คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ. ม. 1625

ผู้ตายมีภริยาโดยชอบด้วยกฎหมายอยู่ก่อน ต่อมาภริยาได้แยกร้างไปอยู่ต่างหากโดยมิได้หย่าขาดจากกัน โจทก์ผู้ตายจึงมาอยู่กินด้วยกันฉันสามีภริยา โดยมิชอบด้วยกฎหมาย โจทก์กับผู้ตายได้ช่วยกันทำมาหากินโดยภริยาเก่ามิได้มาร่วมปะปนด้วย โจทก์ได้นำทรัพย์ของโจทก์มาให้ผู้ตายหาดอกผล และได้ทำการค้าขาย ช่วยผู้ตายเก็บค่าเช่าดังนี้ ถือได้ว่าผู้ตายและโจทก์ทำมาหาได้ร่วมกัน จึงเป็นเจ้าของร่วมและมีส่วนเท่ากัน เมื่อผู้ตายตายภรรยาเก่าจึงไม่มีสิทธิในทรัพย์ส่วนที่เป็นของภรรยาใหม่แต่อย่างใด

ผู้ตายมีภริยาโดยชอบด้วยกฎหมายอยู่ก่อน ต่อมาภริยาได้แยกร้างไปอยู่ต่างหากโดยมิได้หย่าขาดจากกัน โจทก์ผู้ตายจึงมาอยู่กินด้วยกันฉันสามีภริยา โดยมิชอบด้วยกฎหมาย โจทก์กับผู้ตายได้ช่วยกันทำมาหากินโดยภริยาเก่ามิได้มาร่วมปะปนด้วย โจทก์ได้นำทรัพย์ของโจทก์มาให้ผู้ตายหาดอกผล และได้ทำการค้าขาย ช่วยผู้ตายเก็บค่าเช่า ดังนี้ ถือได้ว่าผู้ตายและโจทก์ทำนามาได้ร่วมกัน จึงเป็นเจ้าของร่วมและมี่ส่วนเท่ากัน เมื่อผู้ตาย ตายภรรยาเก่าจึงไม่มีสิทธิในทรัพย์ส่วนที่เป็นของภรรยาใหม่แต่อย่างใด

แม้ภริยาจะมีชื่อในโฉนดถือกรรมสิทธิ์แต่ผู้เดียว ที่ดินก็อาจเป็นสินสมรสระหว่างสามีภริยานั้นได้
ผู้จัดการมรดกย่อมมีสิทธิเรียกร้องให้ผู้ดูแลรักษาทรัพย์มรดกส่งมอบโฉนดที่ดินเพื่อจัดการต่อไปตามหน้าที่
จำเลยทราบดีว่าทรัพย์ที่จำเลยรับมอบให้ดูแลรักษาเป็นทรัพย์มรดก จำเลยกลับไม่ยอมส่งแก่โจทก์ซึ่งเป็นผู้จัดการมรดก จึงควรต้องรับผิดชดใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแทนโจทก์

แม้ภริยาจะมีชื่อในโฉนดถือกรรมสิทธิ์แต่ผู้เดียว ที่ดินก็อาจเป็นสินสมรสระหว่างสามีภริยานั้นได้
ผู้จัดการมารดาย่อมมีสิทธิเรียกร้องให้ผู้ดูแลรักษาทรัพย์มรดกส่งมอบโฉนดที่ดินเพื่อจัดการต่อไปตามหน้าที่
จำเลยทราบดีว่าทรัพย์ที่จำเลยรับมอบให้ดูแลรักษาเป็นทรัพย์มรดก จำเลยกลับไม่ยอมส่งแก่โจทก์ซึ่งเป็นผู้จัดการมรดก จึงควรต้องรับผิดชดใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแทนโจทก์

ภริยาซึ่งได้ทิ้งสามีไปมีสามีใหม่ตั้ง 20 ปี ก่อนใช้ ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 5 ถือว่าขาดจากกันตามกฎหมายลักษณะผัวเมีย และไม่มีสิทธิได้ส่วนสมรส (อ้างฎีกาที่ 123/2464, และฎีกาที่ 409/129)

โจทก์ในคดีอนาถาขอเสียเงินค่าธรรมเนียม เจ้าพนักงานลืมเรียกค่าอ้างพินัยกรรมมารู้กันภายหลังที่ศาลพิพากษาแล้ว โจทก์ก็ขอชำระค่าอ้างให้ถูกต้องได้(อ้างฎีกาที่1033/82)
ศาลมีอำนาจที่จะฟังข้อเท็จจริงเป็นยุติและงดไม่สืบพยานที่คู่ความร้องขอสืบได้
บัญชีทรัพย์ที่ผู้ตายทำขึ้นนั้นไม่มีกฎหมายบังคับว่าผู้ตายจะต้องลงชื่อกำกับไว้ด้วย
เจ้าของที่ดินย่อมตีราคาที่ดินของตนได้ตามราคาที่ตนพอใจเจ้าของห้องแถวบนที่ดินนั้นจะขอให้ศาลกะราคาที่ดินเพื่อบรรเทาความเสียหายของตนนั้นไม่ได้

โจทก์ในคดีอนาถาขอเสียเงินค่าธรรมเนียม เจ้าพนักงานลืมเรียกค่าอ้างพินัยกรรม์มารู้กันภายหลังที่ศาลพิพากษาแล้ว โจทก์ก็ขอชำระค่าอ้างให้ถูกต้องได้ (อ้างฎีกาที่ 1033/82)
ศาลมีอำนาจที่จะฟังข้อเท็จจริงเป็นยุตติและงดไม่สืบพะยานที่คู่ความร้องขอสืบได้
บัญชีทรัพย์ที่ผู้ตายทำขึ้นนั้นไม่มีกฎหมายบังคับว่า ผู้ตายจะต้องลงชื่อกำกับไว้ด้วย
เจ้าของที่ดินย่อมตีราคาที่ดินของตนได้ตามราคาที่ตนพอใจ เจ้าของห้องแถวบนที่ดินนั้นจะขอให้ศาลกะราคาที่ดินเพื่อบรรเทาความเสียหายของตนนั้นไม่ได้