คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
ดุลยทัณฑ์ชนาณัติ

แม้คู่ความจะได้ตกลงท้าพิสูจน์ลายพิมพ์นิ้วมือโดยถือเป็นข้อแพ้ชนะคดีแล้ว ศาลสั่งให้สืบพยานเนื่องจากโจทก์แถลงขัดข้องและจำเลยก็มิได้โต้แย้งจนได้กะประเด็นหน้าที่นำสืบและสืบพยานทั้งสองฝ่ายเสร็จสิ้นและพิพากษาชี้ขาดไปแล้วดังนี้ จำเลยไม่มีสิทธิจะยกขึ้นเป็นข้ออุทธรณ์ฎีกา

โจทย์ฟ้องว่า โจทก์นำเงินไปชำระเงินกู้ จำเลยเพทุบายให้เอาสัญญากู้เผาไพ่ทิ้ง แต่จำเลยกลับเอาสัญญาอื่นอันไม่ใช่สัญญากู้มาเผาไฟแทน โจทก์หลงเชื่อจึงมอบเงินไป แล้วจำเลยนำสัญญาที่โจทก์ทำไว้กับจำเลยมาฟ้องเรียกเงินกู้จากโจทก์เป็นซ้ำสองอีก ขอให้ลงโทษจำเลยตาม ม.304 ดังนี้แม้จะเป็นความจริงก็เป็นการหลอกเพื่อไม่ให้ต้องคืนหลักฐานแห่งการกู้แก่โจทก์ต่างหาก การกระทำของจำเลยตามฟ้องยังไม่เป็นมูลความผิดฐานฉ้อโกง

โจทก์ฟ้องว่าโจทก์นำเงินไปชำระเงินกู้ จำเลยเพทุบายให้เอาสัญญากู้เผาไฟทิ้ง แต่จำเลยกลับเอาสัญญาอื่นอันไม่ใช่สัญญากู้มาเผาไฟแทน โจทก์หลงเชื่อจึงมอบเงินไป แล้วจำเลยนำสัญญาที่โจทก์ทำไว้กับจำเลยมาฟ้องเรียกเงินกู้จากโจทก์เป็นซ้ำสองอีกขอให้ลงโทษจำเลยตามมาตรา 304 ดังนี้แม้จะเป็นความจริงก็เป็นการหลอกเพื่อไม่ให้ต้องคืนหลักฐานแห่งการกู้แก่โจทก์ต่างหาก การกระทำของจำเลยตามฟ้องยังไม่เป็นมูลความผิดฐานฉ้อโกง

ข้อความที่ว่าศพยังมีโลหิตไหลออกทางจมูก และศพยังสดอยู่ชวนให้เชื่อว่าถูกทำร้ายตายไม่ถึง 3 วันนั้น ศาลต้องวินิจฉัยโดยมีคำพยานสนับสนุน ศาลไม่อาจรู้เองได้

เจ้าของนาจดทะเบียนจำนองนาไว้กับโจทก์แล้ว ขายให้จำเลยโดยไม่จดทะเบียน แล้วกลับจดทะเบียนขายให้โจทก์โดยไม่สุจริต เมื่อศาลพิพากษาให้เพิกถอนการจดทะเบียนซื้อขายนา การจำนองก็ยังคงติดอยู่ตามเดิม

ผู้ได้รับมอบอำนาจให้จัดการเก็บผลประโยชน์ในนาพิพาทย่อมมีอำนาจเป็นผู้คัดค้านในคดีที่เกี่ยวกับนาพิพาทได้
เมื่อศาลไต่สวนและยอมรับผู้คัดค้านให้เข้าเป็นคู่ความผู้ร้องไม่คัดค้านจนสืบพยานไปเสร็จแล้ว ดังนี้ศาลก็ย่อมมีอำนาจวินิจฉัยคดีนั้นได้
แม้ผู้คัดค้านจะไม่มีส่วนได้ในทรัพย์สินที่พิพาท แต่มีหน้าที่ดูแลเกี่ยวทรัพย์สินนั้นก็มีอำนาจคัดค้านได้

ผู้ได้รับมอบอำนาจให้จัดการเก็บผลประโยชน์ในนาพิพาทย่อมมีอำนาจเป็นผู้คัดค้านไต่สวนและยอมรับผู้คัดค้านให้เข้าเป็นคู่ความ ผู้ร้องไม่คัดค้านจนสืบพยานไปเสร็จแล้ว ดังนี้ศาลก็ย่อมมีอำนาจวินิจฉัยคดีนั้นได้
แม้ผู้คัดค้านจะไม่มีส่วนได้ในทรัพย์สินที่พิพาท แต่มีหน้าที่ดูแลเกี่ยวทรัพย์สินนั้น ก็มีอำนาจคัดค้านได้

ที่ชายตลิ่งของแม่น้ำ ถึงฤดูน้ำ น้ำท่วมราว 3 เดือนทุกปี ใช้เป็นที่จับปลา ถึงฤดูน้ำลดจึงเป็นที่ชายหาดต่อจากตลิ่งราษฎรใช้ทำการเพาะปลูกไม้ล้มลุกและธัญชาติ จึงเป็นที่สาธารณสมบัติของแผ่นดินสำหรับราษฎรใช้ร่วมกันผู้ใดจะถือกรรมสิทธิหรือสิทธิครอบครองไม่ได้(อ้างฎีกาที่ 39/2495)

ที่ชายตลิ่งของแม่น้ำ ถึงฤดูน้ำ น้ำท่วมราว 3 เดือนทุกปี ใช้เป็นที่จับปลา ถึงฤดูน้ำลดจึงเป็นที่ชายหาดต่อจากตลิ่งราษฎรใช้ทำการเพาะปลูกไม้ล้มลุกและธัญญชาติ จึงเป็นที่สาธารณสมบัติของแผ่นดินสำหรับราษฎรใช้ร่วมกัน ผู้ใดจะถือกรรมสิทธิหรือสิทธิครอบครองไม่ได้ (อ้างฎีกาที่ 34/2495)

โจทก์ฟ้องขอแบ่งมรดกโดยไม่มีพินัยกรรม จำเลยต่อสู้ว่าเจ้ามรดกทำพินัยกรรมยกให้จำเลยดังนี้หน้าที่นำสืบตกแก่จำเลย เมื่อได้สืบพยานทั้งสองฝ่ายไปจนสิ้นกระแสความแล้ว โดยศาลชั้นต้นให้โจทก์นำสืบก่อนโจทก์ไม่ได้แสดงให้เห็นว่า หากจะพิจารณาใหม่โจทก์จะมีพยานหลักฐานอื่นใดมาสืบพิสูจน์หักล้างพยานหลักฐานจำเลย เกี่ยวกับพินัยกรรมอีก ดังนี้ ก็ไม่จำเป็นต้องสั่งให้พิจารณาใหม่