คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับผู้พิพากษา
เยี่ยม เลขวนิชธัมวิทักส์

เหตุในลักษณะคดี
จำเลยผู้มิได้อุทธรณ์คำพิพากษา ถ้าการกระทำผิดมิใช่เหตุในลักษณะคดี ก็ย่อมไม่ได้รับผลตามมาตรา 213ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา

อธิบดีกรมศุลกากรมีอำนาจที่จะสั่งไม่ยืดเวลาเสียภาษีศุลกากรได้
โจทก์ฟ้องขอให้ศาลบังคับจำเลยงดการขายทอดตลาดและให้รับเงินค่าภาษีและค่าอื่นๆและเสียค่าขึ้นศาล 15 บาท ย่อมถือว่าคดีโจทก์เป็นคดีที่เกี่ยวด้วยสิทธิเรียกร้องมีคำขอปลดเปลื้องทุกข์ไม่อาจคำนวณเป็นราคาเงินได้ ซึ่งเป็นคดีมโนสาเร่ จะนำวิธีการชั่วคราวก่อนคำพิพากษามาใช้บังคับมิได้ตามมาตรา 154 ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง

กรมการอำเพอมีอำนาดที่จะสั่งรื้อถอนสิ่งซึ่งมีผู้กะทำการขัดขวางต่อทางน้ำสาธารนะประโยชน์ได้ตาม ม.117 พ.ร.บ.ลักสนะปกครอง ท้องที่ 2457

กรมการอำเภอมีอำนาจที่จะสั่งรื้อถอนสิ่งซึ่งมีผู้กระทำการขัดขวางต่อทางน้ำสาธารณประโยชน์ได้ตามมาตรา 117 พระราชบัญญัติลักษณะปกครองท้องที่ 2457

ถึงวันนัดโจทก์ไม่มีพยานมาสืบ เมื่อปรากฏว่าโจทก์ไม่ได้ละเลยการส่งหมายเรียกพยานแต่ประการใด ศาลควรใช้ดุลพินิจอนุญาตให้โจทก์เลื่อนคดีเพื่อออกหมายซ้ำเรียกพยานโจทก์มาสืบได้

ฟ้องโจทก์กล่าวแต่เพียงว่า'จำเลยได้บังอาจใช้อำนาจด้วยกำลังกายกระทำอนาจารแก่นางสาวเพียร ขอให้ลงโทษตามมาตรา246' เช่นนี้เป็นฟ้องที่ไม่ถูกต้องตามกฎหมายเพราะมิได้บรรยายการกระทำทั้งหลายของจำเลยที่โจทก์อ้างว่าเป็นผิดฐานอนาจารว่ามีข้อเท็จจริงเป็นประการใด

จำเลยไปกับพี่ชายผู้ตายซุ่มรอจับคนร้ายที่ลักโคของจำเลยไปแล้วเอามาผูกทิ้งไว้ในป่า ก่อนค่ำผู้ตายได้มาพบจำเลยและพี่ชายผู้ตายครั้งหนึ่งแล้ว และว่าผู้ตายจะไม่กลับมาที่ซุ่มนี้อีก เพราะถ้ามืดค่ำแล้วเกรงว่าจะเข้าใจผิดว่าเป็นคนร้าย ครั้นพอเวลา 19.00 นาฬิกา ผู้ตายกับ ส. ได้ไปรับจำเลยและพี่ชายของผู้ตายกลับบ้านเพราะเห็นว่าฝนตกผู้ตายเดินตรงไปยังที่จำเลยและพี่ชายผู้ตายคนเดียวห่าง 1 วา และเปิดไฟฉายส่องเต็มหน้าจำเลยจำเลยทักว่าใคร ไม่มีเสียงตอบ จำเลยจึงยิงปืนไป 1 นัด ถูกผู้ตายถึงแก่ความตายทันที การกระทำของจำเลยไม่เป็นการกระทำเพื่อป้องกันทรัพย์ของตน แต่เนื่องด้วยที่เกิดเหตุเป็นที่ป่าและเป็นเวลาค่ำคืนทั้งฝนตก ซึ่งไม่น่าจะมีใครไปมานอกจากจะเป็นคนร้ายที่จะมาเอาโคย่อมจะทำให้จำเลยเข้าใจว่าผู้ตายเป็นคนร้าย โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ตายได้ยืนยันแล้วว่าจะไม่กลับมาอีก เมื่อจำเลยได้ยิงผู้ตายไปเช่นนี้ ก็นับว่าเป็นการป้องกันชีวิตได้และเวลานั้นจำเลยก็ถูกไฟฉายเต็มหน้าไม่เห็นอะไร ไม่มีทางทราบได้ว่าคนที่จำเลยคิดว่าเป็นคนร้ายมีอาวุธหรือไม่และทั้งอยู่ในระยะใกล้กัน ถ้าคนร้ายมีอาวุธก็อาจทำร้ายจำเลยได้ทันที การกระทำของจำเลยจึงไม่เกินสมควรแก่เหตุไม่เป็นความผิด

การนำไม้ขีดไฟออกนอกเขตจังหวัดโดยฝ่าฝืนคำสั่งของข้าหลวงประจำจังหวัด ย่อมผิดตามมาตรา 4,7 พระราชบัญญัติให้อำนาจการเตรียมป้องกันประเทศฯแต่จะริบไม้ขีดไฟของกลางนั้นตามมาตรา 27,28 กฎหมายลักษณะอาญาหาได้ไม่ (อ้างฎีกาที่1028/2485)

ถ้อยคำตามพระราชบัญญัติภาษีชั้นใน จ.ศ.1248 มาตรา 12 ซึ่งบัญญัติว่า 'ฯลฯน้ำสุราซึ่งผู้นั้นทำความผิดก็ให้เก็บริบไว้ทั้งสิ้น'นี้ เป็นคำบังคับให้ริบไม่ใช่ให้ศาลใช้ดุลพินิจริบก็ได้ไม่ริบก็ได้
เมื่อจำเลยกระทำผิดตามพระราชบัญญัติภาษีชั้นใน จ.ศ.1248 มาตรา 11(ขนสุราออกนอกเขตไม่รับอนุญาต)แล้วศาลพิพากษาริบน้ำสุราได้ทั้งหมด โดยไม่ต้องคำนึงว่าจะเป็นจำนวนเกินกว่า 10 ลิตรที่ยกเว้นไว้ในมาตรา 11 มากน้อยเท่าใด

ผู้ที่ตั้งเครื่องไฟฟ้าใช้เองเพื่อการฉายภาพยนตร์และต่อไปที่ห้องแถวเพื่อให้ผู้เช่าห้องของตนได้ใช้ไฟฟ้าโดยมิได้คิดมูลค่ายังไม่ถือว่าเป็นผิดตามพระราชบัญญัติควบคุมกิจการค้าขายอันกระทบถึงการปลอดภัยหรือผาสุกแห่งสาธารณชน(อ้างฎีกาที่ 566/2474)