คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ.

จำเลยทำสัญญารับเหมาก่อสร้างกับผู้มีชื่อ แต่ไม่ได้ดำเนินการเอง ได้จ้างบริษัทอื่นรับเหมาช่วงไปทำแทนเมื่อบริษัทอื่นดังกล่าวไปก่อหนี้สินเกี่ยวกับการก่อสร้างนั้น โดยจำเลยมิได้เกี่ยวข้องด้วยจำเลยก็ไม่ต้องรับผิดในฐานะตัวการแต่อย่างใด

บุริมสิทธิในมูลค่าภาษีอากรที่ใช้สำหรับเอาบรรดาค่าภาษีอากรที่ลูกหนี้ยังค้างชำระอยู่ในปีปัจจุบัน และก่อนนั้นขึ้นไปอีกปีหนึ่งนั้นคำว่า'ปีปัจจุบัน'ดังกล่าว หมายความว่าปีที่ผู้มีบุริมสิทธิได้ยื่นคำร้องต่อศาลให้เอาเงินของลูกหนี้มาชำระหนี้ค่าภาษีอากรแก่ผู้มีบุริมสิทธิ
ภาษีการค้าและภาษีเงินได้ พ.ศ.2498 และ พ.ศ.2499 ซึ่งค้างชำระอยู่ แม้กรมสรรพากรเพิ่งจะมาประเมินเก็บในปี พ.ศ.2501 ก็หาทำให้ภาษีปี พ.ศ.2498 และพ.ศ.2499 กลายมาเป็นภาษี ปีพ.ศ.2501 ไปได้ไม่
หนี้บุริมสิทธิ กฎหมายให้สิทธิพิเศษแก่เจ้าหนี้ในอันที่จะได้รับชำระหนี้ก่อนเจ้าหนี้อื่นที่ไม่มีบุริมสิทธิแต่หาได้หมายความว่าเมื่อผู้ร้องไม่มีบุริมสิทธิแล้วสิทธิของผู้ร้องในอันที่จะเรียกร้องเอาค่าภาษีอากรสูญสิ้นไปไม่ผู้ร้องก็คงเป็นเจ้าหนี้อยู่ แต่ไม่มีบุริมสิทธิที่จะได้รับชำระหนี้ก่อนเจ้าหนี้อื่นเท่านั้น

กรมอนามัยได้ส่งเงินงบประมาณเป็นค่าใช้จ่ายของสถานีอนามัยจังหวัดไปให้ผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นผู้รับเงิน
ผู้ว่าราชการจังหวัดมอบฉันทะให้สารวัตรสุขาภิบาลแผนกอนามัยไปรับเงินแทนแล้วสารวัตรสุขาภิบาลยักยอกเงินนั้นไปเนื่องจากความประมาทเลินเล่อของผู้ว่าราชการจังหวัดและอนามัยจังหวัดดังนี้เป็นกรณีละเมิดต้องใช้อายุความ 1 ปี ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 448 วรรคหนึ่งโดยนับแต่วันที่กระทรวงการคลังได้รับทราบการยักยอกจากสำนวนการสอบสวน และความเห็นของคณะกรรมการที่สอบสวนเรื่องยักยอกเงินรายนี้

ภารจำยอมในเรื่องทางเดินเป็นทรัพย์สิทธิอย่างหนึ่งกฎหมายเพ่งเล็งถึงความสำคัญของที่ดิน ไม่ใช่ส่วนตัวบุคคลผู้เป็นเจ้าของ
ตอนแรกโจทก์ที่ 1 เช่าที่ดินสามยทรัพย์ปลูกบ้านอยู่ และโจทก์ที่ 2 เช่าบ้านอีกหลังหนึ่งอยู่ในที่ดินนั้นด้วยระหว่างนั้นโจทก์ทั้งสองใช้ทางพิพาทเดินเข้าออกสู่ทางสาธารณเรื่อยมา ตอนหลังโจทก์ทั้งสองซื้อที่ดินนั้น และคงใช้ทางพิพาทเดินตลอดมาเมื่อรวมระยะเวลาทั้ง 2 ตอนเกิน 10 ปี โจทก์ย่อมได้ภารจำยอมในทางพิพาทโดยอายุความ

กฎหมายมิได้ห้ามคิดเอาดอกเบี้ยจากต้นเงินกู้เกิน 5 ปี เป็นแต่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 166เกี่ยวกับสิทธิฟ้องเรียกดอกเบี้ยที่ค้างส่งหรือค้างชำระว่าให้มีกำหนดอายุความ 5 ปี เท่านั้น

คดีก่อนศาลชั้นต้นพิพากษาให้โจทก์ (คือจำเลยในคดีก่อน)ชำระเงิน 3 ล้านบาทเศษแก่จำเลย (คือโจทก์ในคดีก่อน) คดีอยู่ในระหว่าง อุทธรณ์ โจทก์ จำเลย ทำสัญญาประนีประนอมยอมความเป็นหนังสือกันนอกศาลว่าจำเลยยอมรับเงินจากโจทก์เพียง 7 แสนบาท แทนการเรียกให้ชำระหนี้ตามคำพิพากษา และได้รับเงิน 7 แสนบาทไปแล้ว ต่อมาศาลอุทธรณ์พิพากษายืน ไม่มีฝ่ายใดฎีกาจำเลย (ซึ่งเป็นโจทก์ในคดีก่อน)จะขอให้บังคับคดีตามคำพิพากษานั้นหาได้ไม่
ในกรณีข้างต้น เมื่อโจทก์ในคดีก่อนขอให้ศาลออกคำบังคับคดีตามคำพิพากษา และจำเลยในคดีก่อนอุทธรณ์ฎีกาคัดค้านการที่ศาลชั้นต้นออกคำบังคับโดยอ้างสัญญาประนีประนอมดังกล่าวก็ดี จำเลยในคดีก่อนก็มีสิทธิมายื่นฟ้องโจทก์ในคดีก่อนขอให้บังคับโจทก์ในคดีก่อนปฏิบัติตามสัญญาประนีประนอมยอมความดังกล่าวอีกได้ไม่เป็นฟ้องซ้ำเพราะคดีก่อนเป็นการโต้เถียงกันชั้นบังคับคดี คดีใหม่เป็นเรื่องฟ้องตามสัญญาประนีประนอมยอมความ

หญิงต่างด้าวทำการสมรสกับคนไทยตามประเพณี ถือว่ายังมิใช่เป็นสามีภริยากันโดยชอบด้วยกฎหมาย เพราะยังมิได้มีการจดทะเบียนสมรสกัน หญิงนั้นจะอาศัยสิทธิในฐานะภริยาคนสัญชาติไทย ยื่นคำร้องต่อศาล เพื่อได้รับสิทธิการเป็นคนสัญชาติไทยตามความในมาตรา 8 แห่งพ.ร.บ. สัญชาติไทย พ.ศ. 2495 มิได้

นิติบุคคลที่จะเป็นตัวแทนฟ้องความแทนผู้อื่นนั้นไม่จำต้องมีวัตถุประสงค์เป็นตัวแทนฟ้องความอีกต่างหาก หากเรื่องที่ฟ้องความนั้นอยู่ภายในขอบเขตวัตถุประสงค์ของนิติบุคคลนั้น นิติบุคคลนั้นก็ย่อมเป็นตัวแทนฟ้องความตามที่ได้รับมอบอำนาจได้

ผู้ส่งสินค้าออกทำคำรับรองจะขายเงินตราต่างประเทศแก่ธนาคารแห่งประเทศไทยตามวิธีการแห่ง พระราชบัญญัติควบคุมการแลกเปลี่ยนเงิน2485 ผู้รับสินค้าออกต้องผูกพันตามคำรับรองนั้น กระทรวงการคลังฟ้องเรียกให้ขายเงินตราหรือค่าเสียหายได้ภายใน 10 ปี ตาม มาตรา164 อันเป็นอายุความทั่วไป

จำเลยผิดสัญญาไม่มีไม้ขายให้โจทก์โจทก์จึงถูกคนภายนอกปรับฐานผิดสัญญาอีกต่อหนึ่งแม้โจทก์จะยังไม่ชำระค่าปรับนั้นแต่โจทก์ได้ขอซื้อเงินตราต่างประเทศเพื่อส่งไปให้คนภายนอกตามจำนวนที่ตกลงกันแล้ว โจทก์เรียกให้จำเลยใช้ค่าเสียหายในจำนวนเงินนี้ได้