คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.วิ.พ.

โจทก์ฟ้องขอให้ขับไล่จำเลยออกจากห้องเช่า โดยอ้างว่าจำเลยค้างชำระค่าเช่าติดๆ กันมากกว่า 2 คราว ไม่ได้บรรยายว่า จำเลยผิดนัดไม่ชำระค่าเช่า 2 คราวติดๆกัน เมื่อห้องเช่าเป็นเคหะ ศาลก็ขับไล่จำเลยไม่ได้

ทนายจำเลยขอเลื่อนคดี โดยอ้างแต่เพียงว่า ได้แจ้งวันนัดสืบพยานให้จำเลยทราบแล้ว ภริยาจำเลยแจ้งว่า จำเลยไปกิจธุระที่ต่างจังหวัดเสีย มาศาลไม่ได้ในวันนั้น เมื่อทนายมิได้พบจำเลยเอง การที่แถลงว่า จำเลยไปกิจธุระต่างจังหวัดนั้น เป็นคำบอกเล่าที่ได้รับจากภริยาจำเลย และกิจธุระอะไรก็ไม่ปรากฏ จะถือเป็นเหตุจำเป็นที่จะต้องเลื่อนคดียังไม่ได้

เมื่อเจ้าพนักงานบังคับคดีดำเนินการบังคับคดี ยึดทรัพย์ของจำเลยผู้เป็นลูกหนี้ตามคำพิพากษา มาขายทอดตลาดได้ราคาพอสมควรแล้ว เมื่อไม่ปรากฏว่า การขายทอดตลาดได้เป็นไปโดยไม่สุจริต และเวลาก็ล่วงเลยไปถึง 17 วันแล้ว จำเลยจะมาร้องขอให้ศาลขายทอดตลาดใหม่โดยอ้างว่า ขายได้ราคาต่ำมาก และจำเลยกับภรรยาถูกผู้อื่นหลอกลวงไม่ให้ไปสู้ราคา ไม่ได้

ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยแบ่งที่ดินให้โจทก์ กับให้ใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ เพราะทำนาใน พ.ศ.2494 ไม่ได้ เป็นเงิน 1,440 บาท กับปีต่อๆ ไปปีละ 1,440 บาท จนกว่าจำเลยจะออกจากที่ดินของโจทก์ ระหว่างอุทธรณ์ฎีกา ศาลสั่งอนุญาตให้ทุเลาการบังคับตามคำร้องของจำเลย เมื่อศาลฎีกาพิพากษายืนตามศาลชั้นต้นในปี พ.ศ.2497 จำเลยก็ต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหายเป็นรายปีมาจนถึงปี พ.ศ.2497 ด้วย จำเลยจะได้ทำประโยชน์ในที่พิพาทหรือไม่ไม่สำคัญ เพราะจำเลยได้รับทุเลาการบังคับคดีไว้ เรียกได้ว่าจำเลยยังมิได้ปฏิบัติตามคำพิพากษาโดยยังไม่ยอมออกจากที่พิพาทตามคำพิพากษา
เมื่อศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยแบ่งที่พิพาทให้แก่โจทก์ และห้ามจำเลยกับบริวารเข้าเกี่ยวข้องกับที่ดินของโจทก์แล้ว ในระหว่างอุทธรณ์จำเลยยังเข้าเกี่ยวข้องตัดฟันไม้ในที่ของโจทก์ๆ จึงขอให้ศาลห้ามจำเลย แม้ศาลจะมีคำสั่งห้ามจำเลย และบริวารไม่ให้เกี่ยวข้องกับที่พิพาทก็ดี ก็ถือได้ว่าเป็นคำสั่งชั่วคราว เมื่อศาลอุทธรณ์และศาลฎีกาได้มีคำสั่งให้ทุเลาการบังคับคดีตามที่จำเลยร้องขอแล้ว ก็เป็นการถอนคำสั่งชั่วคราวที่ศาลชั้นต้นสั่งไปแล้วด้วย

โจทก์มาถึงศาลเมื่อศาลสืบตัวจำเลยเป็นพยานเสร็จแล้วเป็นแต่อ่านคำให้การนั้นให้พยานฟังจวนจะจบคำให้การนั้นโจทก์จึงมาถึงห้องพิจารณาซึ่งศาลได้มีคำสั่งแสดงว่าโจทก์ขาดนัดพิจารณาแล้ว แล้วโจทก์ก็หายไปอีก ฝ่ายจำเลยคงขอสืบพยานตัวจำเลยปากเดียว เช่นนี้ต้องฟังว่าโจทก์ขาดนัดพิจารณา

การฟ้องคดีโดยได้รับมอบอำนาจให้ฟ้องนั้น ไม่ต้องคัดสำเนาใบมอบอำนาจให้จำเลยพร้อมกับฟ้อง
เมื่อโจทก์กล่าวในฟ้องแล้วว่า ต้นฉบับใบมอบอำนาจอยู่ในสำนวนอีกคดีหนึ่งในศาลนั้นเองแล้ว โจทก์ก็มีสิทธิที่จะไม่ต้องยื่นหรือส่งสำเนาเอกสารนั้นต่อศาลเดียวกันในคดีนี้อีก
ใบมอบอำนาจให้ฟ้องความนั้น เมื่อศาลไม่สงสัยว่าไม่ใช่ใบมอบอำนาจที่แท้จริงแล้ว ก็ไม่ต้องปฏิบัติตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 47
ผู้จัดการมรดกนั้นจะมีได้ก็แต่โดยพินัยกรรมหรือศาลแต่งตั้งเท่านั้น

ผู้จะซื้อที่ดินซึ่งได้ชำระราคาที่ดินให้แก่ผู้ขาย และผู้ขายมอบที่ดินให้ครอบครองแล้ว พร้อมกับทำใบมอบอำนาจให้ผู้ซื้อไว้เพื่อจัดการขอโอนทะเบียนเอาเอง จนผู้ซื้อได้ติดต่อขอให้เจ้าพนักงานที่ดินจัดการโอนกรรมสิทธิ์ให้แล้ว แต่เจ้าพนักงานทำให้ไม่ทันจึงขอเลื่อนไปวันหลัง ดังนี้ เรียกได้ว่าผู้จะซื้ออยู่ในฐานะที่จะให้จดทะเบียนสิทธิของตนตามมาตรา 1300 แล้ว
ผู้ได้จดทะเบียนการโอนอสังหาริมทรัพย์ไว้ จะอ้างความคุ้มครองมิให้เพิกถอนการจดทะเบียนตามมาตรา 1300 ตอนท้ายจะต้องนำสืบว่า ตนได้รับโอนทะเบียนมาโดยค่าตอบแทนและโดยสุจริต

การที่พยานไม่มาศาลตามนัด โดยทนายไม่ทราบเหตุขัดข้องนั้นจะถือว่าเป็นความผิดของคู่ความฝ่ายที่อ้างพยานนั้นยังไม่ได้ เพราะมีบทกฎหมายที่จะให้ตัวมาสืบอยู่ ศาลจึงควรให้เลื่อนคดีไป จะด่วนตัดไม่ให้สืบพยานที่ไม่มานั้นยังไม่ชอบ

แม้โจทก์เป็นผู้ที่อยู่ในอำนาจศาล ถ้ามีเหตุอันแน่นแฟ้นอันเป็นที่เชื่อได้ว่า เมื่อโจทก์แพ้คดีแล้วจะหลีกเลี่ยงไม่ชำระค่าฤชาธรรมเนียมและค่าใช้จ่ายทั้งหลาย ศาลก็มีอำนาจสั่งให้โจทก์วางเงินประกันได้

ฟ้องเรียกค่าสินไหมทดแทนฐานละเมิดนั้น เมื่อได้กล่าวบรรยายในฟ้องว่า ต้องเสียหายอะไรบ้าง และประมาณค่าเสียหายรวมกันมาเป็นเงินจำนวนหนึ่งก็ย่อมเป็นฟ้องที่สมบูรณ์ตามมาตรา 172 วรรค 2 แล้วไม่จำต้องกล่าวถึงว่าเสียหายเป็นค่าอะไรเท่าใด เพราะเป็นรายละเอียด ซึ่งจะต้องนำสืบกันในเวลาพิจารณา