คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
ธรรมบัณฑิต

ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษาต้องกันให้ยกฟ้องโจทก์โดยความผิดของจำเลยไม่ต้องด้วยบทกฎหมายที่โจทก์อ้าง โจทก์มิได้แสดงไว้โดยชัดแจ้งในฎีกาว่า จำเลยควรมีผิดตามบทกฎหมายใด เพราะเหตุใด ศาลฎีกาไม่รับวินิจฉัย.

ในคดีหาว่า จำเลยปล่อยหมูเข้าไปในไร่นาของผู้อื่น ทำให้ข้าวกล้าของเขาเสียหายนั้น เมื่อโจทก์นำสืบไม่ได้ความว่าหมูเข้าไปในไร่ของเขาได้โดยจำเลยปล่อยปละละเลยไม่ระวังรักษาให้ดีตามสมควร ก็ลงโทษจำเลยไม่ได้.

ฟ้องของโจทก์กล่าวว่า จำเลยบังอาจใช้กรรไกรลักตัดสร้อยคอของ พ. ไป ดังนี้ ย่อมเป็นที่เข้าใจว่า จำเลยลักตัดสร้อยคอของ พ.ไป โดยไม่ได้รับอนุญาต จึงเป็นฟ้องที่สมบูรณ์.

เช่าเป็นที่ทำการกองดับเพลิงและได้มีรถดับเพลิงอยู่ด้วย แม้จะมีพนักงานดับเพลิงอยู่ในที่เช่าด้วย ก็ไม่ได้รับความคุ้มครองจาก พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่าฯ
(อ้างฎีกาที่ 11/2492)

จำเลยได้เช่าอาคารฉะเพาะกองไม้กระดานเพื่อจำหน่าย ไม่ได้ใช้เป็นที่อยู่อาศัย ไม่ได้รับความคุ้มครองตาม พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ฯ.

ฟ้องขอให้เพิกถอนนิติกรรมการซื้อขายที่ดิน 2 แปลง ราคา 600 บาท ศาลชั้นต้นยกฟ้อง ศาลอุทธรณ์แก้ ให้เพิกถอนฉะเพาะการซื้อขายที่แปลงเดียว ดังนี้เป็นการแก้น้อย ต้องห้ามฎีกาตามมาตรา 248 ป.ม.วิ.แพ่ง.
ประชุมใหญ่ครั้งที่ 6/2492

มาตรา 86 แห่ง พ.ร.บ.อาวุธปืน ฯ 2490 ประสงค์ยกเว้น ไม่เอาโทษแก่ผู้มีอาวุธปืนโดยไม่ได้รับอนุญาตในระหว่าง 90 วัน.
(อ้างฎีกาที่ 766/2490)

คดีฟ้องหย่า เมื่อคู่ความฝ่ายใดถึงแก่ความตาย กรณีเป็นเรื่องความมรณะของคู่ความยังให้คดีไม่มีประโยชน์ต่อไป ศาลต้องจำหน่ายคดี.

สัญญาเช่าที่ไม่มีกำหนดระยะเวลาเช่า ผู้ให้เช่าย่อมมีสิทธิบอกเลิกสัญญาได้ตาม ป.ม.แพ่งฯ มาตรา 566.
จำเลยให้การว่าการบอกเลิกสัญญาของนายสถิตย์ไม่มีผลตามกฎหมาย เพราะนายสถิตย์ไม่ใช่คู่สัญญากับจำเลย จำเลยทำสัญญาเช่ากับนายแม้นต่างหาก จำเลยไม่ได้กล่าวให้มีประเด็นไว้ในคำให้การว่า นายสถิตย์ไม่ใช่ตัวแทนของโจทก์ในการบอกเลิกสัญญา ฉะนั้นเพียงแต่คำให้การของจำเลย จึงยังไม่พอจะชี้ได้ว่าการบอกเลิกสัญญานั้น ไม่มีผลตามกฎหมาย
คดีที่จำเลยขอให้ศาลชี้ขาดเบื้องต้นตามมาตรา 24 เมื่อศาลชั้นต้นไม่ได้สั่งชี้ขาด จำเลยจะยกขึ้นฎีกาไม่ได้.
(อ้างฎีกาที่ 1/2492.)

ผู้พิพากษาซึ่งเคยนั่งพิจารณาคดีในศาลชั้นต้น แม้จะถูกย้ายไปอยู่ศาลอื่นก็ตาม ถ้าหากยังคงเป็นผู้พิพากษาอยู่ ก็ย่อมอนุญาตให้คู่ความในคดีนั้นฎีกาได้ตาม ป.ม.วิ.อาญามาตรา221.
คดีของโจทก์มีพะยานเอกสารมากมาย เมื่อศาลอุทธรณ์เห็นว่าพะยานบุคคลรับฟังไม่ได้ แม้มีพะยานเอกสารสารมาเจือสมก็ไม่มีผลดีแก่คดีของโจทก์แล้ว ศาลอุทธรณ์จะไม่พิจารณาพะยานเอกสารนั้น ๆ ต่อไปก็ได้ ไม่เป็นการผิดกฎหมาย
คดีลักทรัพย์ ถ้าปรากฎว่าจำเลยได้กระทำผิดก่อนเจ้าทรัพย์ถึงแก่กรรม ทายาทหรือผู้จัดการมฤดกของเจ้าทรัพย์ย่อมไม่มีอำนาจฟ้องร้อง เพราะไม่ใช่ผู้เสียหาย
ฟ้องโจทก์ได้กล่าวหาว่าจำเลยปลอมหนังสือสัญญากู้และกระทำพะยานหลักฐานเท็จตั้งแต่ระยะเวลาก่อนผู้เสียหายถึงแก่กรรมตลอดมาจนภายหลังถึงแก่กรรม คดีไม่อาจชี้ได้ว่าจำเลยกระทำผิดในระยะใด คดีไม่มีทางที่จะรู้ได้ว่าโจทก์จะมีอำนาจฟ้องได้หรือไม่ เช่นนี้ในชั้นฎีกาก็ไม่จำเป็นต้องพิจารณาข้อเท็จจริงต่อไป
ในข้อหาที่ว่าจำเลยอ้างหลักฐานเท็จในคดีแพ่ง คือหาว่าจำเลยอ้างสัญญากู้ที่จำเลยทำปลอมขึ้นโดยเจตนาจะใช้แทนสัญญากู้ฉะบับที่จำเลยกู้เงินจากผู้ตาย ดังนี้เมื่อเป็นคดีที่จำเลยฟ้องร้องกันเองในคดีแพ่ง โจทก์ซึ่งเป็นทายาทหรือผู้จัดการมฤดกของผู้ตาย ย่อมไม่ใช่เป็นผู้เสียหายในคดีนั้น จึงไม่มีอำนาจฟ้องคดีอาญาในข้อหาฐานอ้างหลักฐานเท็จ.