คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.วิ.พ. ม. 1 (10)

คดีแพ่ง ในวันเริ่มต้นสืบพยานโจทก์ จำเลยทราบวันนัดแล้วไม่มาศาล ศาลจึงสั่งว่าจำเลยขาดนัดพิจารณาแล้วดำเนินการสืบพยานโจทก์ไปฝ่ายเดียว นั้น เป็นการชอบแล้ว ข้อที่จำเลยอ้างว่าพลั้งเผลอหลงลืมวันนัดนั้น หาใช่เหตุสมควรที่จะขอให้พิจารณาคดีใหม่ไม่

ประมวลรัษฎากร มาตรา 118 บัญญัติเพียงว่า ตราสารใดที่ไม่ปิดแสตมป์ครบจำนวนและได้ขีดฆ่าแล้วจะใช้เป็นพยานหลักฐานในคดีแพ่งไม่ได้ ไม่ได้บังคับถึงเวลาทีปิดหรือบุคคลผู้ปิดและขีดฆ่า
ศาลกำหนดให้โจทก์มีหน้าที่นำสืบ พยานโจทก์จำเลยไม่มาศาล ถือว่า จำเลยขาดนัดพิจารณาความประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 197 วรรค 2 และมาตรา 202

'วันสืบพยาน' หมายความว่าวันที่ศาลเริ่มต้นทำการสืบพยาน
จำเลยระบุพยานก่อนวันนัดสืบพยานครั้งแรก 2 วัน แต่พอถึงกำหนดนัดสืบ ได้มีการเลื่อนวันสืบพยานต่อไปอีกและได้มีการเริ่มต้นสืบพยานกันในภายหลังอีกเดือนเศษ ดังนี้จะถือว่าจำเลยระบุพยานผิดวิธีพิจารณาไม่ได้
โจทก์ฎีกาคัดค้านว่าจำเลยมิได้ส่งสำเนาเอกสารให้โจทก์ก่อนวันสืบพยานแต่ปรากฏตามรายงานการพิจารณาของศาลว่าโจทก์ไม่คัดค้านข้อนี้แล้ว จึงจะฎีกาในข้อที่ไม่ได้คัดค้านไว้หาได้ไม่

"วันสืบพยาน" หมายความว่าวันที่ศาลเริ่มต้นทำการสืบพยาน
จำเลยระบุพยานก่อนวันนัดสืบพยานครั้งแรก 2 วัน แต่พอถึงกำหนดนัดสืบได้มีการเลื่อนวันสืบพยานต่อไปอีกและได้มีการเริ่มต้นสืบพยานกันในภายหลังอีกเดือน เศษดังนี้จะถือว่าจำเลยระบุพยานผิดวิธีพิจารณาไม่ได้
โจทก์ฎีกาคัดค้านว่าจำเลยมิได้ส่งสำเนาเอกสารให้โจทก์ก่อนวันสืบพยาน แต่ปรากฎตามรายงานการพิจารณาของศาลว่าโจทก์ไม่คัดค้านข้อนี้แล้ว จึงจะฎีกาในข้อที่ไม่ได้คัดค้านไว้หาได้ไม่

ศาลชั้นต้นสั่งไม่รับระบุพยาน เพราะไม่ยื่นก่อนกำหนดวันสืบพยาน 3 วันคู่ความฝ่ายนั้นจึงยื่นคำร้องแถลงถึงความจำเป็นที่ไม่ได้ยื่นระบุพยานภายในกำหนด และขอให้อนุญาตให้ยื่นระบุพยานได้ดังนี้ ถือว่าเป็นการยื่นคำโต้แย้งคัดค้านตาม ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา226(2) แล้ว
วันสืบพยานตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 88นั้นหมายความถึงวันสืบพยานจริงๆ ไม่ใช่วันนัดสืบพยานแล้วไม่ได้สืบพยาน

คำว่า 'ให้ยื่นบัญชีระบุพยานต่อศาลก่อน วันสืบพยานไม่น้อยกว่า 3 วัน' นั้นหมายความถึง ก่อนวันที่ศาลเริ่มต้นทำการสืบพยานจริงๆไม่ใช่หมายความถึงวันนัดสืบพยานครั้งแรก (ประชุมใหญ่ครั้งที่ 1/2489)

คำว่า "ให้ยื่นบัญชีระบุพะยานต่อศาลก่อน วันสืบพะยาน ไม่น้อยกว่า 3 วัน" นั้นหมายความถึง ก่อนวันที่ศาลเริ่มต้นทำการสืบพะยานจริง ๆ ไม่ใช่หมายความถึงวันนัดสืบพะยานครั้งแรก

ไนคดีอาญาโจทจะต้องสืบไห้ปราสจากสงสัยว่าจำเลยทำผิดจิง แต่ไนคดีแพ่งสาลต้องดูพยานหลักถานของของทุกฝ่ายว่าเจือสมหนักข้างฝ่ายได แม้ไม่ถึงปราสจากสงสัยก็ไห้ฝ่ายนั้นชนะคดีได้
แม้ฝ่ายจำเลยอ้างเอกสารเปนพยานก็ต้องส่งสำเนาไห้แก่อีกฝ่ายหนึ่งก่อนวันสืบพยานโจทครั้งแรก
คำว่าก่อนสืบพยานตาม ม. 90 หมายถึงก่อนวันสืบพยานครั้งแรกตาม ม. 1(10)