คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.วิ.พ.

สัญญาจะซื้อจะขายเรือนถ้าหาว่าได้มีการวางมัดจำชำระหนี้ไว้บางส่วนแล้วก็สมบูรณ์ใช้บังคับได้ตามกฎหมาย
ทำสัญญาจะซื้อขาย แล้วผู้ซื้อเช่าทรัพย์นั้นไป เมื่อผิดสัญญาเขา ผู้ขายเรียกทรัพย์คืนได้(เพราะมอบทรัพย์ให้ในฐานเช่า ไม่ใช่ฐานซื้อขาย)
การปกครองโดยอาศัยสัญญาเช่า ไม่เรียกว่าปกครองโดยปรปักษ์
ทำสัญญาจะซื้อจะขายไว้ แล้ว ผู้ซื้อเช่าทรัพย์นั้นทำผิดสัญญาเช่า คงบังคับกันได้แต่ฉะเพาะกรณีที่ผิดสัญญาเช่าเท่านั้น หาเป็นการกระทบกระเทือนถึงสิทธิของคู่สัญญาที่มีต่อกันตามสัญญาจะซื้อจะขายไม่

สโมสรซึ่งเป็นสถานที่ไว้สิ่งของมีสุรา บุหรี่ และเครื่องดื่มต่าง ๆ เพื่อจำหน่ายแก่สมาชิกแลแขกที่มาโดยฉะเพาะนั้น ไม่เรียกว่าเป็นสถานที่สำหรับไว้สินค้าตามความหมายของมาตรา 3 แห่งพระราชบัญญัติข้างต้น
หลักวินิจฉัยตัดสิน

ข้าหลวงประจำจังหวัดไม่มีอำนาจทำสัญญาขายทางเดินซึ่งเป็นทางสาธารณชนใช้ไปมาให้แก่เอกชน เอกชนผู้ซื้อย่อมไม่ได้กรรมสิทธิ ตาม ม.1305 อ้างฎีกาที่ 637-638-639/2472
ที่สาธารณผู้ครอบรองก่อนย่อมมีสิทธิดีกว่าผู้อื่น

คำพะยานที่คู่ความตกลงกันให้สืบในประเด็นข้อใดว่าถ้าพะยานเบิกความสมฝ่ายใดฝ่ายนั้นก็ชนะ ถ้าหากพะยานเบิกความนอกเหนือไปจากประเด็นข้อนั้น ถือว่าเป็นคำให้การนอกประเด็นศาลรับไว้วินิจฉัยไม่ได้
พะยานร่วม
ดุลยพินิจ
ศาลไม่จำต้องฟังคำพะยานร่วมเสมอไป

ยึดทรัพย์ลูกหนี้โอนทรัพย์ให้ผู้อื่นโดยการฉ้อฉล เจ้าหนี้มีสิทธิยึดทรัพย์นั้นได้ทีเดียวโดยไม่ต้องฟ้องขอให้เพิกถอนการโอนนั้นเสียก่อน

เฉลี่ยทรัพย์เมื่อมีข้อตกลงกันระวางเจ้าหนี้ก่อนขายทรัพย์ลูกหนี้ผู้แพ้คดีว่า เมื่อขายทรัพย์ได้เป็นตัวเงินแล้ว ก็ยินยอมให้ขอเฉลี่ยในเงินที่ขายทรัพย์ได้ ดังนี้ต้องเป็นไปตามข้อตกลงข้างตัน จะอ้างว่าร้องขอเฉลี่ยภายหลังเมื่อขายทรัพย์ได้เป็นตัวเงินแล้วไม่ได้

คดีที่โจทก์จำเลยตรงกันและรูปคดีทำนองเดียวกันเป็นแต่ผู้ร้องขัดทรัพย์คนละคน ศาลตัดสินอ้างถึงคำพิพากษาในคดีก่อนก็เพียงพอ

บังคับคนนอกสำนวนเดิมมีการฟ้องกันเรื่องขอให้ส่งเด็กคืนสำนวนหนึ่งแล้วต่อมาบิดาของเด็กนั้นฟ้องโจทก์ในสำนวนก่อนนี้เป็นจำเลยขอให้ส่งเด็กซึ่งเป็นบุตรของตนคืนบ้าง ศาลสั่งให้พิจารณารวมกันแล้วกลับบังคับให้จำเลยในสำนวนก่อนนั้นคืนเด็กให้แก่โจทก์ในสำนวนใหม่นี้ เรียกว่าเป็นการที่ศาลบังคับคดีนอกคำขอผิดประเด็นผิดสำนวน
พะยาน
เอาคำพะยานซึ่งคู่ความไม่มีโอกาศซักค้านถามพะยานมาประกอบเป็นหลักฐานบังคับคดีอีกเรื่องหนึ่งเป็นการไม่ชอบด้วยวิธีพิจารณา

ทางสาธารณะนั้นแม้สาธารณชนไม่ได้ใช้มาถึง 3 ปี ก็ไม่ทำให้กลายสภาพเป็นอื่น
เอกชนมีอำนาจฟ้องขอให้ผู้กั้นทางสาธารณบางส่วนให้เปิดทางสดวกดังเดิมได้โจทก์ฟ้องขอให้เปิดทางโดยอ้างว่าตนเคยเดิรมานานแล้วนำสืบว่าทางนั้นเป็นทางสาธารณได้ไม่เป็นการผิดประเด็น

จำเลยในคดีแพ่งตีราคาทรัพย์ที่พิพาทในชั้นอุทธรณ์ให้สูงกว่าราคาที่โจทก์ตีไว้แล้วได้ อ้างฎีกาที่ 771/2475 กฎกระทรวงยุตติธรรม ที่ 55