเคยต้องโทษจริงแต่พ้นโทษมาเกิน 5 ปี แล้ว โจทก์ไม่ได้ระบุพยานและไม่มีพยานมาสืบในข้อที่จำเลยเคยต้องโทษในวันนัด ดังนี้ศาลไม่ควรจะสั่งงดสืบพยานโจทก์ เพราะเมื่อก่อนได้ทราบคำให้การจำเลยโจทก์ไม่ทราบประเด็นที่จะต้องสืบ

ศาลชั้นต้นสั่งไม่รับระบุพยาน เพราะไม่ยื่นก่อนกำหนดวันสืบพยาน 3 วันคู่ความฝ่ายนั้นจึงยื่นคำร้องแถลงถึงความจำเป็นที่ไม่ได้ยื่นระบุพยานภายในกำหนด และขอให้อนุญาตให้ยื่นระบุพยานได้ดังนี้ ถือว่าเป็นการยื่นคำโต้แย้งคัดค้านตาม ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา226(2) แล้ว
วันสืบพยานตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 88นั้นหมายความถึงวันสืบพยานจริงๆ ไม่ใช่วันนัดสืบพยานแล้วไม่ได้สืบพยาน

โจทก์ขอให้ศาลนับโทษจำเลยต่อจากคดีดำคดีหนึ่งนั้นเมื่อไม่ปรากฏว่าจำเลยต้องรับโทษอยู่ในคดีที่กล่าวนั้นหรือไม่ ดังนี้ศาลจะนับโทษต่อให้มิได้
การขอให้นับโทษต่อจากคดีอื่นจะต้องระบุคดีนั้นในใบระบุพยานด้วย

คำว่า 'ให้ยื่นบัญชีระบุพยานต่อศาลก่อน วันสืบพยานไม่น้อยกว่า 3 วัน' นั้นหมายความถึง ก่อนวันที่ศาลเริ่มต้นทำการสืบพยานจริงๆไม่ใช่หมายความถึงวันนัดสืบพยานครั้งแรก (ประชุมใหญ่ครั้งที่ 1/2489)

คำว่า "ให้ยื่นบัญชีระบุพะยานต่อศาลก่อน วันสืบพะยาน ไม่น้อยกว่า 3 วัน" นั้นหมายความถึง ก่อนวันที่ศาลเริ่มต้นทำการสืบพะยานจริง ๆ ไม่ใช่หมายความถึงวันนัดสืบพะยานครั้งแรก

ตาม ป.ม.แพ่ง ฯ ม.653 วรรค 2 ใช้บังคับฉะเพาะการชำระหนี้เงินกู้จะใช้แก่หนี้อย่างอื่นไม่ได้
การคืนเงินที่ได้รับจากการซื้อขายนั้นแม้ทำยอมใช้เงินนั้นที่อำเภอ ก็ไม่จำต้องมีใบรับหรือเวนคืนเอกสารคู่ความย่อมนำพะยานบุคคลมาสืบได้
ศาลชั้นต้นสั่งงดสืบพะยานก่อนถึงกำหนดเวลาที่จำเลยมีสิทธิจะยื่นบัญชีระบุพะยานตาม ม.88 แล้วตัดสินคดีนั้นเมื่อจำเลยอุทธรณ์จำเลยยื่นคำร้องขอสืบพะยานเพิ่มเติมได้
หมายเหตุ ศาลชั้นต้นตัดสินวันที่ 11 กรกฎ.จำเลยยื่นอุทธรณ์วันที่ 22 กรกฎ และในวันเดียวกันนี้จำเลยยื่นคำร้องต่อศาลอุทธรณ์ขอสืบพะยานเพิ่มเติม.

ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 653 วรรค 2 ใช้บังคับเฉพาะการชำระหนี้เงินกู้จะใช้แก่หนี้อย่างอื่นไม่ได้
การคืนเงินที่ได้รับจากการซื้อขายนั้นแม้ทำยอมใช้เงินนั้นที่อำเภอก็ไม่จำต้องมีใบรับหรือเวนคืนเอกสารคู่ความย่อมนำพยานบุคคลมาสืบได้
ศาลชั้นต้นสั่งงดสืบพยานก่อนถึงกำหนดเวลาที่จำเลยมีสิทธิจะยื่นบัญชีระบุพยานตาม มาตรา 88 แล้วตัดสินคดีนั้น เมื่อจำเลยอุทธรณ์ จำเลยยื่นคำร้องขอสืบพยานเพิ่มเติมได้
หมายเหตุ ศาลชั้นต้นตัดสินวันที่ 11 กรกฎาคม จำเลยยื่นอุทธรณ์วันที่ 22 กรกฎาคม และในวันเดียวกันนี้จำเลยยื่นคำร้องต่อศาลอุทธรณ์ขอสืบพยานเพิ่มเติม

เมื่อคู่ความฝ่ายไดรับจะนำสืบก่อน ฝ่ายนั้นก็ต้องนำสืบก่อนโดยไม่ต่องคำนึงถึงว่าตามรูปคดีฝ่ายไดจะมีหน้าที่นำสืบก่อน
เมื่อฝ่ายที่มีหน้าที่นำสืบก่อนไม่นำพยานมาสืบและคดียังไม่สามาถตัดสินได้ ก็ต้องไห้อีกฝ่ายหนึ่งนำพยานมาสืบไปฝ่ายเดียว
คู่ความไม่ได้ระบุพยานเสียก่อนและไม่นำพยานมาสืบไนวันนัด สาลก็สั่งงดสืบพยานฝ่ายนั้นได้
คู่ความไม่มีทนายและรับนำพยานมาสืบก่อนแล้วจะกลับคำพายหลังโดยอ้างว่าไม่รู้ข้อเสียเปรียบไม่ได้

สัญญาค้ำประกันไม่จำต้องระบุสถานที่ทำ และไม่ต้องมีชื่อพยานและผู้เขียนค้ำประกันหนี้ในอนาคต และไม่มีกำหนดเวลาชำระหนี้เจ้าหนี้ผ่อนให้ลูกหนี้ชำระเป็นงวดๆ และให้หาประกันมาใหม่อีกได้ไม่ทำให้ผู้ค้ำประกันเดิมหลุดพ้น ข้อบังคับของบริษัทให้อำนาจกรรมการคนเดียวลงนามแทนบริษัทได้ก็ย่อมมีอำนาจลงนามผู้เดียวมอบอำนาจให้ผู้อื่นฟ้องความได้ ตาม มาตรา 1144 ไม่เกี่ยวกับ มาตรา 801 ข้อที่ไม่ได้ยกขึ้นว่ากล่าวในศาลล่าง จะยกขึ้นฎีกาไม่ได้ คำแถลงในศาลล่างนั้นไม่ถือว่าเป็นประเด็นที่ยกขึ้นว่ากล่าว ในชั้นนั้นเพราะคำแถลงเป็นเพียงอธิบายประเด็นแห่งคดี การที่จะอ้างพยานเป็นครั้งแรกในศาลอุทธรณ์ได้หรือไม่นั้นหากอ้างได้ก็อยู่ในดุลพินิจของศาลอุทธรณ์ที่จะอนุญาตหรือไม่ก็ได้