คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
ธรรมบัณฑิต

ฟ้องว่าจำเลยได้รับมอบเงินเพื่อไปซื้อข้าวเปลือกไว้ขายเอากำไร แล้วนำเงินมาส่งแก่เจ้าของ จำเลยได้มีเจตนาทุจริตยักยอกเงินจำนวนดังกล่าวเสีย ดังนี้ เป็นฟ้องเคลือบคลุมเพราะเป็นฟ้องที่อาจตีความได้หลายนัย คือไม่กล่าวว่าผลกำไรจากการซื้อขายข้าวนั้นตกเป็นของใครจึงอาจตกเป็นของจำเลยผู้วิ่งเต้นซื้อขาย ส่วนเจ้าของเงินได้แต่ค่าป่วยการ เช่นการกู้ยืมหรือว่ากำไรนั้นแบ่งกันเป็นทำนองหุ้นส่วน หรือว่ากำไรเป็นของเจ้าของเงินแต่ผู้เดียว

ฟ้องของโจทก์กล่าวเป็นใจความว่า จำเลยบังอาจสมคบกันเข้ากรีดเอาน้ำมันยางในสวนของโจทก์โดยการทุจริต ซึ่งโจทก์มิได้อนุญาต และขอให้ลงโทษตาม ก.ม.ลักษณะอาญามาตรา 288,63 ดังนี้ แม้โจทก์จะมิได้กล่าวว่าจำเลยเอาน้ำยางไปหรือลักเอาน้ำยางไป ก็เป็นที่เข้าใจได้ว่าโจทก์ฟ้องหาว่าจำเลยกรีดเอาน้ำยางของโจทก์โดยการแสวงหาประโยชน์ที่มิควรได้โดยชอบด้วยกฎหมายและเป็นการเสียหายแก่โจทก์ ขอให้ลงโทษฐานลักทรัพย์นับว่าเป็นฟ้องที่สมบูรณ์ตามป.ม.วิ.อาญามาตรา 158 ครบข้อหาฐานลักทรัพย์แล้ว

ทำสัญญาเช่า 2 ฉบับเป็นการเช่า 2 รายคือ เช่าตึกด้านหน้าทำเป็นโรงกลึงรายหนึ่งและเช่าที่ดินหลังตึกปลูกเรือนอยู่อาศัยอีกรายหนึ่ง แม้การเช่าตึกทำเป็นโรงกลึงถือว่าเป็นการเช่าประกอบการค้าไม่ได้รับความคุ้มครองจาก พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่าก็ดี แต่การเช่าที่ปลูกเรือนอยู่ด้านหลังนั้นเป็นการเช่าใช้เป็นที่อยู่อาศัยโดยเฉพาะ ย่อมได้รับความคุ้มครองตาม พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ฯ แม้ที่เช่าด้านหลังต้องใช้ทางออกทางตึกด้านหน้าก็ดี ก็ไม่ทำให้การวินิจฉัยเปลี่ยนแปลงไปได้

บุตรบุญธรรมตายก่อนผู้รับบุตรบุญธรรม บุตรของบุตรบุญธรรมย่อมมีสิทธิรับมรดกแทนที่กันได้ตามสิทธิที่ ก.ม.ให้ไว้ตามประมวลแพ่ง ฯ มาตรา 1639

ทำพินัยกรรม์ยกทรัพย์สินให้แก่บุคคลหลายคนเป็นผู้รับ เมื่อเจ้ามรดกตายสิทธิในทรัพย์ย่อมตกได้แก่ผู้รับพินัยกรรม์ บรรดาผู้รับพินัยกรรม์จึงได้ชื่อว่า เป็นเจ้าของร่วมในทรัพย์มรดกฉะนั้นการที่ผู้รับพินัยกรรม์คนหนึ่งจัดการเรียกร้องทรัพย์มรดกได้มาจากบุคคลอื่นแล้วจะกีดกันเอาไว้แต่ผู้เดียวมิได้ จำต้องแบ่งกันระหว่างผู้รับพินัยกรรม์ตามส่วน
ผู้รับพินัยกรรมคนหนึ่งทำหนังสือยอมมอบสิทธิการรับทรัพย์มรดกตามพินัยกรรม์ของตน ซึ่งตกอยู่กับผู้รับมรดกอีกคนหนึ่งให้แก่ผู้รับพินัยกรรมอีกคนหนึ่ง นั้นมิใช่เป็นการสละมรดก และการโอนเช่นนี้ถือว่าใช้ได้ ผู้รับโอนย่อมมีสิทธิฟ้องเรียกมรดกส่วนที่โอนนั้นจากผู้ยึดถือทรัพย์มรดกนั้นอยู่ได้

ผู้เช่าประกอบอาชีพทางรับจ้างปะยางและอาศัยอยู่ในตึกเช่าพร้อมทั้งครอบครัว ปรากฎว่าตึกเช่านี้ตั้งอยู่ในย่านการค้าผู้เช่ายอมเสียเงินกินเปล่า เสียค่าเช่าแพง เสียภาษีป้ายและภาษีร้านค้า ดังนี้ย่อมถือได้ว่าเช่าบ้านเพื่อประกอบกิจการค้า ฉะนั้นแม้ผู้เช่าจะพลอยอาศัยอยู่ด้วย ก็ไม่ได้รับความคุ้มครองตาม พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ฯลฯ

จำเลยได้ให้การโต้แย้งตั้งแต่ต้นว่าสัญญากู้ฉะบับที่โจทก์มาฟ้องนี้ เป็นสัญญาที่ทำปลอมขึ้น และยังยื่นคำแถลงยืนยันว่าลายพิมพ์นิ้วมือของจำเลยโดยมีลวดลายแตกต่างกันหลายประการ จำเลยขอพิศูจน์โดยผู้เชี่ยวชาญ ดังนี้ ย่อมถือได้ว่าข้อที่จำเลยขอนำพิศูจน์เป็นข้อความสำคัญประการหนึ่งในข้อต่อสู้ของจำเลย และเมื่ออาจกระทำให้ข้อเท็จจริงอันคลุมเคลือกระจ่างแจ้งชัดแน่ชัดยิ่งขึ้น ศาลไม่ควรสั่งงดการนำสืบในประการนี้เสีย

ทายาทคนหนึ่งมอบหมายให้ทายาทอีกคนหนึ่งดูแลที่ดินอันเป็นมรดกยังมิได้แบ่งกันไว้แทนตนซึ่งในขณะนั้นทราบดีแล้วว่ามีทายาทที่มีสิทธิรับมรดกรายนี้รวมถึง 5 คน สิทธิของทายาทผู้มอบหมายจึงมีอยู่แต่เพียง 1 ใน 5 ส่วน ฉะนั้นการที่มอบให้เขาดูแลแทน จึงเป็นมอบให้ดูแลแทนเพียง 1 ใน 5 ส่วนตามที่ตนมีสิทธิเท่านั้น

ชายหญิงแต่งงานอยู่กินกันฉันท์สามีภริยาโดยเปิดเผย มิได้จดทะเบียนสมรสจนเกิดบุตรด้วยกันนั้น ย่อมถือว่าบุตรนี้เป็นบุตรนอกกฎหมายแต่เมื่อปรากฎโดยพฤติการณ์ที่รู้กันโดยทั่วไปว่าบุตรนั้นเป็นบุตรของชายนั้น และเมื่อเด็กเกิดชายนั้นก็ได้ไปแจ้งทะเบียนว่าเป็นบุตรของตนดังนี้ ย่อมถือได้ว่าเด็กนั้นเป็นบุตรนอกกฎหมายบิดารับรองแล้ว เป็นทายาทมีสิทธิได้รับมรดกของบิดาตาม ป.พ.พ.มาตรา 1627 และตามนัยฎีกาที่ 826/2492

พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ฯลฯมาตรา 9 บัญญัติให้วินิจฉัยสั่งคำร้องขอเข้าอยู่ในห้องเช่าภายใน 45 วันนั้นเป็นระเบียบเกี่ยวกับแก่การปฏิบัติของคณะกรรมการ ฯ และประสงค์จะเร่งให้คณะกรรมการฯ ดำเนินงานมิให้ชักช้าเท่านั้น จะถือเป็นผลบังคับว่า หากวินิจฉัยช้าไปจะทำให้คำวินิจฉัยนั้นเป็นโมฆะไม่ได้
การที่อ้างว่าคณะกรรมการไม่รับฟังพยานจำเลยที่จะขอสืบว่าโจทก์มีที่อยู่ถึง 3 แห่ง ไม่มีความจำเป็นที่เข้าอยู่ในอำนาจหน้าที่ของคณะกรรมการควบคุมค่าเช่า ฯลฯที่จะใช้ดุลยพินิจในการที่จะรับฟังหรือไม่ จะมาขอให้ศาลวินิจฉัยหรือเพิกถอนมติของคณะกรรมการในเรื่องนี้ไม่ได้