คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
นนทประชา

โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตาม ก.ม.ลักษณะอาญามาตรา 249 ฐานฆ่าคนตายโดยเจตนา ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าจำเลยผิดฐานฆ่าคนตายโดยไม่เจตนา จำคุก 9 ปี ศาลอุทธรณ์คงพิพากษาว่าจำเลยผิดตามมาตรา 251 แต่แก้โทษจำคุกเป็นจำคุก 5 ปี ดังนี้ ถือว่าแก้น้อย ฎีกาข้อเท็จจริงได้ไม่

โจทก์จำเลยทำสัญญาประนีประนอมยอมความกันต่อหน้าศาลว่าโจทก์ยอมตกลงให้จำเลยใช้สิทธิอาศัยและเก็บกินในที่บ้านและสวนรายหนึ่งตลอดชีวิตของจำเลย โดยโจทก์จะไม่เกี่ยวข้องต่อไป จำเลยก็ยอมตกลงว่าจะใช้สิทธิอาศัยและเก็บกินตลอดไปโดยไม่ละทิ้ง ภายหลังโจทก์ยื่นคำร้องต่อศาลว่าจำเลยละทิ้งบ้านพิพาทไป โจทก์จำเลยจึงตกลงกันอีกว่า ถ้าจำเลยละทิ้งบ้านเรือนพิพาทไม่รักษาดูแลอย่างวิญญูชนแล้วจำเลยยอมคืนบ้านพิพาทและสวนให้โจทก์ ดังนี้ เมื่อจำเลยละทิ้งบ้านพิพาทจนทรุดโทรมเสียหายไม่เคยทำการซ่อมแซมเลย โจทก์ก็ย่อมมีอำนาจฟ้องจำเลยขอให้คืนทรัพย์พิพาทได้เพราะโจทก์ฟ้องโดยอาศัยสิทธิตามข้อตกลงที่ทำกันภายหลังอันเป็นสิทธิที่เกิดขึ้นใหม่ต่างหากจากสัญญาประนีประนอม

โจทก์จำเลยทำสัญญาปรานีประนอมยอมความกันต่อหน้าศาลว่าโจทก์ยอมตกลงให้จำเลยใช้สิทธิอาศัยและเก็บกินในที่บ้านและสวนรายหนึ่งตลอดชีวิตของจำเลย โดยโจทก์จะไม่เกี่ยวข้องต่อไป จำเลยก็ยอมตกลงว่าจะใช้สิทธิอาศัยและเก็บกินตลอดไปโดยไม่ละทิ้ง ภายหลังโจทก์ยื่นคำร้องต่อศาลว่าจำเลยละทิ้งบ้านพิพาทไป โจทก์จำเลยจึงตกลงกันอีกว่า ถ้าจำเลยละทิ้งบ้านเรือนพิพาทไม่รักษาดูแลอย่างวิญญูชนแล้ว จำเลยยอมคืนบ้านพิพาทและสวนให้โจทก์ ดังนี้ เมื่อจำเลยละทิ้งบ้านพิพาทจนทรุดโทรมเสียหายไม่เคยทำการซ่อมแซมเลย โจทก์ก็ยอมมีอำนาจฟ้องจำเลยขอให้คืนทรัพย์พิพาทได้เพราะโจทก์ฟ้องโดยอาศัยสิทธิตามข้อตกลงที่ทำกันภายหลัง อันเป็นสิทธิที่เกิดขึ้นใหม่ต่างหากจากสัญญาปรานีประนอม

คดีมรดกของผู้ถือศาสนาอิสลามอันเกิดขึ้นในศาล ของจังหวัดปัตตานี,นราธิวาส,ยะลาและสตูลนั้น ต้องใช้กฎหมายอิสลามว่าด้วยครอบครัวมรดกบังคับแทน ป.ม.กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ แต่ในการที่จะพิจารณาวินิจฉัยว่าทรัพย์อะไรเป็นมรดกหรือไม่นั้น จะต้องใช้ ป.ม.กฎหมายแพ่งและพาณิชบังคับเสียก่อน
ผู้ตายทำหนังสือ (นาซา) ยกที่ดินให้จำเลยตั้งแต่ยังมีชีวิตอยู่ แม้ตาม ก.ม.อิสลามมีว่าการให้ด้วยหนังสือนาซานี้ใช้ได้ที่ดินไม่เป็นมรดกต่อไปตามกฎหมายอิสลามไม่แบ่งมรดกก็ตาม แต่ปรากฎว่าการยกให้ไม่ถูกแบบตาม ป.ม.แพ่ง ฯ เพราะไม่ได้จดทะเบียนที่ดิน จึงยังเป็นของผู้ตายอยู่ในเวลาตายจึงต้องถือตาม ป.ม.แพ่ง ฯ ว่าที่ดินนี้ยังเป็นมรดกของผู้ตายอยู่

คดีมรดกของผู้ถือศาสนาอิสลามอันเกิดขึ้นในศาล ของจังหวัดปัตตานี นราธิวาส ยะลา และสตูลนั้น ต้องใช้กฎหมายอิสลามว่าด้วยครอบครัวมรดกบังคับแทนประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ แต่ในการที่จะพิจารณาวินิจฉัยว่าทรัพย์อะไรเป็นมรดกหรือไม่นั้น จะต้องใช้ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บังคับเสียก่อน
ผู้ตายทำหนังสือ(นาซา)ยกที่ดินให้จำเลยตั้งแต่ยังมีชีวิตอยู่ แม้ตามกฎหมายอิสลามมีว่าการให้ด้วยหนังสือนาซานี้ใช้ได้ ที่ดินไม่เป็นมรดกต่อไปตามกฎหมายอิสลามไม่แบ่งมรดกก็ตาม แต่ปรากฏว่าการยกให้ไม่ถูกแบบตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์เพราะไม่ได้จดทะเบียน ที่ดินจึงยังเป็นของผู้ตายอยู่ในเวลาตายจึงต้องถือตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าที่ดินนี้ยังเป็นมรดกของผู้ตายอยู่

ฝ่ายโจทก์และจำเลยต่างแย่งเพื่อเข้าอยู่ห้องรายพิพาทโดยต่างฝ่ายต่างอ้างว่า ได้ทำสัญญามาจากผู้มีอำนาจให้เช่าจนคดีถึงฟ้องร้องกันในศาล ยังไม่ทราบว่าใครจะมีสิทธิดีกว่ากัน ตามรูปคดีมีเหตุผลทำให้จำเลยเข้าใจว่าฝ่ายจำเลยมีสิทธิในห้องพิพาทที่จะเอาคืนจากโจทก์ จำเลยจึงปิดประตูหน้าห้องหลังห้องพิพาท เพื่อไม่ให้โจทก์เข้าอยู่ ดังนี้การกระทำของจำเลยจึงไม่เป็นการบังอาจอันจะเป็นความผิดทางอาญาฐานบุกรุก

ฝ่ายโจทก์และจำเลยต่างแย่งเพื่อเข้าอยู่ห้องรายพิพาทโดยต่างฝ่ายต่างอ้างว่า ได้ทำสัญญามาจากผู้มีอำนาจให้เช่าจนคดีถึงฟ้องร้องกันในศาล ยังไม่ทราบว่าใครจะมีสิทธิดีกว่ากัน ตามรูปคดีมีเหตุผลทำให้จำเลยเข้าใจว่าฝ่ายจำเลยมีสิทธิในห้องพิพาทที่จะเอาคืนจาก โจทก์ จำเลยจึงปิดประตูหน้าห้องหลังห้องพิพาท เพื่อไม่ให้โจทก์เข้าอยู่ ดังนี้การกระทำของจำเลยจึงไม่เป็นการบังอาจ อันจะเป็นความผิดทางอาญาฐานบุกรุก

เช่านาเขาทำ โดยชำระค่าเช่าล่วงหน้าครบถ้วนแล้ว แต่ผู้ให้เช่ามอบนาให้ทำขาดจำนวนจากที่ตกลงกันไว้ ดังนี้แม้การเช่าจะไม่มีหลักฐานเป็นหนังสือ ผู้เช่าก็มีสิทธิฟ้องเรียกค่าเช่าที่ชำระเกินไปคืนฐานลาภมิควรได้ได้

เช่านาเขาทำ โดยชำระค่าเช่าล่วงหน้าครบถ้วนแล้วแต่ผู้ให้เช่ามอบนาให้ทำขาดจำนวนจากที่ตกลงกันไว้ ดังนี้ แม้การเช่าจะไม่มีหลักฐานเป็นหนังสือ ผู้ให้เช่าก็มีสิทธิฟ้องเรียกค่าเช่าที่ชำระเกินไปคืนฐานลาภมิควรได้ ได้

พินัยกรรมฝ่ายเมืองนั้นแม้จะไม่ถูกต้องตามแบบตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1658 ถ้าเป็นการถูกต้องอย่างพินัยกรรมแบบธรรมดาแล้ว ก็ต้องถือว่าพินัยกรรมนั้นสมบูรณ์ตามแบบธรรมดาได้
พินัยกรรมมีรอยขีดฆ่า แล้วมิได้เซ็นชื่อกำกับไว้ ถ้าปรากฏว่าข้อความที่ขีดฆ่านั้นเป็นข้อหยุมหยิมเล็กน้อย ไม่ใช่ข้อสำคัญมิได้ทำให้เสียถ้อยกะทงความตรงไหนแต่อย่างใด เพียงเท่านี้ หาทำให้พินัยกรรมทั้งฉบับนั้นเสียไปไม่ คงต้องถือว่าพินัยกรรมฉบับนั้นมีผลสมบูรณ์อยู่
ในกรณีที่คู่ความมิได้ต่อสู้ไว้ การที่ศาลจะยกข้อกฎหมายอันเกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชนขึ้นอ้างเองนั้นศาลย่อมกระทำในเมื่อเห็นสมควร มิใช่ว่าถ้าเห็นเป็นข้อกฎหมายอันเกี่ยวกับความสงบเรียบร้อย ฯลฯ แล้วศาลจะต้องยกขึ้นเองเสมอไป