คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.วิ.พ. ม. 182

โจทก์ฟ้องหาว่า จำเลยบุกรุกปลูกต้นกล้วยในที่ดิน อันอยู่ในเขตโฉนดของโจทก์ จำเลยต่อสู้ว่า ที่ตรงนั้นเป็นของจำเลยและอยู่นอกเขตโฉนดของโจทก์ โจทก์จำเลยจึงตกลงตั้งประเด็นท้ากันโดยให้เจ้าพนักงานที่ดิน ไปรังวัดสอบเขตถ้าต้นกล้วยอยู่นอกเขตโฉนดของโจทก์ โจทก์ยอมแพ้ ถ้าอยู่ในโฉนด จำเลยยอมแพ้ เจ้าพนักงานไปรังวัดทำแผนที่มาส่งศาล ปรากฏว่าต้นกล้วยอยู่นอกเขตโฉนดของโจทก์ดังนี้ โจทก์จะขอสืบพยานในข้อครอบครองต่อไปไม่ได้ เพราะเป็นการเปลี่ยนประเด็นตามที่ตกลงท้ากัน
ในกรณีข้างต้น โจทก์จะเปลี่ยนประเด็นได้ ก็ต้องได้ความว่า เจ้าพนักงานไม่สามารถรังวัดได้ตามที่ท้ากัน

โจทก์ฟ้องขับไล่อ้างว่าเป็นที่ของตน จำเลยให้การว่า ที่พิพาทเป็นที่ของตน โดยตนได้โก่นสร้างมา แต่นำสืบว่าตนโก่นสร้างมา 18 ไร่ ซื้อมา 1 ไร่ ดังนี้แม้จะไม่ตรงกับคำให้การ ก็ไม่เป็นข้อสำคัญ

โจทก์ฟ้องขับไล่อ้างว่าเป็นที่ของตน จำเลยให้การว่าที่พิพาทเป็นที่ของตน โดยตนได้โก่นสร้างมา แต่นำสืบว่าตนโก่นสร้างมา 18 ไร่ ซื้อมา 1 ไร่ ดังนี้ แม้จะไม่ตรงกับคำให้การ ก็ไม่เป็นข้อสำคัญ

คู่ความตกลงให้ถือเอาสิ่งของใดเป็นจุดสำหรับวัดเขตต์ที่พิพาท ถ้าหากสิ่งนั้นไม่มีอยู่แล้วคู่ความก็ต้องนำสืบในเรื่องเขตต์ที่ไปตามกระบวนความ

คู่ความตกลงให้ถือเอาสิ่งของใดเป็นจุดสำหรับวัดเขตที่พิพาทถ้าหากสิ่งนั้นไม่มีอยู่แล้ว คู่ความก็ต้องนำสืบในเรื่องเขตที่ไปตามกระบวนความ

โจทก์ซื้อที่ดินแล้วฟ้องขับไล่จำเลยฯ ต่อสู้ว่าได้ปกครองปรปักษ์มาเกิน 10 ปีแล้ว ดังนี้ถ้าโจทก์ไม่ยกกรณีตาม ป.ม.แพ่ง ฯ ม.1299 ขึ้นว่ากล่าวโจทก์ก็ย่อมแพ้คดีและประเด็นข้อนี้โจทก์ต้องนำสืบก่อน
โจทก์จำเลยแถลงกันในรายงานพิจารณาในเรื่องประเด็นนำสืบ ภายหลังโจทก์จะอุทธรณ์ฎีกาคัดค้านไม่ได้

การซื้อขายสังหาริมทรัพย์ราคาเกินห้าร้อยบาท ผู้ซื้อได้ชำระราคาแล้วแม้ไม่มีหลักฐานเป็นหนังสือก็ฟ้องขอให้ผู้ขายส่งทรัพย์ที่ซื้อได้ ฟ้องว่าจำเลยขายทรัพย์ให้ แล้วนำสืบว่าจำเลยไปซื้อมาจากอื่นแล้วเอามาขายเอากำไรจากโจทก์ ดังนี้ ไม่เป็นการสืบนอกประเด็น

การซื้อขางสังหาริมทรัพย์ ราคาเกินห้าร้อยบาท ผู้ซื้อได้ชำระราคาแล้ว แม้ไม่มีหลักถานเปนหนังสือฟ้องขอไห้ผู้ขายส่งทรัพย์ที่ซื้อได้
ฟ้องว่าจำเลยขายทรัพย์ไห้ แล้วนำสืบว่าจำเลยไปซื้อมาจากอื่นแล้วเอามาขายเอากำไรจากโจทดังนี้ ไม่เปนการสืบนอกประเด็น

คำสั่งของศาลชั้นต้นในเรื่องหน้าที่นำสืบที่ว่าให้คู่ความฝ่ายใดสืบ ก่อนสืบหลังนั้น ถ้าคู่ความไม่ได้โต้แย้งไว้เสียแต่ต้น จะมาอุทธรณ์คำสั่งนั้นในภายหลังไม่ได้

คำสั่งของสาลชั้นต้นไนเรื่องหน้าที่นำสืบที่ว่าไห้คู่ความฝ่ายไดสืบก่อนสืบหลังนั้นถ้าคู่ความไม่ได้โต้แย้งไว้เสียแต่ต้น จะมาอุธรน์คำสั่งนั้นไนพายหลังไม่ได้