คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
ดุลยทัณฑ์ชนาณัติ

การที่หญิงจำเลยรับว่าบุตรของตนเกิดจากชายซึ่งเป็นโจทก์โดยโจทก์จำเลยได้เสียกันแต่มิได้จดทะเบียนสมรส เพียงเท่านี้ยังไม่เป็นเหตุพอที่จะชี้ขาดให้จดทะเบียนว่าเด็กนั้นเป็นบุตรของโจทก์ทีเดียว ในเมื่อฝ่ายจำเลยยังคัดค้านอยู่ จำต้องพิจารณาต่อไปว่ามีเหตุผลอย่างใดที่จะให้ศาลมีคำพิพากษาให้จดทะเบียนตามความใน ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1527 (ประชุมใหญ่ครั้งที่ 7/2501)

ตามฟ้องโจทก์ได้กล่าวบรรยายถึงการกระทำทั้งหลายที่อ้างว่าจำเลยได้กระทำผิด ข้อเท็จจริงและรายละเอียด ฯลฯ อีกทั้งบุคคลหรือสิ่งของที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนข้อเขียนของจำเลยที่หาว่าดูหมิ่นนายแม๊ควัลโดบิชอบซึ่งเขียนลงในหนังสือพิมพ์ก็ได้คัดมาลงไว้โดยบริบูรณ์ ซึ่งเมื่ออ่านตามข้อเขียนของจำเลยโดยตลอดแล้วมีข้อความพอที่จะให้สามัญชนเข้าใจได้ว่าเป็นการว่านายบิชอบเป็นกุ๊ย ซึ่งโจทก์หาว่าเป็นการดูหมิ่นนายบิชอบเช่นนี้ ต้องถือว่าตามฟ้องที่โจทก์กล่าวบรรยายมานั้น พอสมควรเท่าที่จะให้จำเลยเข้าใจข้อหาได้ดีแล้ว เป็นฟ้องอันสมบูรณ์ตามกฎหมาย
( ประชุมใหญ่ครั้งที่ 8/2501)

ตามฟ้องโจทก์ได้กล่าวบรรยายถึงการกระทำทั้งหลายที่อ้างว่าจำเลยได้กระทำผิด ข้อเท็จจริงและรายละเอียดฯลฯ อีกทั้งบุคคลหรือสิ่งของที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนข้อเขียนของจำเลยที่หาว่าดูหมิ่นนายแม๊ควัลโดบิชอบซึ่งเขียนลงในหนังสือพิมพ์ก็ได้คัดมาลงไว้โดยบริบูรณ์ซึ่งเมื่ออ่านตามข้อเขียนของจำเลยโดยตลอดแล้วมีข้อความพอที่จะให้สามัญชนเข้าใจได้ว่าเป็นการว่านายบิชอบเป็นกุ๊ย ซึ่งโจทก์หาว่าเป็นการดูหมิ่นนายบิชอบเช่นนี้ ต้องถือว่าตามฟ้องที่โจทก์กล่าวบรรยายมานั้น พอสมควรเท่าที่จะให้จำเลยเข้าใจข้อหาได้ดีแล้ว เป็นฟ้องอันสมบูรณ์ตามกฎหมาย(ประชุมใหญ่ ครั้งที่ 8/2501)

จำเลยควักปืนออกมาถือ ไม่ปรากฎอากับกิริยาว่าจะยิงผู้ใดผู้เสียหายกระโดดเข้ากอดจำเลยขณะจำเลยจะหันหน้ามาทางผู้เสียหาย ๆ ผลักปืนที่จำเลยถือ ปืนก็ลั่นขึ้นหนึ่งนัด โดยไม่ได้ความว่าปืนลั่นขึ้นเพราะเหตุใด ถือว่าจำเลยไม่มีเจตนาจะยิงผู้เสียหายจึงไม่เป็นผิด

จำเลยควักปืนออกมาถือ ไม่ปรากฏอากัปกิริยาว่าจะยิงผู้ใด ผู้เสียหายกระโดดเข้ากอดจำเลยขณะจำเลยจะหันหน้ามาทางผู้เสียหาย ผู้เสียหายผลักปืนที่จำเลยถือ ปืนก็ลั่นขึ้นหนึ่งนัด โดยไม่ได้ความว่าปืนลั่นขึ้นเพราะเหตุใด ถือว่าจำเลยไม่มีเจตนาจะยิงผู้เสียหายจึงไม่เป็นผิด

เมื่อโจทก์เป็นผู้ทรงเช็คจำเลยจะอ้างว่าจำเลยออกเช็คให้บุคคลที่สามโดยถูกบุคคลที่สามหลอกลวง มาเป็นข้อต่อสู้กับโจทก์หาได้ไม่เว้นแต่การโอนจะได้มีขึ้นด้วยคบคิดกันฉ้อฉล ซึ่งตกเป็นหน้าที่ของจำเลยจะต้องสืบ หาใช่โจทก์ซึ่งเป็นผู้ทรงจะต้องสืบว่าได้รับโอนเช็คมาอย่างไรไม่
ในเรื่องเช็ค จำเลยให้การต่อสู้เพียงว่าโจทก์ได้รับโอนมาโดยไม่สุจริต แต่ไม่ได้กล่าวว่าไม่สุจริตอย่างไร ย่อมไม่มีประเด็นที่จะสืบ
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 916 ที่ห้ามไม่ให้ยกขึ้นต่อสู้กับผู้ทรงนั้น ได้รวมตลอดถึงห้ามผู้สั่งจ่ายด้วย และ มาตรานี้ซึ่งบัญญัติถึงเรื่องตั๋วแลกเงิน ก็อนุโลมมาใช้ในเรื่องเช็คได้ เพราะไม่ขัดกับสภาพแห่งตราสาร

เมื่อโจทก์เป็นผู้ทรงเช็คจำเลยจะอ้างว่าจำเลยออกเช็คให้บุคคลที่สามโดยถูกบุคคลที่สามหลอกลวง มาเป็นข้อต่อสู้กับโจทก์หาได้ไม่ เว้นแต่การโอนจะได้มีขึ้นด้วยคบคิดกันฉ้อฉล ซึ่งตกเป็นหน้าที่ของจำเลยจะต้องนำสืบ หาใช่โจทก์ซึ่งเป็นผู้ทรงจะต้องสืบว่าได้รับโอนเช็คมาอย่างไรไม่
ในเรื่องเช็ค จำเลยให้การต่อสู้เพียงว่าโจทก์ได้รับโอนมาโดยไม่สุจริต แต่ไม่ได้กล่าวว่าไม่สุจริตอย่างไร ย่อมไม่มีประเด็นที่จะสืบ
ป.พ.พ.มาตรา 916 ที่ห้ามไม่ให้ยกขึ้นต่อสู้กับผู้ทรงนั้น ได้รวมตลอดถึงห้ามผู้สั่งจ่ายด้วย และมาตรานี้ ซึ่งบัญญัติถึงเรื่องตั๋วแลกเงินก็อนุโลมมาใช้ในเรื่องเช็คได้ เพราะไม่ขัดกับสภาพแห่งตราสาร

เมื่อมีสัญญาว่าผู้ซื้อมีหน้าที่ต้องตรวจทรัพย์ที่ซื้อก่อนผู้ขายส่งมอบหากผู้ซื้อยังไม่ทำตามที่ตนจะต้องทำ
ผู้ขายจึงยังไม่ส่งทรัพย์ตามกำหนด ดังนี้ จะว่าผู้ขายผิดนัดไม่ได้ และผู้ขายย่อมไม่ต้องรับผิดชอบ
เมื่อผู้ขายไม่ได้ผิดนัด ผู้ซื้อก็ไม่มีสิทธิเลิกสัญญาและไม่มีสิทธิเรียกเงินมัดจำคืน

เมื่อมีสัญญาว่าผู้ซื้อมีหน้าที่ต้องตรวจทรัพย์ที่ซื้อก่อนผู้ขายส่งมอบ หากผู้ซื้อยังไม่ทำตามที่ตนจะต้องทำ ผู้ขายจึงยังไม่ส่งทรัพย์ตามกำหนด ดั่งนี้ จะว่าผู้ขายผิดนัดไม่ได้ และผู้ขายย่อมไม่ต้องรับผิดชอย
เมื่อผู้ขายไม่ได้ผิดนัด ผู้ซื้อก็ไม่มีสิทธิเลิกสัญญาและไม่มีสิทธิเรียกเงินมัดจำคืน
(เทียบฎีกาที่ 389/2499)

การที่มีรอยขีดฆ่าและตกเติมในพินัยกรรมบางแห่ง โดยผู้ทำ
พินัยกรรมกับพยานไม่ได้ลงชื่อกำกับไว้ให้ถูกต้องก็คงเสียไปเฉพาะที่ขีดฆ่าตกเติมนั้นเท่านั้น ซึ่งไม่ใช่ข้อความสำคัญ ไม่ทำพินัยกรรมเสียไปทั้งฉบับ