คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
พรหม

บริษัท อำนาจฟ้อง กรรมการบริษัทมีอำนาจฟ้องความเกี่ยวกับกิจการของบริษัทตามอำนาจที่บริษัทมอบหมายให้ได้ การประชุมบริษัทซึ่งมีชอบด้วย กฎหมาย กรรมการบริษัทมีอำนาจร้องขอให้เพิกถอนการประชุมนนั้นเสียได้ตาม ม.1195 หลักการเข้าเป็นหุ้นส่วนหรือบริษัทจำต้องอาศัยความซื่อสัตย์สุจริตระวางกัน พ.ร.บ.ฎีกาอุทธรณ์ พ.ศ.2461 ม.4 ปัญหากฎหมาย การวินิจฉัยว่าการประชุมของบริษัทจะเป็นไปตามกฎหมายหรือไม่เป็นการวินิจฉัยข้อกฎหมาย

คดีเรื่องคัดค้านคำสั่งศาลเดิมที่ไม่ยอมรับฎีกาอย่างคนอนาถาเรียกว่าเป็นคดีไม่มีทุนทรัพย์ข้อที่ว่าคดีจะมีมูลพอชนะในคดีเช่นนี้หรือไม่นั้นถ้าเป็นปัญหาข้อเท็จจริงฎีกาไม่ได้ ปัญหาเกี่ยวกับความมากน้อยแห่งจำนวนค่าเสียหายที่ศาลกำหนดให้ เป็นปัญหาข้อเท็จจริง

คดีนี้โจทก์ฟ้องขอให้ห้ามจำเลยอย่าให้เกี่ยวข้องในที่ดิน(ของโจทก์) แลตั้งทุนทรัพย์มา 150 บาท แลเสียค่าขึ้นศาล 20 บาทเช่นคดีประเภทมไม่มีทุนทรัพย์ก็ดี ก็ยังคงถือว่าเป็นคดีที่มีทุนทรัพย์เพียง 150 บาท คู่ความอุทธรณ์ในปัญหาข้อเท็จจริงไม่ด้ (เทียบฎีกาที่ 356/2476)

พะยาน หน้าที่นำสืบในคดีอาชญานั้นโดยปกติตกอยู่แก่ฝ่ายโจทก์ผู้กล่าวหา แต่เมื่อโจทก์นำสืบแสดงได้ในเบื้องต้นว่าการกระทำของจำเลยเป็นความผิดแล้ว ถ้าจำเลยกล่าวอ้างข้อยกเว้นแก้ตัวอย่างไรเป็นหน้าที่ของจำเลยต้องนำสืบให้สมข้อต่อสู้ คดีที่โจทก์หาว่าจำเลยยิงช้างของโจทก์ จำเลยรับว่ายิงจริงโจทก์ไม่จำเป็นต้องนำสืบว่าจำเลยมิได้กระทำโดยป้องกันแต่จำเลยมีหน้าที่ต้องนำสืบว่าได้ยิงโดยป้องกันตามข้อต่อสู้

เมื่อผู้เช่าได้รับประโยชน์จากสัญญาเช่าทรัพย์พร้อมบูรณแล้วจะคัดค้านว่าผู้ให้เช่าไม่ใช่เจ้าของแลไม่ยอมชำระค่าเช่านั้นไม่ได้
อ้างฎีกาที่ 469/2472

ไต่สวนมูลฟ้องคำสั่งที่ศาลเดิมชั้นไต่สวนมูลฟอ้งสั่งยกข้อหาโดยอาศัยข้อเท็จจริงมีผลเช่นเดียวกับคำพิพากษา จึงเข้าอยู่ในความหมายแห่ง พ.ร.บ.อุทธรณ์มาตรา 3 ตามนัยฎีกาที่ 792/2476

คดีต้องห้ามมิให้อุทธรณ์ในข้อเท็จจริงตามกฎหมายข้างบนนี้ย่อมกินความถึงคดีมีคำสั่งด้วยเพราะมีลักษณวิธีการดำเนินเช่นเดียวกับคำพิพากษาคดีที่ศาลเดิมไต่สวนพะยานชั้นมูลฟ้องแล้วเห็นว่าคดีไม่มีมูลจึงให้ยกฟ้องโจทก์นั้นถ้าเป็นคดีมีโทษต้องด้วยข้อห้ามของพระราชบัญญัติลักษณอุทธรณ์แล้วโจทก์อุทรธรณ์ในข้อเท็จจริงไม่ได้

คำกล่าวว่า "บัดสีกูจะเตะปากมึงเดี๋ยวนี้" ไม่เป็นการใส่ความหรือค่าทออันเป็นคำหมิ่นประมาทตามกฎหมายข้างบน วิธีพิจารณาอาชญา คดีที่โจทก์ยืนยันแต่ว่าถ้อยคำที่จำเลยกล่าวเป็นผิดฐานหมิ่นตามมาตรา 339 ข้อ 2 ตลอดมาแต่ถ้อยคำที่จำเลยกล่าวไม่เป็นผิดดังโจทก์หาดังนี้ แม้ถ้อยคำนั้อาจเป็นถ้อยคำที่ขู่เข็ญว่าจะทำร้ายได้ก็ดี เมื่อโจทก์ไม่สืบให้เห็นว่าจำเลยควรมีผิดตาม ม.339 ข้ออื่นใดแล้ว แม้โจทก์จะอ้างมาตรา 339 มาทั้งมาตราศาลก็ไม่ลงโทษจำเลยในฐานอื่นให้

กฎข้อบังคับวางระเบียบรักษาป่า พ.ศ.2456 ที่ ๆ ได้รับใบเหยียบย่ำแล้วไม่เรียกว่าป่า ผู้ใดตัดไม้ประเภทหวงห้ามโดยมิได้รับอนุญาตในที่ ๆ คนได้จับจองแลรับใบเหยียบย่ำ แล้วยังไม่มีผิดตามกฎหมายข้างบน (เทียบฎีกาที่19/2477)
ที่ดิน ใบเหยียบย่ำ ใบเหยียบย่ำเป็นการแสดงสิทธิในเบื้องต้นที่จะได้รับโฉนด

เมื่อศาลเห็นว่าข้อเท็จจริงแห่งคดีพอวินิจฉัยได้แล้วก็ตัดสินได้ทีเดียว ไม่จำเป็นต้องสืบพะยานอีก พะยานการนำสืบฟ้องขอให้ลงโทษฐานบุกรุกทำให้เสียทรัพย์ทางอาชญาแต่โจทก์ขอสืบในเรื่องสิทธิในทางเดิน ไม่ได้ขอสืบเจตนาหรือความบังอาจอันจะเป็นผิดทางอาชญาศาลไม่จำเป็นต้องให้สืบ่