คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
ดุลยทัณฑ์ชนาณัติ

ศาลชั้นต้นสั่งไม่รับบัญชีระบุพะยาน โดยเห็นว่าไม่ได้ยื่นก่อนกำหนดวันสืบพยาน 3 วัน ฝ่ายนั้นจึงยื่นคำร้องแสดงเหตุผลต่าง ๆ ขอให้ศาลสั่งรับบัญชีพยานเพื่อสืบพยานของคนต่อไปนั้น ถือได้ว่าเป็นการ
โต้แย้งคำสั่งตาม ป.ม.วิ.แพ่งมาตรา 226 (2) แล้ว.
จำเลยยื่นบัญชีระบบพยานช้าไปเพียววันเดียว โดยมิได้จงใจฝ่าฝืน แต่เป็นเรื่องรู้เท่าไม่ถึงการ เพียงเท่านี้จะปรับ
ลงโทษถึงกับยอมให้จำเลยมีโอกาสสืบพยานทีเดียว เป็นการรุนแรงไป เมื่อโจทก์ไม่เสียเปรียบ ก็พอถือได้ว่ากรณีมี
เหตุสมควรเพื่อความยุติธรรมที่จะรับฟังพยานหลักฐานจำเลยได้ตาม ป.ม.วิ.แพ่งมาตรา 87(2).
แม้จำเลยจะอุทธรณ์คัดค้านในข้อกฎหมายเพียงว่า การยื่นบัญชีระบุพยานของจำเลย ไม่ผิดต่อกฎหมายเท่านั้น
แม้ศาลอุทธรณ์จะวินิจฉัยว่าการยื่นบัญชีระพยานของจำเลยยังไม่ถูกต้องตาม ก.ม.ก็ดี เมื่อศาลอุทธรณ์เห็นกรณี
มีเหตุสมควรเพื่อความยุติธรรมแล้ว ศาลอุทธรณ์ก็ย่อมมีอำนาจยกเหตุสมควรเพื่อความยุติธรรมที่จะรับฟังพยาน
หลักฐานของจำเลยได้ป.ม.วิ.แพ่งมาตรา 87 (2) ไม่ถือว่าเป็นการเกินคำขอ./

เบี้ยปรับกำหนดไว้สูงเกินส่วนศาลอาจลดลงเป็นจำนวนพอสมควรก็ได้

ตาม พ.ร.บ.ปกครองท้องที่ พ.ศ. 2457 มาตรา 123 ก็ดี กฏเสนาบดีว่าด้วยที่กุศลสถานชะนิดศาลเจ้าก็ดี หาได้ให้
อำนาจคณะกรรมการอำเภอหรือตัวนายอำเภอที่จะฟ้องร้องคดีเรื่องที่กุศลสถานชะนิดศาลเจ้าไม่ ฉะนั้นคณะกรรม
การหรือนายอำเภอจึงไม่มีอำนาจเป็นโจทก์ฟ้องขับไล่บุคคลออกจากที่กุศลสถานชะนิดศาลเจ้า แต่ผู้ที่ได้รับแต่งตั้ง
จากข้าหลวงประจำจังหวัดให้เป็นผู้ปกครองศาลเจ้า ย่อมอำนาจเป็นโจทก์ฟ้องขับไล่ ได้./

ตาม พระราชบัญญัติปกครองท้องที่ พ.ศ.2457 มาตรา 123 ก็ดีกฎเสนาบดีว่าด้วยที่กุศลสถานชนิดศาลเจ้าก็ดีหาได้ให้อำนาจคณะกรรมการอำเภอหรือตัวนายอำเภอที่จะฟ้องร้องคดีเรื่องที่กุศลสถานชนิดศาลเจ้าไม่ฉะนั้นคณะกรรมการอำเภอหรือนายอำเภอจึงไม่มีอำนาจเป็นโจทก์ฟ้องขับไล่บุคคลออกจากที่กุศลสถานชนิดศาลเจ้าแต่ผู้ที่ได้รับแต่งตั้งจากข้าหลวงประจำจังหวัดให้เป็นผู้ปกครองศาลเจ้า ย่อมมีอำนาจเป็นโจทก์ฟ้องขับไล่ได้

ทายาทผู้ครอบครองทรัพย์มรดกของผู้ตายมาแต่ผู้เดียวเกิน1 ปี โดยทายาทอื่นมิได้เรียกร้องมรดกนั้นเสียภายใน
กำหนด 1 ปี ทรัพย์มรดกนั้นย่อมตกเป็นของทายาทผู้ครอบครอง และเมื่อทายาทผู้ครอบครองขายทรัพย์นั้นไปแก่
บุคคลภายนอก บุคคลภายนอกก็ย่อมจะใช้สิทธิของทายาทผู้นั้นได้ด้วย.

ทายาทผู้ครอบครองทรัพย์มรดกของผู้ตายมาแต่ผู้เดียวเกิน1 ปี โดยทายาทอื่นมิได้เรียกร้องมรดกนั้นเสียภายในกำหนด 1 ปีทรัพย์มรดกนั้นย่อมตกเป็นของทายาทผู้ครอบครองและเมื่อทายาทผู้ครอบครองขายทรัพย์นั้นไปแก่บุคคลภายนอกบุคคลภายนอกก็ย่อมจะใช้สิทธิของทายาทผู้นั้นยกอายุความมรดกขึ้นต่อสู้ทายาทอื่นได้ด้วย

ยกที่นาที่สวนให้แก่กัน แม้จะไม่ได้จดทะเบียนต่อเจ้าพนักงาน,แต่ผู้รับได้เข้าครอบครองเป็นเจ้าของติดต่อกันตลอดมาเป็นเวลา 6 ปีเศษแล้ว ผู้รับย่อมได้สิทธิครอบครองเจ้าของเดิมหรือทายาทของเจ้าของเดิมไม่มีสิทธิจะฟ้องเรียกคืนได้ เมื่อที่นาที่สวนนั้นเป็นที่ยังไม่มีหนังสือสำคัญ และไม่ปรากฎว่าได้มาแต่เมื่อไร./

ยกที่นาที่สวนให้แก่กัน แม้จะไม่ได้จดทะเบียนต่อเจ้าพนักงานแต่ผู้รับได้เข้าครอบครองเป็นเจ้าของติดต่อกันตลอดมาเป็นเวลา6 ปีเศษแล้ว ผู้รับย่อมได้สิทธิครอบครองเจ้าของเดิมหรือทายาทของเจ้าของเดิมไม่มีสิทธิจะฟ้องเรียกคืนได้เมื่อที่นาที่สวนนั้นเป็นที่ยังไม่มีหนังสือสำคัญ และไม่ปรากฏว่าได้มาแต่เมื่อไร

โจทก์ฟ้องจำเลยขอให้ศาลบังคับจำเลยให้โอนที่ดินให้โจทก์ตามสัญญาจะซื้อขาย คดีอยู่ในระหว่างพิจารณา จำเลยสมคบกับพวกกระทำพยานหลักฐานเท็จ โดยจำเลยทำสัญญากู้เงินผู้อื่นแล้วให้ผู้อื่นมาฟ้องเรียกเงินกู้ต่อศาลและจำเลยยอมความยอมใช้เงินตามสัญญากู้ ซึ่งความจริงจำเลยไม่ได้เป็นหนี้สินตามสัญญากู้นั้นเลยดังนี้ เพียงเท่านี้ โจทก์ยังไม่ได้รับความเสียหายอย่างใดย่อมไม่อยู่ในฐานะที่จะเป็นโจทก์ฟ้องจำเลยฐานกระทำพยานหลักฐานเท็จตามกฎหมายลักษณะอาญามาตรา 157 ได้

โจทก์ฟ้องบรรยายว่าโจทก์เป็นเจ้าของที่พิพาทโจทก์และบุตรครอบครองตลอดมา แม้ทางพิจารณาจะได้ความว่า โจทก์ให้บุตรเขยดูแลรักษาครอบครองที่พิพาทก็ถือเท่ากับโจทก์เป็นผู้ใช้สิทธิครอบครองอันได้สิทธิเป็นเจ้าของที่พิพาทนั่นเองไม่เป็นการแตกต่างกับฟ้องศาลย่อมพิพากษาให้ที่พิพาทเป็นของโจทก์ได้