คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ. ม. 388

สิทธิของคู่สัญญาฝ่ายหนึ่งจะบังคับเอาแก่คู่สัญญาอีกฝ่ายหนึ่งในกรณีที่มีการผิดนัดไม่ชำระหนี้เกิดขึ้นนั้น ย่อมมีอยู่ 2 ประการ คือการบังคับให้คู่สัญญาปฏิบัติการชำระหนี้ตามมูลหนี้นั้นประการหนึ่ง กับการเรียกร้องให้ได้กลับคืนสู่ฐานะเดิมรวมทั้งเรียกร้องค่าเสียหายอีกประการหนึ่ง และในกรณีที่ฝ่ายหนึ่งผิดสัญญา สิทธิของอีกฝ่ายหนึ่งมีอีกประการหนึ่ง คือเมื่อไม่ต้องการให้สัญญานั้นผูกพันกันต่อไป ก็คือสิทธิเลิกสัญญาตาม ป.ม.แพ่งฯ มาตรา 387-388 ซึ่งเมื่อคู่สัญญาฝ่ายหนึ่งได้ใช้สิทธิเลิกสัญญาแล้วผลก็มีแต่ทางเดียวคือคู่สัญญาแต่ละฝ่ายจะได้กลับคืนสู่ฐานเดิมแต่หากระทบกระทั่งถึงสิทธิเรียกร้องค่าเสียหายไม่ตามมาตรา 391 ผู้จะขายที่ดินผิดสัญญาผู้จะซื้อจึงบอกเลิกสัญญาและให้ผู้จะขายคืนมัดจำกับใช้เบี้ยปรับนั้น ผู้จะซื้อก็คงมีแต่สิทธิกลับคืนสู่ฐานะเดิมและเรียกค่าเสียหายเท่านั้น จะขอให้บังคับให้โอนที่ดินแก่ตนอีกไม่ได้ เพราะได้บอกเลิกสัญญาแล้ว

สิทธิของคู่สัญญาฝ่ายหนึ่งจะบังคับเอาแก่คู่สัญญาอีกฝ่ายหนึ่งในกรณีที่มีการผิดนัดไม่ชำระหนี้เกิดขึ้นนั้น ย่อมมีอยู่ 2 ประการ คือการบังคับให้คู่สัญญาปฏิบัติการชำระหนี้ตามมูลหนี้นั้นประการหนึ่ง กับการเรียกร้องให้ได้กลับคืนสู่ฐานะเดิมรวมทั้งเรียกร้องค่าเสียหายอีกประการหนึ่ง และในกรณีที่ฝ่ายหนึ่งผิดสัญญา สิทธิของอีกฝ่ายหนึ่งมีอีกประการหนึ่งคือเมื่อไม่ต้องการให้สัญญานั้นผูกพันกันต่อไปก็คือสิทธิเลิกสัญญาตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 387-388 ซึ่งเมื่อคู่สัญญาฝ่ายหนึ่งได้ใช้สิทธิเลิกสัญญาแล้วผลก็มีแต่ทางเดียวคือคู่สัญญาแต่ละฝ่ายจะได้กลับคืนสู่ฐานะเดิม แต่หากกระทบกระทั่งถึงสิทธิเรียกร้องค่าเสียหายไม่ตามมาตรา 391 ผู้จะขายที่ดินผิดสัญญาผู้จะซื้อจึงบอกเลิกสัญญาและให้ผู้จะขายคืนมัดจำกับใช้เบี้ยปรับนั้น ผู้จะซื้อก็คงมีแต่สิทธิกลับคืนสู่ฐานะเดิมและเรียกค่าเสียหายเท่านั้น จะขอให้บังคับให้โอนที่ดินแก่ตนอีกไม่ได้ เพราะได้บอกเลิกสัญญาแล้ว

ผู้เช่ายังไม่เข้าครอบครองทรัพย์ที่เช่าตามกำหนดและยังยอมให้ผู้ให้เช่ามอบทรัพย์ให้ผู้อื่นเช่าต่อไป โดยให้ผู้ให้เช่าคืนเงินค่าเช่าให้แก่ตนดังนี้ ถือได้ว่า เป็นการบอกเลิกสัญญาเช่าซึ่งคู่สัญญาจะต้องกลับคืนสู่ฐานะเดิม
ฟ้องโจทก์หาว่าจำเลยผิดสัญญาเช่าไม่ส่งบ้านให้โจทก์ครอบครองและได้กล่าวไว้ด้วยว่าจำเลยยินยอมคืนค่าเช่าให้โจทก์แล้ว ซึ่งจำเลยไม่ได้ต่อสู้ในข้อนี้ ศาลบังคับให้จำเลยคืนค่าเช่าได้ ไม่เป็นการนอกฟ้อง

สัญญาที่มีกำหนดระยะเวลาแน่นอนว่าต้องจ่ายค่าจ้างเป็นรายเดือนนั้น ถ้าไม่จ่ายภายใน 1 เดือนก็ถือว่าผิดสัญญามิพักต้องบอกกล่าวให้ชำระหนี้อีก. ประมวลวิธีพิจารณาแพ่งการแปลเอกสาร อำนาจฟ้อง
ประมวลแพ่งฯมาตรา 113 สัญญาที่มีข้อความตัดอำนาจคู่สัญญามิให้ฟ้องร้องยังโรงศาล ข้อความนั้นเป็นโมฆะกรรม

แปลสัญญา มัดจำ เช่าทรัพย์ เช่าเหมืองทำ 2 แปลงในสัญญาใช้คำว่า "เหมืองรายนี้" คิดค่าเช่าจากจำนวนแร่ที่ขุดได้ ผู้เช่าทำแต่เหมืองเล็ก ไม่ทำเหมืองใหญ่ในกำหนดเวลา ถือว่าทำผิดสัญญาในข้อสัญญาไม่ปรากฎว่าให้เช่าช่วงให้ ผู้เช่าจะเอาไปให้เช่าช่วงไม่ได้ เงินมัดจำที่ให้ไว้เป็นประกันการปฏิบัติตามสัญญานั้นเมื่อทำผิดสัญญาก็ริบได้

สัญญาเช่าที่ดิน เปลี่ยนแปลงแก้ไขสัญญาเดิมด้วยวาจาเช่าที่ดินตกลงกันให้ส่งค่าเช่าเปนรายเดือน ต่อมาผู้ให้เช่าบอกผู้เช่าให้ส่งค่าเช่ากันเมื่อครบกำหนดสัญญาเช่า จำเลยจึงไม่ส่งเปนรายเดือนดังนี้ จะว่าจำเลยผิดสัญญาและยกเปนเหตุเลิกสัญญายังไม่ได้