คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ. ม. 1358

การที่เจ้าของร่วมในหนี้จำนวนหนึ่ง แต่คนเดียวได้เอาเงินจำนวนนั้นไปรับจำนองที่พิพาท และได้ขอพิสูจน์หนี้จำนอง เต็มตามสัญญาจำนองตลอดจนได้ซื้อทอดตลาดที่พิพาทโอนใส่ชื่อเป็นผู้ซื้อแต่คนเดียว ก็ดี ดังนี้ถือว่าเป็นการจัดการแทนเจ้าของร่วมคนอื่นๆด้วย ซึ่งไม่จำต้องมีหลักฐานการตั้งตัวแทนและจะยกอายุความได้สิทธิหรือเสียสิทธิ์ มาต่อสู้ไม่ได้ เจ้าของร่วมคนอื่นฟ้องขอแบ่งแยกส่วนกรรมสิทธิ์ในที่พิพาทได้

โจทก์จำเลยเป็นสามีภรรยากัน แต่มิได้จดทะเบียนสมรส ระหว่างอยู่กินด้วยกันโจทก์ได้ที่ดินมาจากผู้อื่น และลงชื่อจำเลยซึ่งเป็นภรรยาลงในใบเหยียบย่ำ ตามพฤติการณ์โจทก์จำเลยต่างมีกรรมสิทธิ์ในทรัพย์นั้นร่วมกัน การที่โจทก์ยอมให้จำเลยมีชื่อในใบเหยียบย่ำแต่ผู้เดียว ไม่เป็นข้อแสดงว่าโจทก์สละสิทธิ์ให้จำเลย

โจทก์,จำเลยเป็นสามีภรรยากัน แต่มิได้จดทะเบียนสมรส ระหว่างอยู่กินด้วยกัน โจทก์ได้ที่ดินมาจากผู้อื่น และลงชื่อจำเลยซึ่งเป็นภรรยาลงในใบเหยียบย่ำ ตามพฤตติการณ์ โจทก์,จำเลยต่างมีกรรมสิทธิในทรัพย์นั้นร่วมกัน การที่โจทก์ยอมให้จำเลยมีชื่อในใบเหยียบย่ำแต่ผู้เดียว ไม่เป็นข้อแสดงว่าโจทก์สละสิทธิให้จำเลย.

โจทก์เป็นผู้มีชื่อในหน้าโฉนดนั้น เมื่อข้อเท็จจริงปรากฏว่าโจทก์มิเคยได้เข้ามาเกี่ยวข้องกับที่ดินรายพิพาท. จำเลยและผู้ร้องสอดได้แบ่งครอบครองกันเป็นส่วนเป็นสัดโดยสงบและเปิดเผยเป็นเวลาเกือบ 20 ปี. เช่นนี้โจทก์หามีสิทธิฟ้องขอแบ่งได้ไม่. ตามกฎหมายที่ดินฯ ผู้มีชื่อในหน้าโฉนดถือว่าเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์. ผู้ใดกล่าวอ้างว่าตนเป็นผู้มีกรรมสิทธิ์อันแท้จริง. ต้องนำสืบหักล้างข้อสันนิษฐานนั้น.

ผู้มีชื่อไนหน้าโฉนดเมื่อข้อเท็ดจิงปรากตว่าโจทมิเคยได้เข้ามาเกี่ยวข้องกับที่ดินรายพิพาท จำเลยและผู้ร้องสอดได้แบ่งครอบครองกันเปนส่วนเปนสัดโดยสงบและเปิดเผยเปนเวลาเกือบ 2 0 ปี เช่นนี้โจทหามีสิทธิฟ้องขอแบ่งได้ไม่ , ตามกดหมายที่ดิน ฯ ผู้มีชื่อไนหน้าโฉนดถือว่าเปนเจ้าของกัมสิทธิ ผู้ไดกล่าวอ้างว่าตนเปนผู้มีกัมสิทธิอันแท้จริง ต้องนำสืบหักล้างข้อสันนิถานนั้น

โจทก์จำเลยเป็นเจ้าของทรัพย์ร่วมกัน แม้ในฟ้องไม่ได้ระบุว่าจำเลยได้จัดการทรัพย์ให้เกิดผลประโยชน์อะไรขึ้น ซึ่งโจทก์ควรได้รับส่วนแบ่ง ก็เป็นฟ้องที่รับไว้พิจารณาได้เจ้าของร่วมกันจะเรียกส่วนแบ่งจากเจ้าของร่วมซึ่งเข้าจัดการทรัพย์โดยคิดส่วนแบ่งตามอัตราที่ให้ผู้อื่นเช่าทรัพย์นั้นไม่ได้

การที่บิดากับบุตร์เป็นเจ้าของที่ดินร่วมกันนั้น ย่อมจะต้องสันนิษฐานว่าต่างครอบครองที่ดินเพื่อตนเองและแทนกัน
เจ้าของร่วมคนหนึ่งออกจากที่ดินไปยังคงถือว่าเจ้าของ+อีกคนหนึ่งครอบครองที่ดินแทนอยู่ตราบเท่าที่ยังมิได้บอกกล่าวไปว่าจะครอบครองเพื่อฉะเพาะตนเองและไม่ยอมครอบครองแทนเจ้าของร่วมที่ออำไปนั้น+ไป
ระหว่างที่ถือว่าครอบครองแทนนี้จะยกขึ้นเป้นข้ออ้างหาได้กรรมสิทธิโดยปรปักษ์ได้

เจ้าของที่ดินร่วมกันจะห้ามมิให้เจ้าของร่วมอีกฝ่ายหนึ่งเข้าเกี่ยวข้องในที่ดินมิได้ที่ดินสินสมรสที่มีชื่อภรรยาเป็นเจ้าของถือกรรมสิทธินั้นสามีย่อมมีส่วนเป็นเจ้าของด้วยตามกฎหมาย การที่ภรรยาหายไปเกินปีแล้วนั้น ไม่ทำให้สามีขาดสิทธิเรียกร้องส่วนอันตนมีกรรมสิทธิอยู่แล้วนั้น