คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
พ.ร.บ.คณะสงฆ์ พ.ศ.2484

ประมวลระเบียบวิธีพิจารณาวินิจฉัยอธิกรณ์ พ.ศ.2486 นั้นเป็นเพียงระเบียบการทางพระวินัย ซึ่งออกตาม พระราชบัญญัติสงฆ์2484 มาตรา 51มิได้บัญญัติให้ถือว่าระเบียบวิธีพิจารณาวินิจฉัยอธิกรณ์ที่ออกตามพระราชบัญญัติเป็นกฎหมายจึงย่อมถือได้เพียงว่า เป็นระเบียบการที่ออกตาม พระราชบัญญัติเท่านั้นฉะนั้นพระภิกษุในฐานะเป็นบิดาผู้แทนโดยชอบธรรมของบุตรซึ่งเป็นผู้เยาว์ย่อมมีอำนาจเป็นโจทก์ฟ้อง ขอให้ลงโทษผู้ที่ทำร้ายบุตรของตนในทางอาญาได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 5(1)

ประมวลระเบียบวิธีพิจารณาวินิจฉัยอธิกรณ์ พ.ศ.2486 นั้น เป็นเพียงระเบียบการทางพระวินัย ซึ่งออกตาม พ.ร.บ.สงฆ์ 2484 มาตรา 51 มิได้ บัญญัติให้ถือว่าระเบียบวิธีพิจารณาวินิจฉัยอธิกรณ์ที่ออกตาม พ.ร.บ.เป็นกฎหมาย จึงย่อมถือได้เพียงว่า เป็นระเบียบการที่ออกตาม พ.ร.บ.เท่านั้น ฉะนั้นพระภิกษุในฐานะเป็นบิดาผู้แทนโดยชอบธรรมของบุตรซึ่งเป็นผู้เยาว์ ย่อมมีอำนาจเป็นโจทก์ฟ้อง ขอให้ลงโทษผู้ที่ทำร้ายบุตรของตนในทางอาญาได้ตาม ป.วิ.อาญา ม.5(1)

การเช่าที่ดินธรณีสงฆ์ของวัดแม้แต่เดิมผู้เช่าจะได้ทำสัญญาต่อคณะกรรมการอำเภอ ซึ่งเป็นผู้จัดการผลประโยชน์ของวัด แล้วต่อมาทางการได้โอนมาให้เจ้าอาวาสจัดการเอง เมื่อสัญญาเช่าสิ้นอายุและเจ้าอาวาสได้บอกเลิกการเช่าแล้วผู้เช่าไม่ออกไป เจ้าอาวาสย่อมมีสิทธิมอบอำนาจให้ฟ้องขับไล่ผู้เช่าได้ ในฐานะที่เป็นเจ้าอาวาสมีอำนาจตามกฎหมายอยู่แล้ว จึงไม่จำต้องคำนึงถึงว่าการโอนมาให้เจ้าอาวาสจัดการเองนั้น ได้แจ้งให้ผู้เช่าทราบหรือไม่ และไม่ต้องมีการมอบหมายให้มีอำนาจฟ้องคดีอีกชั้นหนึ่ง

เจ้าอาวาสปลูกสร้างเรือนพิพาทในที่ดินธรณีสงฆ์ของวัดโดยใช้เงินของผู้อื่นซึ่งมีศรัทธาถวายเพื่อเป็นที่พักเวลามาทำบุญนั้น เรือนนั้นตกเป็นกรรมสิทธิ์ของวัดเพราะเป็นส่วนควบของที่ดิน
สิทธิที่จะปลูกสร้างในที่ดินของผู้อื่นจะเกิดขึ้นได้โดยเจ้าของที่ดินได้ก่อให้เกิดขึ้นโดยนิติกรรม อันผู้มีสิทธิอาจฟ้องร้องบังคับเอาได้
เจ้าอาวาสมีหน้าที่บำรุงรักษาจัดการสมบัติของวัด จึงมีสิทธิมอบอำนาจให้ไวยาวัจกรฟ้องร้องคดีแทนวัดได้

เจ้าอาวาสปลูกสร้างเรือนพิพาทในที่ดินธรณีสงฆ์ของวัดโดยใช้เงินของผู้อื่นซึ่งมีศรัทธาถวายเพื่อเป็นที่พักเวลามาทำบุญนั้น เรือนนั้นตกเป็นกรรมสิทธิของวัดเพราะเป็นส่วนควบของที่ดิน
สิทธิที่จะปลูกสร้างในที่ดินของผู้อื่นจะเกิดขึ้นได้โดยเจ้าของที่ดินได้ก่อให้เกิดขึ้นโดยนิติกรรม อันผู้มีสิทธิอาจฟ้องร้องบังคับเอาได้
เจ้าอาวาสมีหน้าที่บำรุงรักษาจัดการสมบัติของวัด จึงมีสิทธิมอบอำนาจให้ไวยาวัจจกรฟ้องร้องคดีแทนวัดได้

ที่ธรณีสงฆ์นั้นไม่มีกฏหมายให้ต้องจดทะเบียน
การฟ้องขับไล่ออกจากที่ธรณีสงฆ์นั้น โจทก์พิศูจน์ว่าเป็นที่ธรณีสงฆ์ก็เพียงพอแล้วไม่จำต้องนำสืบถึงการได้มา.

สุเหร่าของชาวอิสลามไม่ใช่นิติบุคคล เอกชนจะทำสัญญาเพื่อโอนที่ดินสุเหร่าตามลำพังคนเดียวไม่ได้

สุเหร่าของชาวอิสลามไม่ไช่นิติบุคคล
เอกชนจะทำสัญญาเพื่อโอนที่ดินสุเหร่าตามลำพังคนเดียวไม่ได้

โจทก์ฟ้องขับไล่จำเลยออกจากที่วัด จำเลยต่อสู้ว่าที่พิพาทไม่ใช่ของวัดหรือของพระครูโสร์ แต่เป็นของจำเลยเช่นนี้ ไม่ถือว่าจำเลยหลงข้อต่อสู้
โจทก์ฟ้องขับไล่จำเลย จำเลยอ้างกรรมสิทธิ์ การที่โจทก์สืบพยานว่าที่เป็นของวัดและวัดได้มาอย่างไรนั้นเป็นการสืบไม่นอกฟ้องนอกประเด็นแต่อย่างใด

โจทฟ้องขับไล่จำเลยออกจากที่วัด จำเลยต่อสู้ว่าที่พิพาทไม่ไช่ของวัดหรือของพระครูโสร์ แต่เปนของจำเลยเช่นนี้ ไม่ถือว่าจำเลยหลงข้อต่อสู้.
โจทฟ้องขับไล่จำเลย ๆ อ้างกัมสิทธิ การที่โจทสืบพยานว่าที่เปนของวัดและวัดได้มาหย่างไรนั้นเปนหารสืบไม่นอกฟ้องนอกประเด็นแต่หย่างได.