คำพิพากษาที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย
ป.พ.พ. ม. 115

กู้เงินกันแล้วตกลงกันภายหลังให้เจ้าหนี้ไปเก็บดอกเบี้ยนั้นคู่ความนำพะยานบุคคลมาสืบได้ต้องห้ามตาม วิ.แพ่ง ม.94

กู้เงินกันแล้วตกลงกันภายหลังให้เจ้าหนี้ไปเก็บดอกเบี้ยนั้นคู่ความนำพยานบุคคลมาสืบได้ไม่ต้องห้ามตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง

ทำสัญญาเช่าและมีข้อสัญญาว่า "ถ้าครบกำหนด 2 ปี ตามสัญญาเช่าแล้ว ผู้เช่ามีสิทธิจะเช่าต่ออีก 2 ปีและเมื่อแจ้งความประสงค์ต่อผู้ให้เช่าแล้วผู้ให้เช่าจะปฏิเสธไม่ได้ และเมื่อครบแล้วก็มีสิทธิเช่นนี้ในเงื่อนไขดังกล่าวแล้ว"
ดังนี้เป็นคำมั่นของผู้ให้เช่าซึ่งสมบูรณ์ ผู้เช่าบังคับตามสัญญาได้ กรณีเช่นนี้มิใช่เงื่อนไขตาม ป.ม.แพ่งฯ ม.152

ทำสัญญาเช่าและมีข้อสัญญาว่า "ถ้าครบกำหนด 2 ปีตามสัญญาเช่าแล้ว ผู้เช่ามีสิทธิจะเช่าต่ออีก 2 ปีและเมื่อแจ้งความประสงค์ต่อผู้ให้เช่าแล้วผู้ให้เช่าจะปฏิเสธไม่ได้ และเมื่อครบแล้วก็มีสิทธิเช่นนี้ในเงื่อนไขดังกล่าวแล้ว" ดังนี้ เป็นคำมั่นของผู้ให้เช่าซึ่งสมบูรณ์ผู้เช่าบังคับตามสัญญาได้ กรณีเช่นนี้มิใช่เงื่อนไขตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 152

สัญญามีข้อความตกลงจะโอนพันธบัตรออมทรัพย์ของรัฐบาลซึ่งมีกฎหมายกำหนดให้ไปลงบัญชีโอนที่ธนาคารนั้น เป็นสัญญาที่ใช้ได้ ไม่ขัดต่อความสงบเรียบร้อยของประชาชน แต่การโอนพันธบัตรนั้น จะสมบูรณ์ต่อเมื่อได้ไปลงบัญชีการโอนที่ธนาคารแล้ว

สัญญามีข้อความตกลงจะโอนพันธบัตร์ออมทรัพย์ของรัฐบาลซึ่งมีกฏหมายกำหนดให้ไปลงบัญชีโอนที่ธนาคารนั้น เป็นสัญญาที่ใช้ได้ ไม่ขัดต่อความสงบเรียบร้อยของประชาชนแต่การโอนพันธบัตร์นั้น จะสมบูรณ์ต่อเมื่อได้ไปลงบัญชีการโอนที่ธนาคารแล้ว.

โจทก์ในคดีอนาถาขอเสียเงินค่าธรรมเนียม เจ้าพนักงานลืมเรียกค่าอ้างพินัยกรรม์มารู้กันภายหลังที่ศาลพิพากษาแล้ว โจทก์ก็ขอชำระค่าอ้างให้ถูกต้องได้ (อ้างฎีกาที่ 1033/82)
ศาลมีอำนาจที่จะฟังข้อเท็จจริงเป็นยุตติและงดไม่สืบพะยานที่คู่ความร้องขอสืบได้
บัญชีทรัพย์ที่ผู้ตายทำขึ้นนั้นไม่มีกฎหมายบังคับว่า ผู้ตายจะต้องลงชื่อกำกับไว้ด้วย
เจ้าของที่ดินย่อมตีราคาที่ดินของตนได้ตามราคาที่ตนพอใจ เจ้าของห้องแถวบนที่ดินนั้นจะขอให้ศาลกะราคาที่ดินเพื่อบรรเทาความเสียหายของตนนั้นไม่ได้

โจทก์ในคดีอนาถาขอเสียเงินค่าธรรมเนียม เจ้าพนักงานลืมเรียกค่าอ้างพินัยกรรมมารู้กันภายหลังที่ศาลพิพากษาแล้ว โจทก์ก็ขอชำระค่าอ้างให้ถูกต้องได้(อ้างฎีกาที่1033/82)
ศาลมีอำนาจที่จะฟังข้อเท็จจริงเป็นยุติและงดไม่สืบพยานที่คู่ความร้องขอสืบได้
บัญชีทรัพย์ที่ผู้ตายทำขึ้นนั้นไม่มีกฎหมายบังคับว่าผู้ตายจะต้องลงชื่อกำกับไว้ด้วย
เจ้าของที่ดินย่อมตีราคาที่ดินของตนได้ตามราคาที่ตนพอใจเจ้าของห้องแถวบนที่ดินนั้นจะขอให้ศาลกะราคาที่ดินเพื่อบรรเทาความเสียหายของตนนั้นไม่ได้

เช่านา แล้วน้ำท่วม ทำนาไม่ได้ทำให้ผู้เช่าหลุดพ้นจากหน้าที่จะต้องชำระค่าเช่า
ผู้เช่านาผิดสัญญาไม่ชำระค่าเช่า และถูกเตือนแล้ว ก็ไม่ชำระ ผู้ให้เช่าบอกเลิกสัญญาเอานาคืนได้ ในกรณีเช่นนี้ผู้เช่าไม่มีสิทธิเรียกค่าเสียหาย
การตั้งตัวแทนไปทวงค่าเช่าหรือบอกเลิกสัญญาเช่านั้น ไม่ต้องทำเป็นหนังสือหรือต้องทำมีหลักฐานเป็นหนังสือ

เช่านา แล้วน้ำท่วมทำนาไม่ได้ไม่ทำให้ผู้เช่าหลุดพ้นจากหน้าที่ที่จะต้องชำระค่าเช่า
ผู้เช่านาผิดสัญญาไม่ชำระค่าเช่าและถูกเตือนแล้ว ก็ไม่ชำระผู้ให้เช่าบอกเลิกสัญญาและเอานาคืนได้ ในกรณีเช่นนี้ผู้เช่าไม่มีสิทธิเรียกค่าเสียหาย
การตั้งตัวแทนไปทวงค่าเช่าหรือบอกเลิกสัญญาเช่านั้น ไม่ต้องทำเป็นหนังสือหรือต้องทำมีหลักฐานเป็นหนังสือ