คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
ธรรมบัณฑิต

ทำสัญญาจะซื้อขายที่ดินกันด้วยปากเปล่า และยังมิได้ชำระราคาที่ดินแก่กัน แต่ผู้ขายได้มอบที่ดินให้ผู้ซื้อ ผู้ซื้อก็ได้เข้าครอบครองที่ ดังนี้ถือว่าได้มีการปฏิบัติการชำระหนี้บางส่วนแล้ว ย่อมเป็นสัญญาจะซื้อขายถูกต้องตาม ป.ม.แพ่งฯมาตรา 456 ผู้ซื้อฟ้องขอบังคับให้ผู้ขายโอนขายตามสัญญาได้
(อ้างฎีกาที่ 297/2478)

เป็ดของผู้เสียหายฝูงหนึ่งเข้าไปหากินในนาของจำเลยซึ่งปลูกต้นข้าวไว้ จำเลยจึงใช้ไม้ขว้างไปเพื่อไล่เป็ดเผอิญไม้ถูกเป็ดตายตัวหนึ่ง ไม้ที่ขว้างก็มิใช่ไม้ใหญ่โตอะไรอันจะทำให้เห็นว่าจำเลยมีเจตนาจงใจจะฆ่าเป็ด จึงย่อมจะเอาผิดจำเลยในทางอาญาไม่ได้

ผู้ค้าสุราเอาน้ำสุราของรัฐบาลชะนิดต่าง ๆ เจือปนกันโดยมิได้ใช้น้ำหรือวัตถุอย่างอื่นเจือปน หามีความผิดตาม พ.ร.บ.ภาษีชั้นในแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2476 มาตรา 9 ไม่
(อ้างฎีกาที่ 336/2484)

ผู้ตายใช้มีดเหน็บปลายแหลมยาวราว 1 ศอกเศษเข้าไปฟันเขาถึงในห้อง เขาหลบไปจนติดฝาห้องและร้องห้ามก็ไม่ฟังและยังเข้าไปจะฟันอีก เขาจึงคว้ามีดข้าง+แทงเพียง 1 ทีถูกผู้ตายตายดังนี้รูปคดีฟังได้ว่าเป็นการกระทำโดยป้องกันตัวพอสมควรแก่เหตุ ก.ม.ลักษณะอาญามาตรา 50

ชายมีภรรยาอยู่แล้วตั้งแต่ก่อนใช้ ป.ม.แพ่งฯ บรรพ 5 ครั้นเมื่อใช้ ป.ม.แพ่งฯ บรรพ 5 แล้วมีภรรยาอีกคนหนึ่ง แม้จะได้ทะเบียนสมรสกับภรรยาคนหลังนี้การสมรสนั้นก็เป็นโมฆะภรรยาคนหลังจึงไม่มีสิทธิได้รับมรดกของชายผู้ เป็นสามี

ทายาทคนหนึ่งฟ้องเรียกทรัพย์มรดกของผู้ตายจากผู้ที่ยึดถือไว้ จนชนะคดีได้ทรัพย์มรดกนั้นมาภายหลังเจ้ามรดกตายเกิน 1 ปีแล้ว ดังนี้ทายาทคนอื่นจะฟ้องขอแบ่งมรดกนี้จากทายาทผู้ได้มรดกมานั้นอีก ย่อมถึงว่าขาดอายุความมรดกตาม ป.ม.แพ่งฯมาตรา 1754

ศาลชั้นต้นพิพากษาลงโทษจำเลยฐานทำร้ายร่างกายกะทงหนึ่งจำคุก 2 เดือนและฐานบุกรุกสถานที่ราชการอีกกะทงหนึ่งจำคุก 1 เดือน ศาลอุทธรณ์เห็นว่าโจทก์มิได้สืบว่ารถการ์ดที่จำเลยขึ้นไปนั้นเป็นสถานที่สำหรับใช้ในราชการซึ่งผู้หนึ่งผู้ใดจะเข้าไปมิได้ฉะนั้นจำเลยยังไม่ผิดฐานนี้ พิพากษาแก้ว่าจำเลยไม่ผิดฐานบุกรุกนอกจากนี้ยืน โจทก์ฎีกาขอให้ลงโทษจำเลยฐานบุกรุกตามศาลชั้นต้นดังนี้เมื่อข้อเท็จจริงได้ความว่าจำเลยมิได้ขึ้นไปบนรถการ์ด ฉะนั้นความผิดในเรื่องบุกรุกจึงไม่ต้องวินิจฉัย และเมื่อฟังไม่ได้ว่าขึ้นไปรถการ์ดข้อหาโจทก์ที่ว่าจำเลยขึ้นไปทำร้ายเขาบนรถการ์ดก็ย่อมตกไปด้วย แม้โจทก์ฝ่ายเดียวจะฎีกาขอให้ลงโทษจำเลยฐานบุกรุกฐานเดียวก็ดีเมื่อคดีฟังไม่ได้ว่าจำเลยมีความผิด ก็ลงโทษจำเลยไม่ได้ ศาลฎีกาต้องพิพากษายกฟ้องโจทก์ปล่อยจำเลย

พ.ร.บ.ป่าไม้ พ.ศ. 2484 มาตรา 69 บัญญัติเป็นพิเศษให้ผู้ครอบครองไม้ประเภทหวงห้ามซึ่งยังมิได้แปรรูปและไม่มีรอยตราค่าภาคหลวงประทับ อันมีรูปลักษณะซึ่งเห็นได้ชัดว่าน่าจะเป็นไม้ป่านั้น เป็นผู้นำสืบพิศูจน์หักล้างความผิด คือสืบว่าตนได้มาโดยชอบด้วยกฎหมาย
จำเลยต่อสู้ว่าซื้อไม้ดังกล่าวไว้โดยสุจริตจากผู้ซึ่งได้ตัดไม้นั้นจากที่ดินตามใบเหยียบย่ำเมื่อสืบฟังได้แต่เพียงว่าซื้อ ไม้นั้นไว้จากผู้มีชื่อ ส่วนการที่ได้ตัดไม้นั้นจากที่ดินตามใบเหยียบย่ำนั้นสืบฟังไม่ได้ ดังนี้ จำเลยยังไม่พ้นผิดคงต้องมีความผิดตามมาตรา 69

พูดยกเรือนให้หลานก่อนตายโดยไม่ได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ตาม ป.ม.แพ่งฯมาตรา 525 นั้น ถือว่าไม่สมบูรณ์เพราะเรือนเป็นทรัพย์ติดที่ดินตามมาตรา + ฉะนั้นเมื่อผู้ให้ตายเรือนนี้จึงตกเป็นทรัพย์มรดกตกทอดยังทายาทเช่นเดียวกับทรัพย์อื่นผู้รับได้ครอบครองเรือน ยังไม่ถึง 10 ปี ยังไม่ได้กรรมสิทธิ

ผู้บริโภคสั่งซื้อเครื่องบริโภคเป็นพิเศษ ผู้ค้าก็จัดให้ตามต้องการและคิดราคาเพิ่มขึ้นเป็นพิเศษเช่นนี้ จะถือว่าขายเครื่องบริโภคเกินกว่าราคาควบคุม ฝ่าฝืน พ.ร.บ.ป้องกันการค้ากำไรเกินควรไม่ได้
จำเลยรับเงินจากผู้ซื้อเครื่องบริโภคแล้ว ไม่ได้ทำใบรับเงินให้แก่ผู้ซื้อเมื่อปรากฎว่าจำเลยเป็นเพียงผู้รับใช้และมีคนอื่น มีหน้าที่รับเงินและออกใบรับเงินในร้านนั้น ดังนี้จะเอาผิดแก่จำเลยฐานไม่ออกใบรับเงินไม่ได้