คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ. ม. 1466

สามีโอนที่ดินสินเดิมของตนให้ภริยาในระหว่างอยู่กินด้วยกันโดยมิได้ระบุว่าให้เป็นสินส่วนตัว ทรัพย์นั้นย่อมตกเป็นสินสมรส
สามีทำพินัยกรรมยกทรัพย์ให้ภรรยาแล้วโอนทรัพย์นั้นให้ภรรยา แต่ทรัพย์นั้นตกเป็นสินสมรส ดังนี้ไม่ถือว่าข้อกำหนดในพินัยกรรมนั้นถูกเพิกถอนตาม ม.1696
ผู้ตายทำพินัยกรรมยกทรัพย์ให้ภรรยาและบุตร์ 2 คนและระบุว่า คนอื่นนอกจากนี้ไม่ให้ได้รับทรัพย์เป็นอันขาดนั้น ถือว่าเป็นการตัดทายาทอื่น ม.1608 (1)

เงินบำนาญของสามีนับว่าเป็นสินสมรส
ภิกษุฟ้องคดีร่วมกัน ผู้เป็นภรรยา แล้วขอถอนจากเป็นโจทก์มอบให้ผู้เป็นภรรยาดำเนินคดีตามลำพัง ต่อมายื่นคำแถลงว่าไม่เกี่ยวข้องแก่ทรัพย์และว่าคำร้องใดขัดกับคำแถลงนี้ให้ยกเลิกดังนี้ ถือว่าอนุญาตให้ภรรยาจัดการฟ้องคดีได้

เงินบำนาญของสามีนับว่าเป็นสินสมรส ภิกษุฟ้องคดีร่วมกับผู้เป็นภรรยา แล้วขอถอนจากเป็นโจทก์มอบให้ผู้เป็นภรรยาดำเนินคดีตามลำพัง ต่อมายื่นคำแถลงว่าไม่เกี่ยวข้องแก่ทรัพย์และว่าคำร้องใดขัดกับคำแถลงนี้ให้ยกเลิก ดังนี้ ถือว่าอนุญาตให้ภรรยาจัดการฟ้องคดีได้

ไนคดีที่มีผู้จัดการมรดก ทายาทไม่จำต้องฟ้องร้องพายไนอายุความมรดก 1 ปี เพราะอายุความย่อมสดุดหยุดลงตาม ม.173 ผู้วายชนม์ทำพินัยกัมยกทรัพย์ไห้โจท ต่อมาผู้วายชนม์ได้ขายไห้จำเลยที่ 1 และจำเลยก็ได้ต่อสู้ว่าเอาสินส่วนตัวไปซื้อที่รายพิพาทนี้ สาลดีกาฟังว่าคดียังไม่มีเหตุผลที่จะไห้เห็นว่าได้มีการแยกทรัพย์กัน ทรัพย์นั้นจึงเปนสมรส และโจทมีสิทธิที่จะได้รับทรัพย์ตามพินัยกัม

ในคดีที่มีผู้จัดการมรดก. ทายาทไม่จำต้องฟ้องร้องภายในอายุความมรดก 1 ปี เพราะอายุความย่อมสะดุดหยุดลงตามมาตรา173. ผู้วายชนม์ทำพินัยกรรมยกทรัพย์ให้โจทก์. ต่อมาผู้วายชนม์ได้ขายให้จำเลยที่ 1. และจำเลยก็ได้ต่อสู้ว่าเอาสินส่วนตัวไปซื้อที่รายพิพาทนี้. ศาลฎีกาฟังว่าคดียังไม่มีเหตุผลที่จะให้เห็นว่าได้มีการแยกทรัพย์กัน. ทรัพย์นั้นจึงเป็นสินสมรส และโจทก์มีสิทธิที่จะได้รับทรัพย์ตามพินัยกรรม. ประชุมใหญ่ ครั้งที่ 25-26/2485.

สามีภรรยาเกิดทะเลาะโต้เถียงกัน ภรรยาขอหนังสือหย่า สามี+เขียนให้ แล้วก็ไม่ได้ติดต่อเกี่ยวข้องกันอย่างสามีภรรยา+เลยตลอดเวลา 10 ปีเศษในระหว่างนี้สามีได้รับมรดกภรรยาจะฟ้องแบ่งทรัพย์นั้นไม่ได้

สามีภรรยาเกิดทะเลาะโต้เถียงกัน. ภรรยาขอหนังสือหย่าสามีก็เขียนให้. แล้วก็ไม่ได้ติดต่อเกี่ยวข้องกันอย่างสามีภรรยาอีกเลยตลอดเวลา 10 ปีเศษในระหว่างนี้สามีได้รับมรดก. ภรรยาจะฟ้องแบ่งทรัพย์นั้นไม่ได้.

เหมืองแร่ซึ่งภริยาอ้างว่าเป็นสินเดิมนั้น ถ้ามิได้สืบว่า เมื่อได้กับสามีมีราคาเท่าไรแล้ว ถือว่าคำนวณราคาไม่ได้ เหมืองแร่ลงทุนไว้ก่อนแต่งงาน 3,000 บาท แต่งงานแล้วขายได้ 800 บาทภริยาได้สืบว่าเมื่อแต่งงานแล้วราคาเท่าไร ถือว่าเป็นสินเดิม 800 บาท +ทรัพย์เป็นสินเดิมอันอาจใช้ประกอบอาชีพตามฐานะได้แล้ว แม้มิได้นำมามอบให้สามี ก็หักสมรสใช้เดิมซึ่งสูญไปนั้นได้ สามีเอาเงินสมรสไปซื้อทรัพย์ให้บุตรที่ติดมาโดยความยินยอมของภริยา ทรัพย์นั้นเป็นสิทธิแก่บุตร ผู้จัดการร้านค้าของบิดาเอาเงินของร้านไปปลูกสร้างในที่ดินของตัว ถือว่าสิ่งปลูกสร้างเป็นของผู้จัดการแทนนั้น แต่ถ้าเอาไปซื้อทั้งทีดินและสิ่งปลูกสร้าง ก็ถือว่าทรัพย์ที่ซื้อเป็นของร้าน ฟ้องเรียกสินเดิมสินสมรสจากผู้รับมรดกผู้ตาย ได้ความว่าจำเลยเป็นหนี้ผู้ตาย ศาลไม่ตัดสินให้จำเลยใช้เงินที่เป็นหนี้นั้น

เหมืองแร่ซึ่งภริยาอ้างว่าเป็นสินเดิมนั้น. ถ้ามิได้สืบว่า เมื่อได้กับสามีมีราคาเท่าไรแล้ว. ถือว่าคำนวณราคาไม่ได้. เหมืองแร่ลงทุนไว้ก่อนแต่งงาน 3,000 บาท. แต่งงานแล้วรายได้ 800 บาท. ภริยามิได้สืบว่าเมื่อแต่งงานแล้วมีราคาเท่าไร. ถือว่าเป็นสินเดิม 800 บาท. มีทรัพย์เป็นสินเดิมอันอาจใช้ประกอบอาชีพตามฐานะได้แล้ว. แม้มิได้นำมามอบให้สามี. ก็หักสมรสใช้เดิมซึ่งสูญไปนั้นได้. สามีเอาเงินสมรสไปซื้อทรัพย์ให้บุตรที่ติดมาโดยความยินยอมของภริยา. ทรัพย์นั้นเป็นสิทธิแก่บุตร. ผู้จัดการร้านค้าของบิดาเอาเงินของร้านไปปลูกสร้างในที่ดินของตัว. ถือว่าสิ่งปลูกสร้างเป็นของผู้จัดการแทนนั้น.แต่ถ้าเอาไปซื้อทั้งที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง. ก็ถือว่าทรัพย์ที่ซื้อเป็นของร้าน. ฟ้องเรียกสินเดิมสินสมรสจากจำเลยซึ่งเป็นผู้รับมรดกผู้ตาย.ได้ความว่าจำเลยเป็นหนี้ผู้ตาย. ศาลไม่ตัดสินให้จำเลยใช้เงินที่เป็นหนี้นั้น.(ประชุมใหญ่ ครั้งที่ 10/2485).

สามีภริยาต่างทำพินัยกรรม์กันคนละฉะบับมีข้อความตรง+ยกทรัพย์ 2 อย่างอันเป็นสินสมรสระหว่างกันให้แก่บุคคล 3 แต่พินัยกรรม์ฉะบับของสามีไม่สมบูรณ์เพราะเหตุ+พะยานผู้ลุกนั่งตามกฎหมายดังนี้ เมื่อสามีตาย+ภริยา ภริยาย่อมได้รับมฤดกของสามีตามกฎหมายและเมื่อภริยาตายทรัพย์ทั้งหมดตกทอดไปตามพินัยกรรม์