คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ. ม. 142

พฤติการณ์ที่ถือว่าสามีได้ให้สัตยาบันโมฆียะกรรม
ภรรยากู้เงินและเอาที่ดินสินบริคณห์ไปให้เจ้าหนี้ทำต่างดอกเบี้ย โดยสามีไม่รู้เห็นครั้นไม่มีเงินชำระ ภรรยาบอกกับเจ้าหนี้ว่าไม่มีเงินชำระ ขอมอบให้ทำต่อไป สามีไปด้วยไม่คัดค้านเจ้าหนี้ได้ทำต่างดอกเบี้ยมา 5 ปีแล้ว ดังนี้ถือว่าสามีได้ให้สัตยาบันแล้ว หมดสิทธิที่จะฟ้องขอให้เพิกถอนนิติกรรม

+มีให้สัตยาบันแก่สัญญาขายที่ดินสินบริคณห์ ซึ่งภรรยาทำไปโดยมิได้รับความยินยอมของสามีนั้นไม่จำต้องทำเป็นหนังสือประมวลวิธีพิจารณาแพ่ง ม.94(ข)
ภรรยาเอาที่ดินสินบริคณห์ไปขายให้แก่บุคคลภายนอกปรากฏตามหนังสือสัญญาซื้อขายตกลงราคากัน 500 บาท เมื่อสามีมาฟ้องขอให้ทำลายนิติกรรมการซื้อขายรายนี้ ผู้ซื้อจึงนำพะยานบุคคลมาสืบว่าสามีเป็นผู้รับเงินค่าซื้อขายรายนี้ไป 570 บาทเพื่อแสดงว่าสามีได้ให้สัตยาบันแก่โมฆียะ-สัญญาซื้อขายนี้การสืบเช่นนี้ไม่เป็นการสืบเพิ่มเติมตัดทอนหรือเปลี่ยนแปลงแก้ไขข้อความในสัญญาซื้อขายนั้น

การจำนองที่ทำขึ้นก่อนใช้ประมวลแพ่งฯ ต้องนำประกาศเรื่องจำนำและขายฝากที่ดิน ร.ศ.118 มาใช้บังคับ กรณีเช่นนี้ ผู้รับจำนองหาจำต้องมีหนังสือบอกกล่าวบังคับจำนองตาม ม.728 แห่งประมวลแพ่ง ฯไม่
การที่ผู้รับจำนองฟ้องเรียกหนี้รายจำนองพ้นระยะเวลาที่กฎหมายกำหนดไว้เรียกได้ว่าเป็นการฟ้องบังคับจำนอง อ้างฎีกาที่ 201/2479, 1282/2462
ตามประกาศปี ร.ศ.118 แม้ถึงว่าผู้จำนองจะขาดส่งดอกเบี้ยเกิน 3 ปีแล้วก็ตามผู้รับจำนองจะฟ้องเรียกต้นเงินและดอกเบี้ยโดยไม่ฟ้องขอให้ที่ดินหลุดเป็นสิทธิก็ได้ และการฟ้องเช่นนี้เรียกได้ว่าเป็นการฟ้องบังคับจำนองคดีไม่มีอายุความ อ้างฎีกาที่ 753/2457
จำนองที่ดินกันก่อนใช้ประมวลแพ่งฯ และค้างดอกเบี้ยคาบเกี่ยวระหว่างกฎหมายเก่าและใหม่ อายุความเรียกดอกเบี้ยในระหว่างกฎหมายเก่าก็ต้องใช้กฎหมายเก่าบังคับ คือเรียกดอกเบี้ยได้ถึงต้นชนดอก ส่วนแต่วันใช้กฎหมายแพ่งฯ ก็ต้องใช้ประมวลแพ่งฯ บังคับแต่เมื่อรวมดอกเบี้ยเข้าด้วยกันแล้วต้องไม่เกินต้นชนดอก อ้างฎีกาที่ 948/2474
ลูกหนี้จำนองขาดส่งดอกเบี้ยมากกว่า 10 ปีแล้ว ผู้รับจำนองมีสิทธิบังคับเอาดอกเบี้ยตอนใช้ประมวลแพ่งฯ แล้วเพียง 5 ปี ไม่มีสิทธิจะได้ดอกเบี้ยจากวันฟ้องไปจนกว่าจะชำระเสร็จด้วย เมื่อหนี้ขาดอายุความแล้วเจ้าหนี้มีสิทธิที่จะเรียกร้องให้ชำระหนี้ได้ ถ้าหากลูกหนี้ได้รับสภาพความรับผิดโดดยสัญญาหรือให้ประกันแก่หนี้นั้น ตามประมวลแพ่งฯ ม.188
ม.172 แห่งประมวลแพ่งฯ เป็นเรื่องหนี้ยังไม่ขาดอายุความ ส่วน ม.188 เป็นเรื่องขาดอายุความแล้ว
ประมวลวิธีพิจารณาแพ่ง ม.86,93(3),100,122,142,183,185 พะยานเอกสารที่นำยื่นต่อศาล เมื่ออีกฝ่าย 1 ปฏิเสธ หากไม่มีพะยานบุคคลสืบประกอบศาลไม่รับฟัง โจทก์ฟ้องว่าจำเลยกู้ยืมเงินโจทก์ไปกว่า 10 ปีแล้ว แต่จำเลยทำเอกสารรับสารภาพหนี้ให้ไว้รวม 3 ฉะบับ ซึ่งจำเลยปฏิเสธ ไม่รับรองเอกสาร 3 ฉะบับ นั้น ประเด็นที่ศาลจะต้องวินิจฉัยก็แต่ฉะเพาะเอกสาร 3 ฉะบับนี้เท่านั้นโจทก์จะนำหลักฐานการรับสภาพหนี้อย่างอื่นมาพิสูจน์ต่อศาลในภายหลังมิได้เป็นการนอกฟ้องนอกประเด็น ศาลไม่รับฟัง, ค่าธรรมเนียม

ภรรยาเอาที่ดินสินบริคณห์ไปจำนองไว้แก่บุคคลภายนอกโดยมิได้รับอนุญาตจากสามี ครั้นสามีรู้ความแล้วมิได้บอกล้างภายในเวลา 1 ปี สัญญาจำนองย่อมสมบูรณ์ผูกมัดสินบริคณห์นั้นทั้งหมดสามีจะบอกล้างภายหลังมิได้
ภรรยาทำนิติกรรมเกี่ยวกับสินบริคณห์โดยมิได้รับอนุญาตจากสมี ครั้งถูกศาลสั่งให้ยึดสินบริคณห์ สามีจึงร้องขัดทรัพย์และบอกล้างโมฆียะกรรม ในระหว่างคดีสามีตายดังนี้ ทายาทของสามีมีสิทธิรับมฤดกความดำเนินคดีชั้นร้องขัดทรัพย์นี้ต่อไปจนถึงที่สุดได้

เมียเอาสินบริคณห์ของผัวไปทำนิติกรรมขายฝาก ผัวบอกล้างได้ วิธีพิจารณาแพ่ง ฟ้องขอให้ไถ่ ศาลบังคับให้ที่เปนสิทธิไม่ได้