คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ. ม. 72

ผู้ใดมีชื่อในโฉนดที่ดิน ย่อมสันนิษฐานในเบื้องต้นว่ามีกรรมสิทธิ์ในที่ดินนั้น จนกว่าจะถูกพิสูจน์หักล้างเสีย
มัสยิดที่ยังมิได้จดทะเบียนเป็นนิติบุคคลย่อมไม่อยู่ในฐานะรัรบอุทิศทรัพย์สินที่มีผู้จะอุทิศให้
อ้างฎีกาที่ 792/2497

ในช่องคู่ความในฟ้องใส่ว่า วัดเป็นจำเลยที่ 1 ในคำบรรยายฟ้องมีความรวมๆ ว่าจำเลยจ้างเหมาโจทก์ โดยมิได้บรรยายว่าวัดซึ่งเป็นนิติบุคคลนั้นได้ทำสัญญาว่าจ้างโดยใครเป็นผู้แทน คำฟ้องเช่นนี้ก็ถือว่า โจทก์ได้ฟ้องวัดในสภาพนิติบุคคลให้มีความรับผิดขอบตามคำขอท้ายฟ้องของโจทก์ด้วย และวัดก็มิได้โต้แย้งว่าวัดมิได้เป็นคู่สัญญากับโจทก์ จึงไม่มีประเด็นว่าวัดไม่ต้องรับผิดเพราะมิได้เป็นคู่สัญญาแต่ประการใด
ประชุมใหญ่ ครั้งที่ 32/2503

วัดอันเป็นนิติบุคคลฟ้องความโดยมอบอำนาจให้ไวยาวัจกรเป็นผู้ดำเนินคดี ต่อมาไวยาวัจกรถึงแก่กรรมเสียก่อนวันยื่นอุทธรณ์ ดังนี้ ก็หาทำให้ใบแต่งทนายที่ไวยาวัจกรลงชื่อแต่งทนายไว้สิ้นสุดไปไม่ ทนายความคงดำเนินกระบวนพิจารณาได้ต่อไป เพราะถือว่าทนายความยังเป็นทนายของโจทก์อยู่

วัดอันเป็นนิติบุคคลฟ้องความโดยมอบอำนาจให้ไวยาวัจกรเป็นผู้ดำเนินคดี ต่อมาไวยาวัจกรถึงแก่กรรมเสียก่อนวันยื่นอุทธรณ์ดังนี้ก็หาทำให้ใบแต่งทนายที่ไวยาวัจกรลงชื่อแต่งทนายไว้สิ้นสุดไปไม่ทนายความคงดำเนินกระบวนพิจารณาได้ต่อไป เพราะถือว่าทนายความยังเป็นทนายของโจทก์อยู่

กรมพลาธิการทหารบกและกรมยกกระบัตรทหารบก แม้จะเรียกว่า"กรม" แต่ตามกฎหมายถือเพียงเป็นส่วนหนึ่งในกองทัพบก ซึ่งเป็นกรมเท่านั้น จึงไม่มีฐานะเป็นนิติบุคคล โจทก์จะฟ้องให้รับผิดชอบฐานเป็นนิติบุคคลไม่ได้
เมื่อศาลคำนวณว่าค่าปรับที่จำเลยปรับเอาแก่โจทก์ตามสัญญา ในการที่โจทก์ส่งของให้ไม่ถูกต้อง โดยเทียบกับค่าปรับทั้งหมดที่จะปรับเอาแก่โจทก์ได้ เมื่อโจทก์ไม่ปฏิบัติตามสัญญาเลย ถ้าเห็นสูงเกินไป ศาลอาจลดค่าปรับลงเท่าที่เห็นสมควรได้

กรมพลาธิการทหารบก และกรมยกกระบัตรทหารบก แม้จะเรียกว่า "กรม" แต่ตามกฎหมายถือเพียงเป็นส่วนหนึ่ง ในกองทัพบก ซึ่งเป็นกรมเท่านั้น จึงไม่มีฐานะเป็นนิติบุคคล โจทก์จะฟ้องให้รับผิดชอบฐานเป็นนิติบุคคลไม่ได้
เมื่อศาลคำนวณว่า ค่าปรับที่จำเลยปรับเอาแก่โจทก์ตามสัญญา ในการที่โจทก์ส่งของให้ไม่ถูกต้อง โดยเทียบกับค่าปรับทั้งหมดที่จะปรับเอาแก่โจทก์ได้เมื่อโจทก์ไม่ปฏิบัติตามสัญญาเลย ถ้าเห็นสูงเกินไป ศาลอาจลดค่าปรับลงเท่าที่เห็นสมควรได้.

เอกสารสัญญากู้ซึ่งบริษัทจำกัดอันเป็นนิติบุคคลกู้เงินบุคคลอื่นมาหมุนเวียนในธุระกิจการค้าโดยทางกรรมการของบริษัทที่กระทำไปโดยชอบด้วยอำนาจหน้าที่และข้อบังคับทั้งข้อบังคับก็มิได้ระบุห้ามการกู้ยืมย่อมอยู่ในวัตถุประสงค์ของบริษัทจึงเป็นนิติกรรมอันใช้บังคับได้ตาม ก.ม.หาใช่เป็นการกระทำนอกวัตถุประสงค์ หรือส่วนตัวกรรมการผู้นั้นไม่

เอกสารสัญญากู้ซึ่งบริษัทจำกัดอันเป็นนิติบุคคลกู้เงินบุคคลอื่นมาหมุนเวียนในธุรกิจการค้า โดยทางกรรมการของบริษัทที่กระทำไปโดยชอบด้วยอำนาจหน้าที่และข้อบังคับ ทั้งข้อบังคับก็มิได้ระบุห้ามการกู้ยืม ย่อมอยู่ในวัตถุประสงค์ของบริษัทจึงเป็นนิติกรรมอันใช้บังคับได้ตามกฎหมาย หาใช่เป็นการกระทำนอกวัตถุประสงค์หรือส่วนตัวกรรมการผู้นั้นไม่

คณะกรมการจังหวัดคณะกรมการอำเภอตาม พ.ร.บ.ระเบียบราชการบริหาร 2495 ไม่มีฐานะเป็นนิติบุคคล
โจทย์ฟ้องระบุตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัด ตำแหน่งนายอำเภอ แต่อ้างว่าฟ้องในนามคณะกรมการจังหวัด คณะกรมการอำเภอ ซึ่งไม่มีฐานะเป็นนิติบุคคลจึงไม่มีอำนาจฟ้อง

คณะกรมการจังหวัด คณะกรมการอำเภอตาม พระราชบัญญัติระเบียบราชการบริหาร 2495 ไม่มีฐานะเป็นนิติบุคคล
โจทก์ฟ้องระบุตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัด ตำแหน่งนายอำเภอแต่อ้างว่าฟ้องในนามคณะกรมการจังหวัด คณะกรมการอำเภอซึ่งไม่มีฐานะเป็นนิติบุคคลจึงไม่มีอำนาจฟ้อง